Σαν χαστούκι έπεσε πάνω μου η είδηση της αυτοκτονίας του. Σαν να ‘μουν στην αποβάθρα καθησυχασμένη κι ο Τονιάτσι μου ‘ριχνε αιφνιδιαστικά μια σφαλιάρα, από το παράθυρο του εν κινήσει τρένου. Ο Μάριο Μονιτσέλι τελικά ήταν ο πλέον έντιμος από τους Εντιμότατους φίλους. Στα 95, ρίχτηκε στο κενό από το παράθυρο του νοσοκομείου όπου είχε διαγνωστεί η βαριά ασθένειά του: “Ο Θάνατος θα ρθει και θα χει τα μάτιά σου”, αυτό σκέφτομαι.

Η ζωή του κόντευε να φτάσει τον αιώνα. Ήταν γόνιμος δημιουργός: παραγωγικός, αγαπητός, πολυβραβευμένος, διεθνής, διάσημος. Τα είχε όλα. Είχε όλη τη δόξα και τη φήμη, τη λάμψη, τις απολαβές, την αναγνώριση. Δίπλα από το όνομα του ακολουθούσε ο τίτλος «πατέρας της σύγχρονης Ιταλικής κωμωδίας». Και μια μακρά φιλμογραφία, έργο και απόδειξη του κοφτερού μυαλού του. Πικρός, γλυκός, ανατροπέας, αντισυμβατικός, απρόβλεπτος, ευφυής. Επιτυχημένος. Δεν αρκεί, δεν γεμίζει το κενό. Την τρύπα τη μαύρη της προσωπικής απαίτησης, του αυτόχειρα πατέρα, των αγαπημένων που εξαφανίζονται, του αδηφάγου σαρακιού της προσβλητικής αρρώστιας.

Πόσοι είναι πρόσωπα του δικού τους έργου; Πόσοι ταυτίζονται με το ήθος και το ανάστημα του έργου τους; Πάντα υπολείπονται, πάντα το έργο έρχεται πρώτα και εκείνοι ακολουθούν μικρότεροι από πίσω. Ε όχι πάντα, αποδεικνύεται. Δεν ήταν καλαμπουριτζής, ήταν χιουμορίστας. Οι εντιμότατοι φίλοι δεν κάνουν κούφιες πλάκες. Κι ο σεβάσμιος γέρων με την άκρως ευγενική φυσιογνωμία και τους τίτλους που είχε προσφάτως ευχαριστήσει τον Μπερλουσκόνι γιατί εξαιτίας του ξανακατέβηκε στους δρόμους, είχε ή βρήκε την τιτάνεια δύναμη να μην αφεθεί στον πόνο, την ταπείνωση, στα σεντόνια και τα διαρκώς αναμμένα φώτα της εντατικής νοσηλείας αλλά να δρασκελίσει το πρεβάζι. Ήταν απελπισία ή γενναιότητα; Η γενναιότητα είναι απελπισία.

Η κουφάλα ο νεκροθάφτης θα τον παραχώσει ξέροντας πως αυτός ο νεκρός δεν του ‘κανε το χατήρι. Δεν ήταν «ο πολυαγαπημένος, πλήρης ημερών», ήταν ο ανυπότακτος.

ΥΓ. Ο τίτλος είναι βεβαίως τίτλος του αυτόχειρα επίσης, συντοπίτη του Μονιτσέλι, Τσέζαρε Παβέζε. Η μτφρ του Σωτ. Τριβιζά:

O θάνατος θα ‘ρθει και θα ‘χει τα μάτια σου
αυτός ο θάνατος που μας συντροφεύει
απ’ το πρωί ως το βράδυ, άγρυπνος,
κρυφός, σαν μια παλιά τύψη
ή μια παράλογη συνήθεια. Τα μάτια σου
θα ‘ναι μια άδεια λέξη.
Κραυγή που έσβησε, σιωπή.
Έτσι τα βλέπεις κάθε πρωινό
όταν μονάχη σκύβεις
στον καθρέφτη. Ω, αγαπημένη ελπίδα,
αυτή τη μέρα θα μάθουμε και εμείς
πως είσαι η ζωή κι είσαι το τίποτα.

Για όλους ο θάνατος έχει ένα βλέμμα
O θάνατος θα ‘ρθει και θα ‘χει τα μάτια σου
Θα’ ναι σαν ν’ αφήνεις μια συνήθεια,
σαν ν’ αντικρίζεις μέσα στον καθρέφτη
να αναδύεται ένα πρόσωπο νεκρό,
σαν ν’ ακούς ένα κλεισμένο στόμα.
Θα κατέβουμε στην άβυσσο βουβοί.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News