Στην ουρά για τα συλλυπητήρια στην κηδεία γνωστού μου. Η κυρία που είναι μπροστά μου, εύχεται στους συγγενείς «να ζήσετε για να τον θυμάστε». Την ευχή αυτή την έχω ξανακούσει και τη βρίσκω ωραία. Προχτές, όμως, αντήχησε μέσα μου κάπως διαφορετικά, με δύναμη, με έβαλε σε σκέψεις. Όσο ζούμε, τα αγαπημένα μας πρόσωπα που δεν υπάρχουν πια ανάμεσά μας, παραμένουν, κατά κάποιο τρόπο, ακόμα ζωντανά. Τα θυμόμαστε κάποιες φορές, αναφερόμαστε με αγάπη και τρυφερότητα σε αυτά. Ο οριστικός θάνατος, ο τελεσίδικος θάνατος, έρχεται με την απόλυτη λήθη, όταν πια δεν ζει κανείς για να τον ή τη θυμάται. Τότε ο άνθρωπος αυτός χάνεται οριστικά, γίνεται ανώνυμος και άγνωστος μέσα στα εκατομμύρια των ανωνύμων και αγνώστων. 

Ο ρόλος της Μνήμης. Η σκέψη μου προχώρησε παραπέρα. Πώς θα ήμασταν, πώς θα ήταν η ανθρωπότητα, αν δεν υπήρχε η μνήμη; Η μνήμη δημιουργεί σκαλοπάτια πάνω στα οποία πατάνε οι επόμενες γενιές και προχωράνε παραπέρα σε ένα σωρό τομείς. Θα ήμασταν χωρίς επιστήμη, φιλοσοφία, λογοτεχνία, ζωγραφική κ.λπ., και, πάνω απ’ όλα, χωρίς Ιστορία, το μεγαλύτερο δημιούργημα του ανθρώπου, που τα περιλαμβάνει όλα αυτά. Θα ήμασταν χωρίς ατομική, συλλογική και ιστορική μνήμη, σαν τα ζώα στα λιβάδια ή τα σπαρτά στον κάμπο. Θα ζούσαμε, θα πεθαίναμε, και πάλι από την αρχή, χωρίς να αφήσουμε το ίχνος μας, χωρίς αποτύπωμα, χωρίς ταυτότητα σε ένα επαναλαμβανόμενο αν-Ιστορικό γίγνεσθαι. Η Μνήμη στον σκληρό πυρήνα του ανθρώπου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News