Μήνες πριν είχα κλείσει αυτό το ταξίδι για το Μιλάνο για να ακούσω τον St Germain, τον σπουδαίο Γάλλο μουσικό της ηλεκτρονικής jazz που κυκλοφόρησε νέο δίσκο μετά από δεκαπέντε χρόνια κι επέστρεψε δυναμικά με μια μεγάλη ευρωπαϊκή περιοδεία.

Τον Αύγουστο, όταν διάλεγα σταθμό στην τουρνέ του για μίνι απόδραση, ούτε ως εφιάλτη είχα δει τις εικόνες του Παρισιού το βράδυ της προηγούμενης Παρασκευής. Ένα βράδυ πριν, την Πέμπτη 12 Νοεμβρίου, ο St. Germain έπαιξε ζωντανά για τους θαυμαστές του στο Παρίσι σε μια ενθουσιώδη συναυλία. Ξέρετε πού; Στο Bataclan. Θα μπορούσα να έχω διαλέξει το Παρίσι για να ακούσω τον αγαπημένο μου καλλιτέχνη. Θα μπορούσαν οι τρομοκράτες να έχουν διαλέξει την Πέμπτη για να λυγίσουν το Παρίσι και την Ευρώπη ολόκληρη. Με αυτά τα «αν» και τα «θα μπορούσε» πέρασα την ώρα μου στην πτήση. Και με πολλές σκέψεις, δικές μου. Θα με λυτρώνε αν κάποιες από αυτές τις κάνατε κι εσείς τις τελευταίες μέρες.

Η ερώτηση αν θα σταματήσω να ταξιδεύω με την ίδια χαλαρότητα και χαρά, για πρώτη φορά δεν μου μοιάζει ρητορική. Δεν είναι αυτονόητη πια, όχι. Η θετική απάντηση μοιάζει με δήλωση, με πολιτική στάση. Ναι, σκέφτηκα, αλλά χθες το βράδυ εσύ δεν ήσουν ρε παιδί μου που διάβαζες προσεκτικά στο BBC, άρθρο με τίτλο «τι να κάνετε αν δεχτείτε τρομοκρατική επίθεση»; Οι δικοί σου φίλοι δεν ήταν που την παραμονή του ταξιδιού, σου έλεγαν σαν συνεννοημένοι «Καλά να περάσεις αλλά να προσεχείς»; Και μετά σκέφτηκα πως αν οι Παριζίανοι δίνουν μια τόσο άνιση μάχη να νικήσουν το φόβο τους και βγαίνουν έξω καλώντας τους συμπολίτες του από το Twitter να κάνουν το ίδιο, με το hashtag #tousaubistrot δηλαδή «όλοι στο μπιστρό», τότε θα τη δώσω κι εγώ. Παρακολουθώ με θαυμασμό από την πρώτη μέρα την αληθινά γενναία προσπάθεια τους να κάνουν αυτήν την υπέρβαση ακόμη κι αν πρόκειται για άμυνα ή ένστικτο.

Συνειδητοποίησα πως το βράδυ θα βρισκόμουν σε μια συναυλία ανάμεσα σε πολλές εκατοντάδες ανθρώπους άρα δυνητικά θα ήμασταν μια χαρά στόχος γι' αυτούς τους χορτασμένους αρρώστια εγκεφάλους. Ωπα, αυτό ακριβώς δεν ήθελαν να πετύχουν αυτοί που όπως είπε τόσο εύστοχα ο Πασκάλ Μπρυκνέρ λίγες ώρες πριν στην Αθήνα, λένε πως δεν φοβούνται το θάνατο αλλά φοβούνται τόσο πολύ τη ζωή; Και τότε πήρα στα χέρια μου την τελευταία έκδοση της Charlie Hebdo που αγόρασα στο αεροδρόμιο. «Εχουν όπλα. Στα τέτοια μας, εμείς έχουμε τη σαμπάνια», ο τίτλος στην πρώτη σελίδα. Γύρισα τις σελίδες και παρατήρησα ένα ένα τα σκίτσα. Πολλά τα μηνύματα, ένα το κυρίαρχο. Εμείς θα συνεχίσουμε. Θα συνεχίσουμε να πονάμε, να θυμόμαστε, να τρομάζουμε, να κάνουμε αυτοκριτική, κάνοντας χρήση αυτού του εκπληκτικού προνομίου του τόσο μισητού σε εκείνους, του δυτικού κόσμου. Θα συνεχίσουμε να γελάμε, να χορεύουμε, να γλεντάμε, να σκεφτόμαστε όσο πιο ελεύθερα αντέχει ο καθένας.

Μετά από σεργιάνι στους καλά φυλασσόμενους από τους στρατιώτες, δρόμους του Μιλάνου, και λίγα λεπτά αφότου έχω λάβει κλήσεις κρυμμένης αγωνίας οικείων που με πληροφορούν για την απόρρητο  έγγραφο του FBI που θέλει το Duomo και τη Σκάλα του Μιλάνου, δίπλα στα οποία μένω, στόχους των τζιχαντιστών, φτάνω στο club Alcatraz.

Η πολυπολιτισμική μπάντα αρχίζει να παίζει. Χρειάζεται περισσότερη ώρα από ό,τι συνήθως για να ζεσταθεί το κοινό. Σε λίγα λεπτά το μούδιασμα αρχίζει να υποχωρεί και πάνω και κάτω από τη σκηνή. Σαν να είναι όλα όπως πριν, φυσιολογικά. Στις πρωινές μου σκέψεις με επαναφέρει το μήνυμα πάνω στο φόρεμα μιας κοπέλας που χορεύει δίπλα μου. «Άσε την καρδιά σου να είναι μεγαλύτερη από τους φόβους σου». Η μουσική λειτουργεί ως κάθαρση όσο περνά η ώρα και έρχεται και αυτή η εξάντληση από τον χορό που αποζητά όποιος αγαπά τις συναυλίες. Και σκέφτομαι πάλι εκείνους που μια εβδομάδα πριν πήγαν για να ζήσουν το ίδιο, στο συναυλιακό χώρο στο Παρίσι. Στην περήφανη σιωπή του Ludovic Navarre όπως είναι το πραγματικό όνομα του Παριζιάνου μουσικού και στη μελαγχολική του αύρα, βρίσκω την παρηγοριά που χρειάζομαι. Κι εγώ και συντονισμένο το κοινό ακουμπάμε τις παλάμες στις καρδιές μας σαν να τον ευχαριστούμε κι εκείνος ανταποδίδει ταπεινά ακουμπώντας το χέρι του στην καρδιά του που και εκείνος θέλει να είναι μεγαλύτερη από το φόβο του.

Δεν ξέρω για αύριο. Απόψε όμως είμαι σίγουρη. Θα συνεχίσω κι εγώ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News