Ξεκινάω πάλι αρνητικά. Δεν νομίζω πως θα ’πρεπε να ονομάζεται ντοκιμαντέρ αυτό το πράγμα. Πιο πολύ μου κάνει behind the scenes. Εδώ ο σκηνοθέτης αφήνει την κάμερα του να περιφέρεται χαλαρά σε διάφορους χώρους, καταγράφοντας εικόνες. Moναδικό κίνητρο η περιέργεια.
Η ώρα περνάει ευχάριστα βλέποντας την διευθύντρια της Vogue στο δρόμο, στο σπίτι της, στο γραφείο, στο αυτοκίνητο και αλλού, να περιφέρεται και να βλέπει φωτογραφίες και συνεργάτες άλλοτε συμφωνώντας και άλλοτε απορρίπτοντας προτάσεις. Μαθαίνουμε πως ο μπαμπάς της ήταν συντάκτης σε βρετανική εφημερίδα και πως μάλλον ακολούθησε τα βήματα του πατρός. Λιγότερο αποτυπώνεται το άγχος και η ανασφάλεια των πιο κάτω συνεργατών του τεύχους Σεπτεμβρίου που υποτίθεται είναι Το τεύχος. Και πώς να μην είναι αφού πουλάει 13 εκατομμύρια κομμάτια; Αν θέλουμε να είμαστε αυστηροί (που θέλουμε) το φιλμ δεν υπηρετεί κανένα χρήσιμο λόγο. Είναι ένα τεράστιο διαφημιστικό behind the scenes της Vogue. Έγινε μάλλον για να θεοποιήσει την εικόνα της Άννας Γουίντουρ, τον κόσμο της μόδας και του στυλ. Δεν είναι σίγουρο ότι το πετυχαίνει αφού όλοι καταλαβαίνουμε ότι η Ουαλλή art director της, (όπως παντού στη διαφήμιση και στη μόδα) κάνει την βρώμικη και βασική δουλειά. Γι’ αυτό άλλωστε και την έχει 20 χρόνια στη δούλεψή της! Η Άννα Γουίντουρ ευφυώς σκεπτόμενη δεν εκτέθηκε τόσο, συντηρώντας το μύθο της. Δεν θέλησε να ανοιχτεί περισσότερο. Όχι ότι ο σκηνοθέτης προσπάθησε να βγάλει κάτι περισσότερο απ’ αυτήν και την επιτυχία της.
Παρ’ όλα αυτά βλέποντας κανείς αυτήν την ταινία μπορεί να πάρει μυρωδιά για το τι συμβαίνει σε πολλές πλευρές γύρω από την βιομηχανία της μόδας. Πώς στήνεται ένα γοητευτικό γαϊτανάκι με δημιουργίες που δεν ξέρω αν φοριούνται ποτέ. Από την άλλη, φαίνεται ολοκάθαρα και πόσο σοβαρά αντιμετωπίζεται η μόδα από τους ανθρώπους που την υπηρετούν. Μια βιομηχανία που είναι στηριγμένη στο τίποτα και στο δήθεν και που αλίμονο αν σκάσει η φούσκα της. Είναι χαρακτηριστικό πως οι μόδες του ενδύματος, του αυτοκινήτου, του αρώματος, και πάει λέγοντας έχουν φτάσει να γίνουν οι νέες ατμομηχανές της οικονομίας στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Ποιος όμως «βγάζει» τη μόδα; Λένε πως η «Πρωτοχρονιά» της μόδας είναι το τεύχος Σεπτεμβρίου της Vogue που προετοιμάζεται πέντε ολόκληρους μήνες πριν. Αυτό που μαθαίνουμε από το φιλμ, είναι το πώς στήνεται αυτό το περιοδικό που αποτελεί την βίβλο της μόδας κάθε χρόνο στις δυτικές κοινωνίες. Επίσης το πόσο επαγγελματικά και με τι επενδύσεις και αυστηρό έλεγχο αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι της μόδας ένα χώρο που στην ουσία παράγει συναίσθημα και περιτύλιγμα.
Το ένδυμα μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για τη συμπεριφορά, εξωτερικεύοντας τον εσωτερικό κόσμο μας. Κάθε άλλο. Τα τελευταία χρόνια η ανάγνωση αυτή έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολη. Φτωχοί μικροαστοί κρύβονται μέσα σε γυαλισμένα τζιπ παριστάνοντας τους επιτυχημένους. Ανθυποσελέμπριτι με ενδύματα διασήμων οίκων αποκτούν μια λάμψη που δεν έχουν. Έτσι η μόδα χρησιμοποιείται περισσότερο για να μπερδέψει, παρά για να ξεκαθαρίσει την κοινωνική μας θέση. Αυτή η απάτη την έχει κάνει τόσο δημοφιλή.
Η Άννα είναι κοντά σαράντα χρόνια στο χώρο. Δεν μπορείς παρά να παραδεχθείς πως έχει πράγματι μια ισχυρή προσωπικότητα την οποία έχει επιβάλλει σε μόδιστρους και στυλίστες διεθνώς. Το φιλμ δεν την ξεφυλλίζει ούτε την ψάχνει, απλώς την εικονογραφεί μέσα στο βασίλειό της. Εμένα αυτό δεν μου έφτασε. Σκέφθηκα πως τελικά πιο πολλά καταλαβαίνεις για τη μόδα και τους ανθρώπους της από την Μεριλ Στρίπ στο «Ο Διάβολος φορούσε Πράντα»… που ακριβώς ενσάρκωνε την Άννα Γουίντουρ. Κάποια στιγμή την φιλμάρουν μέσα σε ένα ασανσέρ καθώς περιμένει να βγει στον όροφο. Αυτή η βουβή σκηνή λέει πολλά. Βλέπεις ξαφνικά μια κυρία που αν της αφαιρέσεις τα υπέροχα φορέματα, το μακιγιάζ, τα πανέμορφα κοσμήματα και το αυστηρό μάνατζερ ύφος, έχεις μια συνηθισμένη κυρία μέσα σε ένα ασανσέρ. Τίποτε άλλο.
Ίσως αυτό να δένει με την απατηλή εικόνα που σκορπίζει απλόχερα παντού η μόδα. Τυχαίο; Δεν νομίζω. Λίγο; Κάθε άλλο.
*Η ταινία Το Τεύχος Σεπτεμβρίου παίζεται από 2 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους. Δείτε το τρέηλερ εδώ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News