Τρία έργα του Άντον Τσέχοφ, τρεις διαφορετικές σκηνοθετικές προσεγγίσεις, τρεις σκηνικές αισθητικές προτάσεις: ο ‘κεντροευρωπαϊκός’ «Θείος Βάνιας», από τον Γιάννη Χουβαρδά στο Εθνικό Θέατρο, ο ‘ρωσικός’ «Βυσσινόκηπος», από τον Στάθη Λιβαθινό στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας και ο ‘μίνιμαλ-low budget’ «Γλάρος»,από την ομάδα Pequod και τον Δημήτρη Ξανθόπουλο στο Knot Gallery.

* Στην σχεδόν «αποστειρωμένη» σκηνογραφικά (Χέρμπερτ Μουράουερ) παράσταση του Γιάννη Χουβαρδά οι ηθοποιοί είναι στημένοι ως άβουλοι και βαριεστημένοι παίκτες και θεατές μιας ζωής χωρίς διέξοδο, μιας «μονότονης ζωής που τους έχει ρουφήξει και τους έκανε το ίδιο χυδαίους με τους άλλους», όπως λέει και ο γιατρός Άστροφ.

Πατώντας γερά πάνω στο κείμενο του Τσέχοφ, ο Χουβαρδάς παρουσιάζει έναν Βάνια (Νίκος Χατζόπουλος) διαφορετικό, στα όρια της ανοησίας και της ανασφάλειας, «μια φωτεινή προσωπικότητα που δεν φώτισε ποτέ κανέναν», ένα αδύναμο παιδί, «έναν παλιάτσο». Όσο όμως ο Ν. Χατζόπουλος κέρδισε το δύσκολο στοίχημα στον πρώτο του πρωταγωνιστικό –επιτέλους- ρόλο, τόσο ατυχής αποδείχτηκε η επιλογή της Άλκηστης Πουλοπούλου στο ρόλο της Σόνιας, η οποία μέσα στην απειρία της προσέδωσε νάζι και σκέρτσο νυμφιδίου που δεν ταιριάζουν στην εσωτερικότητα και τον πραγματισμό του ρόλου της.

Γενικά, όμως, η διανομή είναι πολύ καλή. Ξεχωρίζουν, οι Ακύλλας Καραζήσης και Μαρία Σκουλά, ειδικά στη σκηνή της «ανάκρισης» για λογαριασμό της Σόνιας πετούν σπίθες, ο συγκινητικός Γιάννης Βογιατζής, ο εκρηκτικός Μάνος Βακούσης, ο τσεχοφικός, στην κόψη τραγικού και γελοίου χωρίς να γίνεται γραφικός, Μάνος Σταλάκης και η πάντα με ειδικό βάρος Μάγια Λυμπεροπούλου, η οποία κάνει αισθητή την παρουσία της ακόμα και με ένα ρόλο με 3-4 ατάκες. Ξέρετε πολλούς Έλληνες πρωταγωνιστές που θα έθεταν εαυτόν στη διάθεση ενός σκηνοθέτη χωρίς απαιτήσεις για τον μεγαλύτερο ρόλο;

* Ο «Βυσσινόκηπος» του Στάθη Λιβαθινού καθόλου δεν έχει χρεοκοπήσει, όπως συμβαίνει στο έργο του Τσέχοφ, αλλά κυριολεκτικά έχει ανθίσει στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας. Κι αν και μεγάλος σε διάρκεια, περίπου τρεις ώρες με το διάλειμμα, καθόλου δεν κουράζει, αν και κάποια μουσικά μέρη ίσως θα μπορούσαν να συντομευθούν.

Ο Λιβαθινός έχει καθοδηγήσει με προσοχή τους ηθοποιούς του, αποσπώντας μερικές πολύ καλές ερμηνείες από τους Γιάννη Φέρτη (Λεονίντ), Κώστα Γαλανάκη (γέρος υπηρέτης), Δημήτρη Παπανικολάου (Τροφίμοφ), Άρη Τρουπάκη (Γιάσα), Στέλιο Ιακωβίδη (γέρος κτηματίας), Βασίλη Καραμπούλα (λογιστής). Για άλλη μια φορά εξαιρετική η ερμηνευτική επίδοση του σταθερά επίμονου στις λεπτομέρειες των ρόλων του Δημοσθένη Παπαδόπουλου (Λοπάχιν) ή αλλιώς του Έλληνα Αλ Πατσίνο –του μοιάζει καταπληκτικά και φυσιογνωμικά. Επίσης, αξιοπρόσεκτη η σκηνική άνεση χωρίς ίχνος –συνήθους- έπαρσης της νεαρής Μαρίνας Συμεού στο ρόλο της Άνυας.

*Τον τρίτο Τσέχοφ, που θα παίζεται ως τις 28 Μαρτίου (όπως και ο «Θείος Βάνιας») στο Knot Gallery, μας συστήνει μια νέα ομάδα, η Pequod («πίκουοντ») με σκηνοθέτη τον Δημήτρη Ξανθόπουλο. Χωρίς σκηνικά, κοστούμια και ιδιαίτερους φωτισμούς, με τους ηθοποιούς να κινούνται και να βρίσκονται διαρκώς ανάμεσα στους θεατές και κάποιες φορές να παίζουν πιάνο –πολύ καλή η ερμηνεία του Σατί από τον Γιάννη Κλίνη- έχουν ανεβάσει μια λιτή αλλά ουσιαστική παράσταση του «Γλάρου», κατά την οποία, αν μη τι άλλο, ακούς ξεκάθαρα την τρυφερότητα αλλά και την απελπισία του τσεχοφικού λόγου.

Η ομάδα Pequod αποδεικνύει έμπρακτα τη σημασία της συλλογικότητας στη θεατρική τέχνη, χωρίς όμως να στερείται ταλαντούχων μονάδων: η πιο γνωστή στους θεατρόφιλους Αγγελική Παπαθεμελή για άλλη μια φορά σηκώνει με άνεση το βάρος ενός μεγάλου ρόλου (Αρκάντινα) αλλά κάποιος πρέπει να της πει να μη φωνάζει τόσο δυνατά σε τόσο μικρό χώρο και σε μια γενικώς χαμηλών τόνων παράσταση, ο Γιώργος Αγγελόπουλος (Επιστάτης) και ο Μιχάλης Μαθιουδάκης (Σόριν) σε ρόλους κόντρα ηλικιακά πείθουν με τη σκηνική τους εντιμότητα, ο Γιάννης Κλίνης με άρτιο έλεγχο όλων των εκφραστικών του μέσων είναι ο ιδανικός Κόστια, η Βάσω Καβαλιεράτου (Μάσα) κλέβει την παράσταση επιβάλλοντας το μικρό της ρόλο ως βασικό- κατά τη γνώμη μου θα ήταν ιδανική ως Νίνα. Περιμένουμε το επόμενο βήμα αυτής της ελπιδοφόρας ομάδας.

Υ.Γ.: Την ερχόμενη Δευτέρα ανακοινώνεται ο προγραμματισμός για το θερινό Ελληνικό Φεστιβάλ του 2010. Ετοιμαστείτε κι εδώ για περικοπές –και σε κονδύλια και σε χρονική διάρκεια του Φεστιβάλ σε Αθήνα και Επίδαυρο- αλλά και για εκπλήξεις: «Προμηθειάδα» σε Ελευσίνα, Έσσεν και Κωνσταντινούπολη με την υπογραφή του Θεόδωρου Τερζόπουλου και των Rimini Protokoll. «Οθέλλος» κατά Τόμας Οστερμάιερ στη δασική έκταση της Επιδαύρου. «Δαιμονισμένοι» διάρκειας 12 ωρών, από τον Πέτερ Στάιν στην Πειραιώς 260. «Active Member & Όλια Λαζαρίδου» σε ένα σύγχρονο χορικό. Θα επανέλθουμε τη Δευτέρα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News