Ποιες θα είναι οι ανελαστικές δαπάνες του κράτους αποφασίζουν αυτοί που μας κυβερνάνε (κι ούτε ψύλλος στον κόρφο τους). Τι συμβαίνει όμως με τα «ανελαστικά» του οικογενειακού μας προϋπολογισμού;
Ποια ακριβώς είναι τα έξοδα που αποφασίζουμε ότι δεν επιδέχονται περικοπές; Πολύ φοβάμαι ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει τρομερές διαστρεβλώσεις, και έχουμε χάσει το μπούσουλα. Δεχόμαστε χωρίς κουβέντα τους συνέχεια αυξανόμενους λογαριασμούς του κινητού, ενώ διαμαρτυρόμαστε έντονα, και γεμίζουν τα κανάλια συνεντεύξεις «αγανακτισμένων» πολιτών αν αυξηθεί η τιμή των πορτοκαλιών ή της ντομάτας στη λαϊκή. Οι κινητοποιήσεις των αγροτών μας αφήνουν ψυχρά αδιάφορους, εκτός αν μπλοκάρουν το δρόμο που πρόκειται να διασχίσουμε. Οι σκεπτόμενοι Έλληνες, εκείνοι που κάπως περισσότερο απασχολούνται με την καθημερινή διατροφή τους, θεωρούν ότι αν ψωνίσουν βιολογικά από τα ράφια του σουπερμάρκετ έχουν επιτελέσει με το παραπάνω το καθήκον τους…
Στην σημερινή κοινωνία της αφθονίας, «οι περισσότεροι από μας δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτό που διαλέγουμε να φάμε δεν είναι μόνο θέμα επιβίωσης, αλλά επιπλέον έκφραση του εαυτού μας, και του χαρακτήρα της κοινωνίας μας, αντανάκλαση και αιτία πολλών προβλημάτων, μικρών και μεγάλων», παρατηρεί ο Carlo Petrini. Δημιουργός του Slow Food, ο Petrini ίδρυσε και την Terra Madre, μια παγκόσμια οργάνωση που πασχίζει για τη διατήρηση, τη διάδοση και την επιστροφή στη γεωργία και την κτηνοτροφία που σέβεται τους κανόνες της φύσης και της αειφορίας. «Από την εποχή που τα τρόφιμα και η παραγωγή τους πέρασαν στις πολυεθνικές αγροβιομηχανίες, οι οποίες τα αντιμετωπίζουν ως προϊόν ιδιαίτερα κερδοφόρο, πάψαμε να αντιλαμβανόμαστε τη στενή σχέση που έχει το φαγητό με τα διάφορα τοπικά και παγκόσμια προβλήματα», καταλήγει ο Petrini.
Για να το πούμε πιο απλά: πολλοί προτιμούν να αγοράζουν τα φτηνότερα λαχανικά και φρούτα που προσφέρουν οι μεγάλες αλυσίδες των σουπερμάρκετ. Εκτός από την δελεαστική τιμή είναι και ευκολία να πεταχτούμε στο σουπερμάρκετ όποτε θέλουμε. Η λυσσαλέα διαφήμιση μας παροτρύνει να ανοίξουμε ένα μπουκάλι ή ένα βαζάκι, και να πιούμε ή να γευτούμε με το κουτάλι «όλα τα υγιεινά συστατικά που προσφέρουν τα φρούτα και τα λαχανικά». Άραγε πόσοι κοιτάζουν να μάθουν σε ποια γωνιά του πλανήτη καλλιεργούνται τα κηπευτικά που προσφέρονται σε τιμή ευκαιρίας; Ακόμα και τα βιολογικά καλλιεργούνται πλέον μαζικά σε διάφορα μέρη όπου τα μεροκάματα είναι εξαιρετικά χαμηλά και οι τεράστιοι αγροί μηχανοποιημένοι, κι έτσι οι πολυεθνικές αγροβιομηχανίες διακινούν νωπά κηπευτικά σε όλα τα μέρη του κόσμου σε τιμές που επιτρέπουν ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στα σουπερμάρκετ. Οι συνειδητοί αγρότες είναι αδύνατο να ζήσουν προσφέροντας τα ντόπια προϊόντα σε αντίστοιχες τιμές. Η καλλιέργεια της γης είναι σκληρή δουλειά, με κινδύνους και απρόβλεπτα, και λίγοι είναι εκείνοι που καταφέρνουν σήμερα να βγάλουν ένα αξιοπρεπές μεροκάματο. Η τιμή του ελαιόλαδου έχει και φέτος καταποντιστεί, ενώ οι αρπαχτές και η έλλειψη σοβαρότητας εκείνων που μέχρι πρόσφατα διαχειρίζονται τα αγροτικά θέματα είναι μια άλλη τραγική ιστορία.
Γεγονός είναι ότι το να ψωνίζουμε μια-δυό φορές τη βδομάδα μονάχα τα λαχταριστά εποχιακά ζαρζαβατικά από τους πάγκους των παραγωγών της λαϊκής, απαιτεί οργάνωση και επιπλέον δουλειά. Χρειάζεται να κάνουμε πλάνο για τα φαγητά της κάθε μέρας, αποφασίζοντας, για παράδειγμα, να μαγειρέψουμε ψητούς κεφτέδες με φρέσκα κρεμμμυδάκια, ή χορτόψωμο, μια και είναι η εποχή που τα κάθε λογής χόρτα και τα φρέσκα κρεμμυδάκια είναι στα καλύτερά τους. Η ώρα που κερδίζουμε προτιμώντας να αγοράσουμε έτοιμα ή μισο-έτοιμα βιομηχανοποιημένα φαγητά -με άγνωστο περιεχόμενο, θρεπτική αξία και θερμίδες– είναι, άραγε πιο πολύτιμη από την υγεία και την απόλαυση που προσφέρει ένα σπιτικό φαγητό φτιαγμένο με νοστιμότατες εποχιακές πρώτες ύλες;
Τελικά είναι ζήτημα προτεραιοτήτων, ελαστικών και ανελαστικών οικογενειακών δαπανών. Κυρίως είναι θέμα απόφασης αν θα αφιερώσουμε κάποιο από το λιγοστό και πολύτιμο χρόνο μας στην κουζίνα, για κάτι που έχουμε σχεδόν ξεχάσει πόσο ζωτική σημασία έχει: την καθημερινή μας τροφή!
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News