Το ποσό εμφανίστηκε ξαφνικά μπροστά μου χωρίς προειδοποίηση. Ήταν μια ακόμα από αυτές τις επισκέψεις ρουτίνας στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του efka.gov.gr. Μια επίσκεψη με την βεβαιότητα ότι για άλλη μια φορά θα δω την καθησυχαστική φράση «δεν υπάρχουν οφειλές». Που θα σημαίνει ότι ακόμα είμαι ελεύθερος. Και ότι ο μηνιαίος μου προϋπολογισμός θα μπορέσει να ισοσταθμιστεί οριακά και αυτόν το μήνα.

Εκείνα τα πρώτα δευτερόλεπτα καταλαβαίνεις πώς ακριβώς αισθάνεται κάποιος που έχει πέσει θύμα ληστείας στον δρόμο. Όταν ας πούμε μια συμμορία, με την απειλή του όπλου, σου αφαιρεί το ποσό με το οποίο σχεδιάζεις να περάσεις τον μήνα. Ανυπεράσπιστος. Με ένα μείγμα οργής και απόγνωσης. Νικημένος.

Δεν επρόκειτο για ένα εξωπραγματικό ποσό. Και αυτό είναι χειρότερο. Γιατί δεν σου επιτρέπει να φτάσεις στην απόγνωση. Να παραιτηθείς από την προσπάθεια να παραμείνεις συνεπής. Το ποσό είναι «τόσο, όσο». Πολύ πιο ύπουλο δηλαδή. Γιατί σου διατηρεί ζωντανή την ελπίδα ότι μπορείς να ανταποκριθείς. Να σκεφτείς ότι αφού τα κατάφερες μέχρις εδώ, μπορείς λίγο ακόμα. Απλώς μια ακόμα μικρή αφαίμαξη. Μια ακόμα μουτζούρα στο χαρτί που βρίσκεται μόνιμα πλέον πάνω στο τραπέζι. Όπου σημειώνονται οι δόσεις των φορολογικών διακανονισμών, η ΔΕΗ, το ενοίκιο. Ενα ποσό ίσο με μια ηλεκτρική κουζίνα κάθε μήνα. Επιπλέον. Ή μάλλον λιγότερο για τη ζωή σου.

Σιγά σιγά, μετά το πρώτο σοκ, ένα «γιατί» αρχίζει να κάνει την εμφάνισή του από το βάθος. Από την προσωρινά αδρανοποιημένη πλευρά του εγκεφάλου που υπηρετεί τη λογική. Κάποιος προφανώς έχει δύναμη να αλλάξει τη ζωή σου. Αποφασίζοντας αυθαίρετα ότι θα χρωστάς. Γιατί; Μα διότι μπορεί! Ότι δηλαδή από τη μια στιγμή στην άλλη βρίσκεσαι ακόμα πιο βαθιά. Ότι αυτός ο καθημερινός αγώνας δρόμου με το μπλοκάκι, από δουλειά σε δουλειά θα σου αφήνει ακόμα λιγότερα χρήματα για τον εαυτό σου. Με άλλα λόγια, ότι θα δουλεύεις αποκλειστικά για να χρηματοδοτείς κάποια αόρατη κρατική δύναμη που αποφάσισε ότι της χρωστάς. Χωρίς δικαίωμα να απαιτήσεις τίποτα ως ανταπόδοση.

Μετά αρχίζεις σιγά-σιγά να σκέφτεσαι τα ρεπορτάζ στα κανάλια για τις εξωπραγματικές χρεώσεις του ΕΦΚΑ. Τα ρεπορτάζ που δεν πίστευες θεωρώντας ότι πρόκειται για συνηθισμένες υπερβολές. Τις αναλύσεις επί των αναλύσεων. Τις διορθωτικές εγκυκλίους που έρχονται να διορθώσουν άλλες παλαιότερες εγκυκλίους, που έρχονται να διορθώσουν ακόμα πιο παλαιότερες εγκυκλίους. Τις εκνευριστικά μονότονες συζητήσεις στα πάνελ από ανθρώπους που δεν αγωνιούν. Και που θυμίζουν την ημέρα της μαρμότας. Τη νεαρή κοπέλα που έλεγε στην ΕΡΤ, έχοντας την άνεση του σταθερού μηνιαίου μισθού (σ.σ.: που παρεμπιπτόντως μπαίνει στην ώρα του) ότι «οι ελεύθεροι επαγγελματίες αντί να γκρινιάζουν για τις υψηλές αποδοχές εκείνων του Δημοσίου, καλά θα κάνουν να διεκδικήσουν από τους εργοδότες τους εξίσου ψηλές αποδοχές».

Και μετά βλέπεις το πρωτοσέλιδο του «Ελεύθερου Τύπου» που υπόσχεται στους αναγνώστες του τα κόλπα για να βγουν στη σύνταξη από τα 50. Και κάνεις τον συσχετισμό. Και φοβάσαι ότι σε λίγο τίποτα δεν θα τους εμποδίζει να αυξήσουν και άλλο τις εισφορές σου για να μπορέσουν να βγουν οι συντάξεις και αυτών. Αυτών που ενώ εσύ θα τρέχεις από τη μια δουλειά στην άλλη μαζεύοντας ό,τι μπορείς, εκείνοι θα απολαμβάνουν την σύνταξη που εσύ δεν θα πάρεις ποτέ. Ναι, η εφημερίδα της «άλλης» παράταξης, αυτής που υπόσχεται ότι θα αποκαταστήσει τις αδικίες μόλις σου δείχνει ότι εσύ δεν την ενδιαφέρεις. Ότι δηλαδή δεν έχεις κανέναν να σε υπερασπιστεί. Ότι είσαι απελπιστικά μόνος. Και τότε ανάβει η μόνιμη φράση-επωδός αυτών των σκέψεων που εμφανίζεται όλο και πιο συχνά τελευταία: «Σε κατατρόπωσαν. Σε έχουν κερδίσει. Ας είχες φροντίσει να διοριστείς μαλάκα. Τώρα τι ζητάς τα ρέστα;»

Και μετά το παίρνεις απόφαση. Δεν θα έχεις πια ελεύθερο χρόνο. Θα βλέπεις όλο και λιγότερο το παιδί σου γιατί θα πρέπει να δουλεύεις περισσότερο. Δεν θα πας διακοπές το καλοκαίρι. Δεν θα έχεις χρόνο να κάνεις τα πράγματα που θέλεις. Θα πουλάς τον χρόνο σου όλο και πιο φτηνά. Γιατί έτσι αποφάσισαν κάποιοι. Αυθαίρετα.

Είναι η στιγμή που καταλαβαίνεις ότι δεν έχει νόημα ούτε καν να οργιστείς. Ούτε έχεις το κουράγιο εδώ που τα λέμε. Μόνο μια αίσθηση νικημένου. Τι θα σου προσφέρει ένα ακόμα οργισμένο post στο facebook; Μερικά likes από ομοιοπαθείς; Μερικά σχόλια συμπαράστασης; Ε, ΟΚ. Και λοιπόν; Και μετά, πάλι η ίδια αναμονή να φτάσει γρήγορα το τέλος του μήνα με όσα σου έχουν απομείνει. Δηλαδή να περάσει γρήγορα η ζωή. Μέχρι να ξαναπληρωθείς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News