Είναι κάποιες φωνές, από ανεξήγητα έως μυστήρια, φυσικές. Λες και αναβλύζουν από πηγή που δεν ανακάλυψε ακόμα άνθρωπος. Κρύο αναζωογονητικό νερό στην πιο καθαρή μορφή του, ικανό να ξεδιψάσει τον κουρασμένο διαβάτη. Μια τέτοια φωνή είναι, για μένα, και αυτή της Νένας Βενετσάνου. Συγκινητική, λυρική και διαβασμένη φωνή. Η Νένα Βενετσάνου θα βρίσκεται τις Παρασκευές 21 και 28 Νοεμβρίου στο Ρυθμός Stage στην Ηλιούπολη. Οι εμφανίσεις αυτές στάθηκαν αφορμή για την παρακάτω κουβέντα.

Τι πρόκειται να ακούσουμε στις δύο μουσικές βραδιές που ετοιμάζετε στις 21 και 28 Νοεμβρίου; Τι θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα;
Μία επιλογή από τραγούδια που έχουν σχέση με την ιστορία μας και μέσα από τα οποία αναφέρομαι στη δική μου πορεία. Ανήκω και εγώ σε αυτό το τραγούδι που κυλά μέσα μας, μετά από τόσα χρόνια δουλειάς και χρησιμοποίησα έναν στίχο της ποιήτριας Χαράς Χρηστάρα που εκφράζει απόλυτα αυτό που θέλω να πω: Η Ιστορία μας κυλά πολύστροφο τραγούδι… είμαι και εγώ εδώ λοιπόν!

Η τραγουδοποιία στη χώρα μας, για κάποιο(υς) λόγο(υς), εκπροσωπείται περισσότερο από άνδρες δημιουργούς. Λίγες είναι οι γυναίκες δημιουργοί. Αντίθετα, οι τραγουδίστριες είναι όσες και οι τραγουδιστές. Εσείς έχετε κάποια εξήγηση για αυτό το γεγονός;
Οι γυναίκες, ως φύλο, είθισται να μην τολμούν να διεκδικήσουν θέση δημιουργού. Θέλουν να είναι όπως είναι, με τις πεποιθήσεις τους μέσα στον πατροπαράδοτο ρόλο τους, ακόμα και στα καλλιτεχνικά. Όμως στην τέχνη κανείς δεν μπορεί να εκπροσωπήσει κανέναν, διότι η τέχνη είναι προσωπική. Συνεπώς, κανείς δεν είναι κανενός. Είσαι αυτό που είσαι, πορεύεσαι με τα δεδομένα σου και τις προσωπικές σου ικανότητες και ξεχωρίζεις γι’ αυτές ή για κάτι που συνήθως το βλέπουν οι άλλοι. Αντιπροσωπείες, αντικαταστάσεις και εκπροσωπήσεις είναι τεχνικές ενός συστήματος μαζικής κουλτούρας, που οδηγούν και στον αρχικό διαχωρισμό των φύλων με γρήγορες και συνοπτικές διαδικασίες. Προσωπικά είμαι αντίθετη με τέτοιες διαδικασίες που ακυρώνουν την προσωπικότητα. Εννοείται πως λυπάμαι που οι γυναίκες φοβούνται ακόμα τον ίδιο τους τον εαυτό και αυτο-ακυρώνονται. Όσο για το θλιβερό προνόμιο της επιβολής: ε, αυτό πια δεν έχει το θεό του και δεν έχει φύλο.

Θυμόσαστε πότε άκουσατε για πρώτη φορά ένα τραγούδι σας στο ραδιόφωνο; Ποιο ήταν αυτό και σε ποια συγκυρία; Ακούτε ραδιόφωνο σήμερα;
Το 1980, όταν επέστρεφα από μια συναυλία  με το ΚΤΕΛ. Ήταν απόγευμα και παρακάλεσα τον οδηγό ν’ ακούσουμε  τις εκπομπές του ραδιοφώνου -κρατικού τότε- που είχαν οι εταιρείες για να παρουσιάζουν την πραμάτεια τους…. καθαρά πράγματα! Εκεί λοιπόν άκουσα για πρώτη φορά το ωραίο διαφημιστικό για τον πρώτο μου δίσκο, μόνο που έλεγε σε κάποια στιγμή εκτός των άλλων: η Νένα Βενετσάνου, μπλα-μπλα-μπλα, είναι και μια πολύ μορφωμένη κοπέλα!!! Με το που φτάνω σπίτι παίρνω τον Πατσιφά και του λέω: Εγώ πάντως δεν θα αγόραζα ένα δίσκο μιας άγνωστης που είναι και πολύ μορφωμένη κοπέλα. Τι εννοείς; -μου λέει. Να το βγάλετε αμέσως αυτό, του λέω! Και μου ομολόγησε αργότερα πως τελικά είχα δίκιο. Αυτή η παραδοχή του με σκλάβωσε, ανέβηκε ακόμα πιο πολύ στην εκτίμησή μου. Πείτε μου πόσοι παραγωγοί  και  εταιριάρχες ακούνε σήμερα τη γνώμη του νέου καλλιτέχνη; Όσο για σήμερα, μόνο ραδιόφωνο ακούω αλλά πια μιλάνε πάρα πολύ και βαριέμαι.

Έχετε κάνει μαθήματα φωνητικής; Τραγουδάτε χρησιμοποιώντας τη διαφραγματική αναπνοή;
Μα φυσικά έχω κάνει τραγούδι. Και πανεπιστήμιο έχω τελειώσει και μεταπτυχιακό και τα ρέστα. Το τραγούδι όμως είναι μια ιστορία που υφαίνεται στην ψυχή. Δεν το μαθαίνεις, το περιέχεις και όταν πας να εκφραστείς με το τραγούδι οι άλλοι σου ανακοινώνουν το αποτέλεσμα… Αν δεν σε ακούν άστο… τραγούδα στο μπάνιο.

Παλαιότερα, οι δημιουργοί σχηματίζαν ντουέτα και κάνανε έναν ολοκληρωμένο δίσκο με έναν ερμηνευτή ή και περισσότερους. Πλέον, αυτό έχει αντιστραφεί. Ο ερμηνευτής είναι ένας και οι δημιουργοί περισσότεροι. Πού οφείλεται αυτό κατά την άποψή σας;
Οι συνθέτες γράφουν ανάλογα με το κέφι τους και τις δυνατότητες που τους παρουσιάζονται. Παλιότερα οι εταιρείες συναγωνίζονταν σε ποιότητα και χρηματοδοτούσαν αυτό που θα τους έδινε πρεστίζ. Τώρα πια δεν ισχύει αυτό, διότι πρεστίζ δίνει ό,τι φέρνει τον παρά. Αν πάει ένας νέος με χορηγό και ένας νέος με ταλέντο… εκδίδεται ο έχων τοις μετρητοίς και ο επί πιστώσει παίρνει το ταλέντο του και το πάει στο σπίτι. Αν το καλοσκεφτείς ο δεύτερος είναι πιο τυχερός. Έχει προστατεύσει το κεφάλαιό του. Ο άλλος πλήρωσε για να τον εκμεταλλευτούν. Αυτό που θέλω να δώσω ως μήνυμα είναι  να μην απογοητεύονται οι καλλιτέχνες, αλλά να δημιουργούν, να εργάζονται, να σπουδάζουν και να μην επηρεάζονται από το αρνητικό κλίμα της κρίσης. Να γλεντούν με το ταλέντο τους, να δίνουν χαρά γύρω τους και να προσέχουν το κεφάλαιό τους. Πιστεύω πως καθένας από μας είναι μια ξεχωριστή περίπτωση. Γενικώς, δεν μου αρέσει να τσουβαλιάζω τους ανθρώπους.

Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης, και του τραγουδιού ειδικότερα, σε εποχές κρίσης;
Πάντα η τέχνη στηρίζει ψυχές. Αυτό δεν αλλάζει. Το τραγούδι είναι μια σταθερά. Τώρα όμως δεν είμαστε πια σε κρίση με όλο αυτό το ξερίζωμα στη διαχείρισης της κληρονομιάς μας. Είμαστε σε έκτακτη ανάγκη. Συνεπώς, όπως όλοι, έτσι και οι καλλιτέχνες υποφέρουν, συνθλίβονται στις συμπληγάδες.

Οι εμφανίσεις σας δεν ήταν, σχεδόν ποτέ, συχνές ή επαναλαμβανόμενες. Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος για αυτή την επιλογή;
Φυσικά, και είναι η επιλογή μου. Εννοείται πως έχω τον αυτοέλεγχο και πως διαθέτω τον εαυτό μου εκεί που θέλω. Δεν έχω τον έλεγχο στον περιβάλλοντα χώρο όπου εξελίσσεται  μια καλλιτεχνική πράξη, αλλά έχω επίγνωση και προσπαθώ να είμαι αξιόπιστη και όχι παραδόπιστη.

Με ποιο τραγούδι -ελληνικό ή ξένο- έχετε «κολλήσει» αυτό τον καιρό; Θα το συμπεριλάβετε στο playlist των συναυλιών σας;
«Που να ΄ναι ο ίσκιος σου Θεέ να 'ρθω να γονατίσω…», αλλά δεν είναι για το δικό μου πρόγραμμα είναι για τον Ζαχαράτο. Για μένα θα κρατούσα κάτι σε μαύρο, με λίγη δαντέλα.  

Τι σας έχει «κεντρίσει» το ενδιαφέρον από καινούργια τραγούδια ή νεότερους δημιουργούς και ερμηνευτές;
Ο μηχανικός τρόπος που ερμηνεύουν τα πάντα, παραμένοντας έτοιμοι για όλα.

Τραγουδάτε στον προσωπικό χρόνο, στο σπίτι, στο αυτοκίνητο κ.λπ.; Αν ναι, σε ποιες περιστάσεις;
Ναι… έχω εφεύρει το αντι-τραγούδι και διασκεδάζω τον εαυτό μου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News