Στο Διαδίκτυο κυκλοφορούν μερικά απολαυστικά tweets, από εκείνα που έγραφαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ πριν καθίσουν σε υπηρεσιακή καρέκλα. Ενα από αυτά, του αντιπεριφερειάρχη Γιώργου Καραμέρου, ο οποίος έγραφε ότι τα καταστήματα δεν πρόκειται ποτέ να λειτουργήσουν την Κυριακή, αφού θέλουμε τους γονείς να είναι με τα παιδιά τους εκείνη τη μέρα.
Βέβαια, αν ο μαχητικός αυτοδιοικητικός άρχοντας ήθελε να είναι απολύτως συνεπής, όφειλε να κινήσει διαδικασίες ώστε να είναι όλοι οι γονείς με τα παιδιά τους και όχι μόνο οι υπάλληλοι των εμπορικών καταστημάτων. Ας έκλεινε, ας πούμε, τις ταβέρνες, τα βενζινάδικα, τα ζαχαροπλαστεία και τα ψιλικατζίδικα – αυτοί παιδιά δεν έχουν;
Το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές είναι, λες, από τα προαιώνια ερωτήματα που απασχολούν το γένος. Ποιος κερδίζει από το άνοιγμα τους; Οι μεγάλες αλυσίδες ή οι μικροί; Και για ποιο λόγο να ανοίγουν τα καταστήματα τις Κυριακές; Για να τονωθεί η κίνηση και η απασχόληση ή για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των μεγάλων;
Οι έμποροι λένε ότι ο κόσμος δεν έχει χρήματα για να ψωνίσει, συνεπώς δεν πρόκειται να λειτουργήσει το μέτρο. Από την άλλη, οι μελέτες στην υπόλοιπη Ευρώπη δείχνουν ότι όταν τα καταστήματα παραμένουν ανοιχτά τις Κυριακές, σταδιακά συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη προτίμηση του κοινού. Εδώ η προφανής απάντηση προς τους εμπόρους είναι να μειώσουν τις ώρες λειτουργίας μέσα στην εβδομάδα και να δουλέψουν την Κυριακή. Ενας έμπορος στο Χαλάνδρι μου έλεγε ότι θα προτιμούσε να δουλεύει την Κυριακή και να κλείνει τη Δευτέρα, πιστεύει ότι κάτι τέτοιο θα του πήγαινε καλύτερα. Βέβαια θα του αναστάτωνε, κάπως, τη ζωή. Ομως αυτή είναι μία διαφορετική κουβέντα. Το θέμα μας είναι αν συμφέρει, οικονομικά, το άνοιγμα της Κυριακής.
Σύμφωνα με μελέτη του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επιτρέπεται το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, έστω για κάποιες ώρες. Μάλιστα δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι αυτό ευνοεί τα πολυκαταστήματα που έχουν να σηκώσουν πολύ μεγάλο μισθολογικό κόστος. (Για παράδειγμα, τα σούπερ μάρκετ δεν σκοπεύουν να ανοίξουν Κυριακές γιατί, πολύ απλά, θεωρούν ότι το μισθολογικό κόστος καθιστά ασύμφορη την κίνηση.)
Οπως επισημαίνεται στη μελέτη, εν γένει η απελευθέρωση του ωραρίου στις περισσότερες περιπτώσεις φαίνεται να επιδρά ευεργετικά στην απασχόληση, τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στο αν η απελευθέρωση αφορά σε όλα τα καταστήματα (μικρά και μεγάλα) ή μόνον για τα μικρά. Στην πρώτη περίπτωση τα μεγάλα καταστήματα κερδίζουν μερίδιο αγοράς. Στην δεύτερη περίπτωση τα μικρά καταστήματα αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Τι λένε οι έμποροι και οι υπάλληλοι τους;
Το άνοιγμα της Κυριακής φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά, είτε και καθόλου, με συντριπτικά ποσοστά, τον συνολικό τζίρο των καταστημάτων μέσα στις εκπτώσεις. Ούτε στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας έχει συμβάλει, ούτε στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το μέσο εργατικό κόστος της κυριακάτικης λειτουργίας ενός εμπορικού καταστήματος υπολογίζεται στα 1.750 ευρώ, με το συνολικό κόστος να φτάνει στα 9 εκατ. ευρώ ανά Κυριακή, αν λειτουργήσουν όλα τα εμπορικά καταστήματα.
Πάνω από το 80% των εμποροϋπαλλήλων δηλώνεται για εργασία Κυριακής 3-4 ωρών, ενώ δουλεύει στην πράξη για πάνω από 8-10 ώρες, χωρίς πρόσθετη αμοιβή 75% και χωρίς ρεπό. Ως και 40% των υπαλλήλων δεν αμείβεται καθόλου με το +75% ούτε για τις 3-4 τυπικά δηλωμένες ώρες εργασίας.
Τι κάνουμε, λοιπόν; Πιθανότατα η αλήθεια παίρνει και από τις δύο απόψεις. Από τη μία, δηλαδή, μπορεί να βελτιώνονται, κάπως, τα οικονομικά των επιχειρήσεων, όμως για να συμβεί αυτό θα πρέπει να μείνουν στην άκρη εργασιακά δικαιώματα και, φυσικά, να επηρεαστεί η προσωπική ζωή των υπαλλήλων.
Και τι πρέπει να γίνει; Τη λύση θα τη δώσει η ζωή. Σε αυτά τα θέματα πάνω από όλα μπαίνει η έννοια του προσωπικού συμφέροντος. Δεν αποκλείεται η αγορά να αυτορυθμιστεί από τη μία ή την άλλη πλευρά, στο πλαίσιο μίας συμφωνίας κυρίων μεταξύ των εμπόρων. Στο τέλος κάπου θα ισορροπήσει και μένει να δούμε αν θα συμφέρει τον καταναλωτή. Για αυτό, άλλωστε, δεν γίνεται όλη η κουβέντα; Για την ευημερία και το συμφέρον του καταναλωτή…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News