Η οικονομική κρίση, το προσφυγικό ζήτημα και η ισλαμική τρομοκρατία άλλαξαν το πολιτικό τοπίο στην ΕΕ. Ο λαϊκισμός είναι ανερχόμενη δύναμη απ΄άκρη σ’ άκρη της Ευρώπης. Ταυτίζεται με τις επιθυμίες του πλήθους, παίζει με το συναίσθημα και το φόβο, καταγγέλλει τις ελίτ, χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία της δημαγωγίας. Παίρνει μορφή αριστεράς και δεξιάς.

Ο αριστερός λαϊκισμός υπερασπίζεται τους φτωχούς με «εχθρό» τον νεοφιλελευθερισμό και ο δεξιός λαϊκισμός υπερασπίζεται την μοναδική και υπέρτερη εθνική ταυτότητα με «εχθρό» τον ισλαμισμό ή την ξενοφοβία. Κοινά στοιχεία η καλλιέργεια του φόβου και το μίσος προς τους αντιπάλους.

Τα παραδοσιακά κόμματα της Ευρώπης χάνουν δυνάμεις και προς τις δύο κατευθύνσεις, μην μπορώντας να διατηρήσουν την προηγούμενη ισόρροπη πολυσυλλεκτικότητα της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς. Ηγέτες ιστορικών κομμάτων κοιτούν μόνο το σήμερα, παραβλέπουν αρχές και αξίες, κλείνουν το μάτι σε ότι νομίζουν ότι συμφέρει για τις επόμενες εκλογές. Στις περισσότερες περιπτώσεις που χάιδεψαν δημαγωγούς και λαϊκιστές, τους ενδυνάμωσαν, χάνοντας οι ίδιοι και η πολιτική. Η πολιτική που κινδυνεύει με συνολική απαξίωση και ανυποληψία σε όλη την Ευρωπαική Ενωση.

Στον δυτικό κόσμο βιώνουμε την αρχή μίας νέας περιόδου λειτουργίας της δημοκρατίας με νέα διακυβεύματα, νέες διαχωριστικές γραμμές και νέα αφηγήματα, απέναντι στην πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, της πολυπολιτισμικότητας της έννοιας της ασφάλειας και των νέων τεχνολογιών του 21ου αιώνα.

Οι αληθινά προοδευτικές δυνάμεις της νέας εποχής θα κριθούν από την δυνατότητα να θέσουν νέα ατζέντα, αλλά και από τη δύναμη να υπερασπίσουν αρχές και αξίες που αφορούν τον πυρήνα της δημοκρατίας και βρίσκονται στον αντίποδα του λαϊκισμού, αυτού του δήμιου της δημοκρατίας, της ανάπτυξης και του πολιτισμού μιας οργανωμένης κοινωνίας.

Προκαλεί έτσι ερωτηματικά το γεγονός ότι οι συγκεντρώσεις των Σοσιαλιστών και των Δημοκρατών στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες απέτυχαν να δώσουν κάποιο στίγμα της νέας εποχής. Οι ηγέτες επανέλαβαν κοινοτυπίες του παρελθόντος, χωρίς ψήγμα πρότασης για το μέλλον. Παράλληλα, τίθενται ερωτηματικά ως προς την υπεράσπιση κλασσικών αρχών και αξιών της σοσιαλδημοκρατίας, όταν ο κ. Ολάντ απεφάσισε και ο κ. Γκάμπριελ συμφώνησε για την πρόσκληση στον αυτοοριζόμενο ως αριστερό ΣΥΡΙΖΑ.

Ας ανιχνεύσουμε τα μηνύματα που δίδονται:

1. Η νίκη στις εκλογές δεν υπόκειται σε ηθικούς πολιτικούς κανόνες. Κάθε ψέμα είναι αποδεκτό. Το σκίσιμο της συμφωνίας με την ΕΕ, η εκδίωξη των ευρωπαϊκών θεσμών, η αύξηση του κατώτερου μισθού, η αύξηση των συντάξεων και δεκάδες άλλες, απολύτως ανέφικτες υποσχέσεις, έφεραν στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ. Την εξουσία αυτή επιβεβαίωσε το δημοψήφισμα και οι δεύτερες εκλογές με αποτέλεσμα το καίριο πλήγμα στην οικονομία μιας ήδη ρημαγμένης χώρας. Επιβεβαίωση η οποία έδωσε τη δυνατότητα στο νικητή να πετάξει με κυνισμό, τις ελπίδες και τις προσδοκίες των ψηφοφόρων του, στο καλάθι των αχρήστων. Πρώτο συμπέρασμα: ο ακραίος αριστερός λαϊκισμός νικά στο όνομα των φτωχών και απελπισμένων, τους οποίους προδίδει αμέσως μετά.

2. Η κατάκτηση της εξουσίας δεν έχει ιδεολογικούς φραγμούς. Η κυβέρνηση βασίζεται στη συμμαχία με το εθνικιστικό δεξιό λαϊκιστικό κόμμα των ΑΝΕΛ, χωρίς πρόγραμμα , μόνο με μοίρασμα υπουργείων. Συμπέρασμα δεύτερο: Ο εθνικολαϊκισμός εγκαθίσταται στη κυβέρνηση και με τα δύο του πρόσωπα.

3. Η στρατηγική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στο εσωτερικό, ακολουθεί όλους τους κανόνες της δημαγωγίας και του κομματικού ελέγχου του κράτους και των θεσμών.Επίκληση εξωτερικών και εσωτερικών εχθρών της Ελλάδος. Εξωτερικός εχθρός η «νεοφιλελεύθερη» Ευρώπη , εσωτερικός όλο το πολιτικό σύστημα. Αντί να κτυπήσουν το πολιτικό πελατειακό σύστημα που κληρονόμησαν, επενδύουν σ’ αυτό και προωθούν με απροκάλυπτο τρόπο τον έλεγχο του κράτους, της Δικαιοσύνης και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Την ίδια στιγμή προσυπογράφουν, εν γνώσει της αδυναμίας υλοποίησης, κάθε πρόταση της τρόικας. Συμπέρασμα τρίτο: Ο ουσιαστικός σεβασμός των αρχών της δημοκρατίας δεν φαίνεται να απασχολεί τις «προοδευτικές» ηγεσίες.

4. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από αλήθεια, ορθολογισμό και ενεργοποίηση δυνάμεων με γνώση και ικανότητα. Οι δυνάμεις αυτές υπάρχουν, αλλά χρειάζεται χρόνος και σχέδιο ώστε να ανασυνταχθεί η δημοκρατία με ένα νέο πολιτικό σύστημα. Πρώτα απ΄ όλα πρέπει να νικηθεί το τέρας του λαϊκισμού που πατά πάνω στα λάθη του παρελθόντος, στην αποτυχία του προγράμματος για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και στην απελπισία των ανθρώπων. Όσο ο λαϊκισμός μπορεί να κυριαρχεί, συμπαρασύρει και τις άλλες δυνάμεις προς την ίδια κατεύθυνση, καταστρέφοντας κάθε χώρα. Ας σκεφτεί, λοιπόν, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και οι κκ. Ολάντ, Ρέντζι, Γκάμπριελ και Σουλτζ πόσο βοηθούν την δική τους «αριστεροσύνη», αλλά και την ανάταξη του ελληνικού πολιτικού συστήματος, κλείνοντας τα μάτια στα παραπάνω. Και εντέλει πόσο ενθαρρύνουν τους επίδοξους λαϊκιστές κάθε αποχρώσεως και κάθε χώρας.

Εκτός, αν αποδέχονται αυτό που αποδίδεται στον Λένιν ότι «στην πολιτική δεν υπάρχει ηθική, υπάρχει μόνο σκοπιμότητα» η οποία, όμως, φέρνει μόνο καταστροφές, όπως απέδειξε η ιστορία.

---

* H Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρώην υπουργός και επίτροπος της ΕΕ. Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο socialeurope.ue

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News