«Η κρίση χτύπησε βαθιά την ελπίδα μας και όχι την αυτοκριτική μας…»

Πολυτεχνίτης και πολυπράγμων, συγγραφέας, ηθοποιός, φιλόλογος και γλωσσολόγος, ο 28χρονος Πάνος Μπρατάκος είδε το έργο του «Το όνειρο του Χάιμε» να ανεβαίνει στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας πριν ένα μήνα ενώ παράλληλα ετοιμάζεται να επαναλάβει το «2Χ4» μια «stand up tragedy που ψάχνουμε να ανεβάσουμε σε ένα μπαρ στην Αθήνα όπου επιτρέπεται το κάπνισμα».

• Περπατώντας στους δρόμους της Αθήνας του 2010, βλέπω μια γκρίζα πόλη με έντονες τάσεις προς το μαύρο. Βλέπω ταμπέλες «ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ», «ΤΟ ΑΦΕΝΤΙΚΟ ΤΡΕΛΑΘΗΚΕ», «ΟΛΑ ΜΙΣΗ ΤΙΜΗ». Όλα μισή τιμή. Από εκεί γραπώνομαι, γιατί το «ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ» δεν θέλω να το σκέφτομαι και «ΤΟ ΑΦΕΝΤΙΚΟ ΤΡΕΛΑΘΗΚΕ» είναι πολύ καλό, για να είναι αληθινό. Το αφεντικό, στην καλύτερη περίπτωση, έχει βουλιάξει σε ένα καναπέ και περιμένει το θαύμα που δεν έρχεται. Σκέφτεται τους εργάτες του, που έμειναν χωρίς μεροκάματο, παίρνει τηλέφωνα σαν μανιακός, μήπως μάθει κανά καλό νέο, αλλά μπα. Το κλείνει το μαγαζί. Στο σπίτι το παράπονο έγινε γκρίνια, η γκρίνια καυγάς. Πολλά μέτωπα ξαφνικά. Τους καλόμαθε βλέπεις και τώρα ποιος τους ακούει. Όλα μισή τιμή. Μισή τιμή το όνειρο του μετανάστη με τα πειρατικά cd, με τα χαρτομάντιλα, με το πατσαβούρι στα φανάρια να καθαρίζει τζάμια για κανά εικοσάλεπτο. Μισή τιμή η πρέζα του πιτσιρικά στο κέντρο, ίσα για να ξαπλωθεί σε μια γωνιά και να γίνει Superman. Μισή τιμή ο συνταξιούχος στη λαϊκή, που μυρίζει τα ψάρια, τα συνδυάζει με τα χόρτα, ζουλάει την ντομάτα να ξεχωρίσει την καλή και απομακρύνεται με άδεια χέρια. Μισή τιμή τα φιλαράκια μου από το σχολείο, με ένα πτυχίο κορνιζαρισμένο έκαστος, να μένουν με τους δικούς τους και να ψάχνουν για δουλειά των 500 ευρώ. «ΟΛΑ ΜΙΣΗ ΤΙΜΗ». Μια ταμπέλα η χώρα. Στο Σύνταγμα στολίζουν για Χριστούγεννα. Ζευγαράκια βγάζουν φωτογραφίες, δίνουν φιλιά, αγκαλιάζονται, Λίγο πιο δίπλα στα παγκάκια έχουνε στήσει κουβέντα κάτι γερόντια. Φωνάζουνε, γκρινιάζουνε, γελάνε, δίνουν τα χέρια. «Υγεία να έχουμε και η ζωή συνεχίζεται». Θα γραπωθώ από αυτό, για να βάλω τελεία. Υγεία να έχουμε. Και η ζωή συνεχίζεται.

• Με ενοχλεί που η κρίση χτύπησε βαθιά την ελπίδα μας και όχι την αυτοκριτική μας. Με ενοχλεί που μας έδωσε το κίνητρο, για να γκρινιάζουμε και να αφεθούμε στη μοίρα μας και δεν έγινε αφορμή να προσπαθήσουμε, αν μη τι άλλο, να διορθώσουμε τα λάθη μας. Να βρούμε ένα τρόπο να βγει τουλάχιστον κάτι καλό από αυτήν την ιστορία. Μου σπάει τα νεύρα που δεν συσπειρωθήκαμε και εξακολουθούμε να συζητάμε για τα ίδια κόμματα. Με ενοχλεί που έχουμε μείνει οι ίδιοι. Με ενοχλεί που κάποιοι άνεργοι ψάχνουν με αγωνία για μια δουλειά και άλλοι έχουν βρει άλλοθι για την χρόνια τεμπελιά. Με ενοχλεί που δεν το έχουμε ρίξει τουλάχιστον στον έρωτα, μπας και ανακουφιστεί από κει η κατάθλιψη, αλλά επιλέξαμε να περνάμε κρίση και στις σχέσεις. Με ενοχλεί που χαλάμε τις φιλίες μας και τις οικογένειές μας για τα οικονομικά. Με ενοχλεί που βλέπουμε τόση πολλή τηλεόραση και δεν πάμε έξω, έστω για να περπατήσουμε με μια μπύρα στο χέρι. Με ενοχλεί που είμαστε αγενείς και εγωιστές σε όλους τους τομείς της κοινωνικής μας συμπεριφοράς. Μου δίνουν ελπίδα οι φωτεινές εξαιρέσεις, που αρχίζουν και γίνονται πιο πολλές, μιας και μπροστά στο αδιέξοδο ή αλλάζεις δρόμο ή τελειώνει η διαδρομή σου.

• Αν νιώθω ανασφαλής για το επαγγελματικό και καλλιτεχνικό μου μέλλον; Ανασφαλής για όλα νιώθω. Για το καλλιτεχνικό μου μέλλον, για την οικονομική μου επιβίωση, για τις σχέσεις μου, για τους ανθρώπους που αγαπάω. Από την άλλη παλεύω να πείσω τον εαυτό μου να νιώθει καλά με αυτή την ανασφάλεια. Από μια πλευρά μπορεί η ασφάλεια να συνεπάγεται και την στασιμότητα, την οποία απεχθάνομαι, γιατί γεννήθηκα υπερκινητικός. Με αυτόν τον απλό συνειρμό πορεύομαι. Προσπαθώ να κάνω την δουλειά μου καλά, να εξελίσσομαι επαγγελματικά και να έχω μια ικανοποιητική προσωπική ζωή. Ο χρόνος θα δείξει αν αυτό τελικά είναι κατάθλιψη ή αισιοδοξία. Αν μη τι άλλο, προσπαθώ.

• H θεατρική σκηνή λειτουργεί σαν παραμορφωτικός καθρέφτης της κοινωνικής πραγματικότητας, σαν ένας δείκτης του σήμερα με αξιόλογο βαθμό αντικειμενικότητας, αλλά και μεγάλα περιθώρια σφάλματος. Στη θεατρική πραγματικότητα συγκλίνουν όλες οι πλευρές της κοινωνικής ζωής: η ρουτίνα, το ανάλαφρο, το χιουμοριστικό, το σκληρό, ο καυγάς, το σεξ, τα απωθημένα, τα όνειρα, η εξουσία, η υποταγή, η υπέρβαση. Μια πολύχρωμη αγορά ψευδαισθήσεων. Καθένας επιλέγει το προσωπικό του «τριπάρισμα». Και υπάρχει άφθονο για όλους. Προσωπικά με απασχολεί περισσότερο τι μπορεί να προσφέρει εντέλει σήμερα αυτή η ψευδαίσθηση.

• Αν υπάρχει πολιτισμός πέρα από τις επιχορηγήσεις του ΥΠΠΟΤ; Πολιτισμός υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, πέρα από κάθε κρατικό ελεγκτικό μηχανισμό. Μοναδικό προαπαιτούμενο η ίδια η ετυμολογία του: η πόλις, ο πολίτης. Η επιθυμία του ατόμου να ενσωματωθεί σε ένα σύνολο, να επικοινωνήσει, να ξεφύγει από τους περιορισμούς της πραγματικότητας, να ταυτιστεί με κάτι ανώτερο. Ακολουθώντας οποιονδήποτε τρόπο έκφρασης. Κάποιος ασχολείται με το θέατρο, άλλος με τη ζωγραφική και ούτω καθεξής. Από την άλλη δεν μπορείς να αποκλείσεις αυτόν που γράφει στιχάκια ή παίρνει το αγαπημένο του τραγούδι το «ντύνει» με τις αγαπημένες του φωτογραφίες και το ανεβάζει στο internet. Υπάρχουν αληθινά έργα τέχνης εκεί μέσα από συμπολίτες μας που ποτέ δεν θα γνωρίσουμε, οι οποίοι μέσα στην ανωνυμία τους κατάφεραν να απευθυνθούν και να αγγίξουν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε διεθνές επίπεδο. Καθένας εκφράζεται. Σχηματίζονται ομάδες, βρίσκουν τρόπους, βρίσκουν χώρους. Με αυτήν την έννοια τι είναι το ΥΠΠΟΤ; Μια ομάδα διορισμένων κρατικών υπαλλήλων, οι οποίοι διευκολύνουν οικονομικά συγκεκριμένους φορείς καλλιτεχνικής έκφρασης. Ε, και;

*INFO: «Το όνειρο του Χάιμε»: Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας – Μονή Λαζαριστών (2310-288000). «2Χ4»: Bar Theatre, πρεμιέρα τέλη Γενάρη.
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News