Την ώρα που ο Ντέιβιντ Κάμερον παρέδιδε μαθήματα πολιτικού πολιτισμού με το διάγγελμά του μετά το Brexit (αφού πρώτα είχε καταστρέψει τα πάντα, θυμηθείτε εδώ πώς και γιατί) και την ώρα που ο Μπόρις Τζόνσον με τον Νάιτζελ Φαράτζ φωτογραφίζονταν ως νέοι πολιτικοί ηγέτες αυτού που έρχεται στη Μεγάλη Βρετανία, τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του δημοψηφίσματος έφερναν στην επιφάνεια κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχει μπει η Ευρώπη και το παράδοξο του ηλικιακού ρατσισμού.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Αγγλία (53%) και Ουαλία (52%) ψήφισαν υπέρ της εξόδου από την ΕΕ, Σκωτία (62%) και Βόρειος Ιρλανδία (56%) ψήφισαν υπέρ της παραμονής. Ισοπαλία, μόνο που αθροιστικά Αγγλία και Ουαλία έχουν περισσότερο κόσμο, εξ ου και το τελικό αποτέλεσμα. Δεν είναι τόσο μεγάλη η διαφορά· οι Βρετανοί παραμένουν ένα διχασμένο έθνος για το τι θέλουν για το μέλλον τους.

Το ζουμί, όμως, είναι αλλού. Ας δούμε ποιοι ψήφισαν υπέρ της παραμονής και ποιοι ψήφισαν υπέρ της εξόδου.

Οι νέοι ψήφισαν υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ. Το 75% του κόσμου κάτω των 24 ετών, συγκεκριμένα. Τεράστιο ποσοστό. Σημαντικά μεγαλύτερο από το 61% των άνω των 65 που στήριξαν το Brexit. Τα πράγματα είναι απλά. Οι νέοι θέλουν την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Β. Ιρλανδία μέλη της ΕΕ, να συνεχίσουν δηλαδή στο ίδιο μοτίβο, στο ίδιο περιβάλλον όπως έμαθαν, όπως μεγάλωσαν. Οι ηλικιωμένοι όχι.

Κι εδώ είναι το παράδοξο, το οποίο κανείς πολιτικός δεν δείχνει να καταλαβαίνει, ενώ αρκετοί αναλυτές έχουν επανειλημμένα τονίσει. Ο κόσμος όπως τον ξέραμε έχει αλλάξει. Πρόκειται για έναν γερασμένο κόσμο, για έναν μεγάλο ηλικιακά πληθυσμό, για έναν πληθυσμό που όλο και περισσότερο θα αποτελείται από 70άρηδες παρά από 30άρηδες. Είναι πολλοί οι λόγοι γι αυτό (υπογεννητικότητα, αύξηση προσδόκιμου ζωής κλπ), αλλά δεν είναι της παρούσης. Σημασία έχει ότι αποφασίζουν κάποιοι για ένα μέλλον το οποίο μάλλον δεν θα προλάβουν να ζήσουν. Αποφασίζουν για τις τύχες των παιδιών τους και των εγγονιών τους άνθρωποι που σε 5-10-15 χρόνια δεν θα είναι στη ζωή. Πολύ απλά γιατί είναι περισσότεροι.

Κι αν δεν σας αρέσει το θέμα της ηλικίας, ας δούμε κάτι άλλο. Κάτι που λέει πολλά. Τη μόρφωση.

Δείτε τους παρακάτω πίνακες, με κίτρινο είναι η παραμονή, με γαλάζιο είναι η έξοδος.

Οι άνθρωποι με υψηλότερη μόρφωση ψήφισαν κατά βάση Remain, αυτοί με χαμηλότερη Leave. Το ίδιο ισχύει και στον οικονομικό τομέα, όσον αφορά τις απολαβές.

Ας είμαστε ξεκάθαροι. Ας αντιμετωπίσουμε την κατάσταση ως έχει και ας ξέρουμε για τι πράγμα μιλάμε. Ο περισσότερος κόσμος που θέλει μία ενωμένη Ευρώπη, ακόμη κι αν διαφωνεί σε πολλά με αυτή, είναι νέος κόσμος, πολυταξιδεμένος και μορφωμένος. Ο περισσότερος κόσμος που ηδονίζεται με επιστροφή στη λογική του έθνους-κράτους και που αποθεώνει την εθνική κυριαρχία είναι κόσμος με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και πιο ηλικιωμένος. Δεν το κατακρίνουμε, δεν είναι κακό, δεν είναι ρατσιστικό, είναι απλώς η αλήθεια και πρέπει να τη δεχτούμε. Και αν θέλουμε να το αλλάξουμε, πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους από όσους έχουμε χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής.

Οσο ο νέος κόσμος δεν καταλαβαίνει πως θα είναι όλο και περισσότερο μειοψηφία, όσο οι πολιτικοί δεν αντιλαμβάνονται ότι δεν πρέπει να δημιουργούνται οι συνθήκες μόνο για τη νέα γενιά, τόσο οι προοδευτικοί πολίτες θα βαδίζουν από ήττα σε ήττα

Το βρετανικό δημοψήφισμα αποκάλυψε και κάτι ακόμη. Το νέο πολιτισμικό χάσμα που υπάρχει (διαβάστε εδώ ένα εξαιρετικό κείμενο). Δεν είναι μόνο οικονομικό το θέμα. Δεν ψήφισε ο Αγγλος Leave γιατί δεν έχει να φάει, εκεί η ανεργία είναι 5% και είχαν εξασφαλίσει ευνοϊκότατους όρους κι ας μην ήταν στο ευρώ. Δεν θα καταπολεμηθεί ο ευρωσκεπτικισμός μόνο με το αν κερδίζουν περισσότερα οι αγρότες στην Καρδίτσα ή οι κτηνοτρόφοι στο Λέστερ της Αγγλίας. Οι διαχωριστικές γραμμές δεν είναι ανάμεσα σε Δεξιά και Αριστερά, ανάμεσα σε κρατιστές και νεοφιλελεύθερους. Είναι ανάμεσα σε τάξεις, σε εισοδήματα, σε εκπαίδευση, στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον ρατσισμό. Παράδοξο: η χώρα που κάποτε έκανε αποικία τον μισό πλανήτη τώρα παίρνει απόφαση με γνώμονα τον ρατσισμό και την ξενοφοβία που καλλιεργήθηκαν στον δημόσιο διάλογο.

Οσο ο νέος κόσμος δεν καταλαβαίνει πως θα είναι όλο και περισσότερο μειοψηφία, όσο οι πολιτικοί δεν αντιλαμβάνονται ότι δεν πρέπει να δημιουργούνται οι συνθήκες μόνο για τη νέα γενιά, αλλά να υπάρξει σαφής πρόνοια για τον γερασμένο πληθυσμό τόσο οι προοδευτικοί πολίτες θα βαδίζουν από ήττα σε ήττα.

Και με δεδομένο ότι την Κυριακή έχουμε εκλογές στην Ισπανία, τον Οκτώβριο δημοψήφισμα στην Ιταλία για τη συνταγματική αναθεώρηση, τον Νοέμβριο εκλογές στις ΗΠΑ (με τον Τραμπ να απειλεί), το 2017 εκλογές στη Γαλλία (με τη Λεπέν να μπαίνει άνετα στον δεύτερο γύρο) και εκλογές στη Γερμανία, δεν ξέρω πόσες ακόμη ήττες αντέχουμε να δούμε.

Υ.Γ. Για να έχετε μια εικόνα για τον κόσμο που ψήφισε Brexit, μάθετε πως οι αναζητήσεις για το τι είναι η ΕΕ αυξήθηκαν κατακόρυφα στη Βρετανία το πρωί της Παρασκευής. Υπήρχε κόσμος που δεν ήξερε για ποιο πράγμα ψήφιζε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News