«Ο Ανδρέας γνώριζε ότι εάν πρότεινε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή για Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα έθετε εμπόδια στο δικό του πολιτικό μέλλον. Ήξερε ότι θα είχε άλλη μια τετραετία αλλά μετά τέλος». Αυτά έλεγε την Τετάρτη σε ένα καφέ στο κέντρο της Αθήνας ένα ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, ανακαλώντας μια πασίγνωστη ιστορία από το μακρινό πια 1985. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πίστευσε ο Ανδρέας ότι η συνεννόηση και όχι ο διχασμός ήταν ο κατάλληλος δρόμος για τη χώρα. Το πίστευε, γι’ αυτό νωρίτερα είχε στείλει τον Άκη να βολιδοσκοπήσει και τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο».

Τελικά η απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου να διαλέξει τον Χρήστο Σαρτζετάκη -τον οποίο προσέγγισε ο Μένιος Κουτσόγιωργας- αντί του Κωνσταντίνου Καραμανλή για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας προκάλεσε ανακούφιση στο πλήθος που αγωνιούσε έξω από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» στο Σύνταγμα. Περίμεναν να μάθουν αν ο Ανδρέας, στην ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή που γινόταν στο ξενοδοχείο θα στήριζε ή όχι τον «Πατριάρχη της Δεξιάς». Ηταν Σάββατο μεσημέρι, 9 Μαρτίου του 1985. Ο Ανδρέας, όταν όλοι περίμεναν Καραμανλή, έκανε την ανατροπή.

Τριάντα χρόνια μετά, ένας έλληνας πρωθυπουργός που ήταν τότε μαθητής του Δημοτικού βρέθηκε -τον Ιούνιο του 2015- μπροστά στην πιο δύσκολη απόφαση της ως τότε πολιτικής του ζωής. Να συμφωνήσει στα μέτρα λιτότητας με κίνδυνο να τερματισθεί πρόωρα η πολιτική του καριέρα ή να δοκιμάσει μια δύσκολη ζαριά; Την εποχή εκείνη οι παραπολιτικές σελίδες του απέδιδαν την παρακάτω φράση: «είμαι 40 χρονών μπορώ να πάρω σύνταξη από τώρα;»…

Περίπου μια εβδομάδα πριν από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης υποστηρίζει ότι έλαβε χώρα η παρακάτω συνομιλία: «Είχα πλησιάσει τον πρωθυπουργό και μπροστά σε άλλους του είχα πει, αν θέλεις να υποχωρήσεις, αν θέλεις να συνθηκολογήσεις κάν’ το. Πρωθυπουργός είσαι, εγώ διαφωνώ αλλά είσαι ο Πρωθυπουργός της χώρας. Αλλά καν’ το με μια έντιμη ομιλία προς τον ελληνικό λαό, βγες στην τηλεόραση (…) Ποιος ήταν ο στόχος: μια έντιμη τοποθέτηση ότι χάσαμε τη μάχη αυτή και ότι υποχωρούμε» (δείτε εδώ, από 1:03:30)…

Ο ίδιος συνεχίζει: «Και του είχα πει “Αλέξη δεν πρέπει να σύρουμε τον ελληνικό λαό σε ένα δημοψήφισμα εάν δεν είμαστε διατεθειμένοι στην περίπτωση που τιμήσει το Οχι να το πάρουμε αυτό το Οχι και να προσπαθήσουμε να το μετατρέψουμε σε μια έντιμη συμφωνία. Αν πάμε στο δημοψήφισμα ζητώντας το Όχι για να πούμε το Ναι θα είναι ένα τεράστιο πλήγμα για την Αριστερά”. Η απάντηση ήταν: “Δεν μπορώ να πω ότι συνθηκολογώ”»…

Αυτή είναι η πλευρά Βαρουφάκη. Σε κάθε περίπτωση η επιλογή ήταν το δημοψήφισμα και η καταγγελία των δανειστών. Για να ακολουθήσει η συνθηκολόγηση.

Εναν χρόνο αργότερα ο Πρωθυπουργός ρωτήθηκε από την γαλλική Le Monde (εδώ) αν μετανιώνει για το δημοψήφισμα. «Αν είμαι ζωντανός σήμερα απέναντί σας σε αυτό το γραφείο, οφείλεται σε αυτό το δημοψήφισμα!» απάντησε.

Τούτες τις μέρες, 20 μήνες από εκείνο το δημοψήφισμα, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας ζυγίζει για άλλη μια φορά τις επιλογές του. Το κόμμα του βυθίζεται στο 15% στις δημοσκοπήσεις υπό το βάρος των μέτρων, της τραγικής κατάστασης της οικονομίας και του κράτους.

Εδώ και 26 μήνες η χώρα περιμένει -υπομονετικά είναι η αλήθεια- να αποφασίσει ποια είναι κάθε φορα η κατάλληλη κίνηση για το πολιτικό του μέλλον.

Οι αναλυτές είναι διχασμένοι. Θα επιχειρήσει άραγε να πορευθεί ως «κανονική» κυβέρνηση; Γίνεται αυτό; Θέλει να αξιολογηθεί από τους πολίτες με βάση την αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων; Ή μήπως δεν τον ενδιαφέρει -και δεν τον συμφέρει- καθόλου; Κι αν τον ενδιαφέρει πώς γίνεται αυτό με επιλογές όπως ο Παύλος Πολάκης στην Υγεία;

Ως κυβέρνηση καταρρέει στις δημοσκοπήσεις, ως μέτωπο αντίστασης στους… τοκογλύφους (που δανείζουν με 1% αντί ποιος ξέρει πόσο στις αγορές) θριάμβευε. Η κορυφαία στιγμή για εκείνον ήταν το δημοψήφισμα. Προλαβαίνει να γυρίσω πίσω στην πολιτική του συναισθήματος απέναντι σε έναν «εχθρό»; Ή μήπως κυλάμε στη φάρσα που είμαστε ένα βήμα πριν από την καταστροφή;

Σύντομα θα έχουμε απάντηση. Αυτό που ξέρουμε από τώρα είναι ότι δεν άξιζε την υπομονή και ότι το κόστος είναι τεράστιο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News