Είχα πει παλιότερα στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο πως οφείλω να του αφιερώσω ένα κομμάτι, όχι για τις εκδοτικές ή τις αρθρογραφικές του απόπειρες, αλλά για τις υπέροχες και απροσδόκητες εκδρομές του στο σινεμά: κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι ο καλύτερος ανομολόγητος κριτικός κινηματογράφου που γράφει σήμερα στην Ελλάδα. Ευτυχώς γι’ αυτόν, δεν χρειάζεται να χάνει τον χρόνο του με ταινιάκια που όλοι εμείς καλύπτουμε αναγκαστικά, περιμένοντας με αγωνία το ενδιαφέρον φιλμ-και όταν αυτό έρθει, προσευχόμαστε η έμπνευση μας να μην έχει τσακιστεί στα βράχια της ρουτίνας. Ο Στάθης γράφει για όποια ταινία θέλει, όποτε το επιθυμήσει.

Το έκανε στην Ελευθεροτυπία, συνεχίζει να το κάνει και στο editorial του στη Lifo. Σπάνια πηγαίνει σε αίθουσες και από ότι μου έχει πει, βλέπει τις ταινίες στο σπίτι του, στον παράδεισο ενός home cinema που θεωρεί ανώτερο σε ποιότητα και ευκρίνεια από τα περισσότερα οπτικοακουστικά συστήματα των «σινεμάδων».

Διάβασα το κριτικό του σημείωμα για τις Παραλίες της Ανιές, το παράξενο αυτοβιογραφικό αριστούργημα της Ανιές Βαρντά, έναν απολογισμό της ζωής της σε σύνδεση με τις αγαπημένες τις γειτονιές της μνήμης, τις πλαζ και τα βιώματα που κράτησε και αναπαριστά με ξεχωριστή απλότητα. Το άρθρο του Τσαγκαρουσιάνου, όπως και παλιότερα για το γιαπωνέζικο σινεμά που λατρεύει, ή σκόρπια φιλμ που κυκλοφορούν σε ειδικές εκδόσεις DVD από εταιρείες που ειδικεύονται σε εκλεκτές επιλογές και πλήρες restoration, στραφταλίζει με πυκνότητα, ακρίβεια και επινοητικότητα.

Μπαίνει κατευθείαν στο χαρακτήρα και τις προθέσεις της Βαρντά, είναι αντανάκλαση μιας γνήσιας κινηματογραφικής εμπειρίας, με ψαγμένες αναφορές, λεπτές συγκρίσεις, και ενστικτώδη γνώση της σκηνοθεσίας. Όχι τεχνικά πράγματα, αλλά καίριες παρατηρήσεις, το ζουμί του έργου, την ψυχή της μυρωδιάς που αναδίδει η ταινία. Κι επειδή το σινεμά το αγαπάει πραγματικά και άδολα, όταν γράφει για ταινίες ο Στάθης παύει προσωρινά να είναι ο πρίγκιπας της μελαγχολίας ή ο αυστηρός κριτής της πολιτικής και της κοινωνίας. Γίνεται καίριος και τρυφερός με ένα έργο τέχνης ή με ψήγματα δημιουργικότητας, όταν τα εντοπίσει.

Ευχή μου είναι να γράφει πιο συχνά και συστηματικά για τον κινηματογράφο. Αν το κάνει α) ίσως ρουτινιάσει και β) σίγουρα θα μας φάει τη δουλειά. Και το βασικότερο, ένας Όζου είναι το τέλειο αντίδοτο όταν τα έξωθεν ερεθίσματα εξαντλούνται. Αν διαβάσετε το κομμάτι του για το Walkabout του Νίκολας Ρεγκ αυτήν την εβδομάδα στη Lifo, θα καταλάβετε πως πρόκειται για μιας πρώτης τάξεως αφορμή για σχόλιο πάνω στην κατάρρευση της νέο-Ελλάδας, χωρίς να μπλέξει με κόμματα και πρόσωπα. Αυτά τα ξέρουμε, τις ταινίες έχουμε ανάγκη. Και τη φρέσκια ματιά του δεσμού τους με την πραγματικότητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News