Κάθισα να γράψω αυτό το κείμενο μόλις ολοκλήρωσα την ανάγνωση τριών (3) ατελείωτων κατεβατών σχετικών με την ταινία «Barbie». Τα δύο από ξένα ΜΜΕ κύρους (χωρίς εισαγωγικά το κύρος) και το τρίτο από έναν άνθρωπο που γράφει στα καθ’ ημάς για κινηματογράφο και τον γνωρίζω και εκτιμώ ιδιαιτέρως τα γραπτά του και τη ματιά του.

Ζαλίστηκα. Πραγματικά προσπαθώ να καταλάβω αν όλοι αυτοί οι άνθρωποι έκατσαν κι έγραψαν όλα αυτά τα πολύ ωραία κείμενα ως φιλοσοφική άσκηση (γράψτε 3.000 λέξεις για το απόλυτο τίποτα), ή πράγματι πιστεύουν στο παράδοξο το οποίο οι ίδιοι περιγράφουν στα κείμενά τους: είναι μια ελαφριά, feelgood, πολύ εμπορική ταινία, που δεν προσποιείται ότι φέρει σημαντικά μηνύματα. Σε αυτό συμφωνούν όλοι. Παρ’ όλα αυτά, την αναλύουν ατελείωτα.

Μπορεί να τη δω την «Barbie», αν ποτέ τη βάλει το Netflix και βρεθώ σε απόγνωση, δηλαδή έχω δει όλα όσα θεωρώ ενδιαφέροντα, μετά όσα θεωρώ μετρίως ενδιαφέροντα, μετά όσα θεωρώ απλώς ανεκτά, μετά όλα τα τουρκικά σίριαλ. Οταν οι μόνες μου επιλογές θα είναι πλέον η «Barbie» και το «Maestro» του Παπακαλιάτη, όταν θα πλησιάσω το δίλημμα του Καμί περί της ανθρώπινης ύπαρξης και της αυτοκτονίας, τότε ίσως επιλέξω ως όπλο αυτοχειρίας την πρώτη. Τον δεύτερο αποκλείεται, δεν θεωρώ σκόπιμη τόση αυτοτιμωρία.

Εμείς τα κορίτσια μεγαλώσαμε με τις Barbie. Η κόρη μου έπαιζε με αυτές ως σχετικά πρόσφατα, όταν εν μία νυκτί εξαφανίστηκαν (ούτε ξέρω πού) και ο τοίχος στο δωμάτιό της βάφτηκε μαύρος από ροζ και στους τοίχους μπήκαν σημαίες του Pride και κάτι άλλα πράγματα που ζωγραφίζει μόνη της. Νομίζω ότι αν της πεις τη λέξη Barbie σήμερα, θα σε χαστουκίσει.

Παρακολουθώ όλα αυτά τα χρόνια τους αγώνες της καημένης της Barbie να έρθει πιο κοντά στον πραγματικό κόσμο και μου φαίνεται κάπως αστείο. Ηταν μια κούκλα που δημιουργήθηκε, μαζί με τον κόσμο που την περιβάλλει, για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο: να πλασάρει το μοντέλο της τέλειας και πάντα χαρούμενης και ευτυχισμένης γυναίκας, το πρότυπο που αναζητούσε ο κόσμος εκείνο το μακρινό 1959, μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους.

Δεν ήταν μόνο η Barbie. Στοιχειωδώς να είχες δει κανα-δυο αμερικανικές σειρές της δεκαετίας του ’60, όλες οι γυναίκες έτσι ήταν. Η Λουσίλ Μπολ ξυπνούσε κάθε μέρα με το μαλλί σφηκοφωλιά και το μαργαριτάρι τέλεια γυαλισμένο στον λαιμό. Η Μπάρμπαρα Ιντεν, στη σειρά «Η Τζίνι και το Τζίνι», εξίσου άψογη στο άψογο σπίτι της, περίμενε κάθε μέρα τον Λάρι Χάγκμαν να επιστρέψει από τη δουλειά του, που ήταν μια απλή, καθημερινή εργασία: αστροναύτης στη NASA.

Ηρθε κι εδώ αυτό το αστικό μεταπολεμικό ροζ, σε συγκεκριμένες τάξεις τουλάχιστον. Πολλοί (και κυρίως πολλές) από εμάς μεγαλώσαμε με τη μαμά στην πένα, να οργανώνει τη ζωή του (γιατρού, δικηγόρου, οτιδήποτε τέτοιο) μπαμπά. Ηταν πολύ σημαντικό να είναι όλα σωστά: το ντύσιμο, τα τραπέζια, η κοινωνική ζωή, τα παιδιά… Ηταν πολύ σημαντικό, επίσης, να δείχνουμε όλοι πολύ ευτυχισμένοι, ροζ, όλα είναι ροζ.

Η Barbie, προφανώς, ήταν η υπερβολή όλου αυτού, όπως υπερβολικές ήταν και οι αναλογίες της – έχει αποδειχθεί ότι αν ήταν άνθρωπος δεν θα μπορούσε να σταθεί όρθια λόγω των πολύ αδύνατων ποδιών της. Ολο αυτό, η Barbie, ο Κεν, ο κόσμος τους, ξεπεράστηκαν πολύ σύντομα, από τη δεκαετία του ’70 ήδη έγινε φανερό στην ανθρωπότητα ότι τελικά δεν είναι όλα ροζ, μεγάλο το σοκ αλλά έτσι πάει ο κόσμος.

Εκτοτε, η εταιρεία που κατασκευάζει την Barbie καταφέρνει να βρίσκεται διαρκώς στην επικαιρότητα με ειδήσεις του τύπου «βγήκε η πρώτη Barbie αστροναύτης», «κυκλοφορεί Barbie με κυτταρίτιδα», «η Barbie προωθεί τη διαφορετικότητα», «καλωσορίζουμε τη Barbie που η μαμά της ήταν Κινέζα, ο μπαμπάς της ήταν από το Α του Κενταύρου, η ίδια είναι ομοφυλόφιλη, ακτιβίστρια για τα δικαιώματα του σιβηριανού καχαρία, ενώ πάσχει και από δυσλεξία».

Ναι, εντάξει. Ο σιβηριανός καρχαρίας ευχαριστεί την Barbie, αλλά δεν νομίζω να σωθεί εξαιτίας της. Πιο πιθανό να σωθεί η εταιρεία που τη βγάζει. Μην παρεξηγηθώ τώρα, δεν είμαι εναντίον του καταναλωτισμού, όχι εντελώς τουλάχιστον. Κι εγώ παρασύρομαι και ψωνίζω άχρηστες μπούρδες, και φυσικά με επηρεάζουν υποσυνείδητα τα μηνύματα. Πρέπει να είσαι Βούδας σε όγδοη μετεμψύχωση για να μη σε επηρεάσουν.

Κι επειδή είμαι βετεράνος στον καταναλωτισμό, νομίζω ότι η ταινία για την οποία μόλις σας έγραψα και εγώ μερικές εκατοντάδες λέξεις, δεν είναι απολύτως τίποτε άλλο από ένα εξέχον προϊόν του.

Κάτι που μπορείς να το αγοράσεις επειδή σου ζάλισαν το συκώτι, κάτι για το οποίο μπορεί να μετανιώσεις άνετα τα λεφτά σου αργότερα (η μετάνοια του καταναλωτή είναι αναπόσπαστο και πολύ χρήσιμο κομμάτι του καταναλωτισμού, απευθύνεται στην προτεσταντική μας πλευρά), κάτι που θα το ξεχάσεις σε 30 δευτερόλεπτα, κάτι που εν τέλει δεν χρειάζεσαι κανένα άλλοθι για να το πάρεις ή απλώς να το προσπεράσεις· στην επόμενη γωνία σε περιμένει το επόμενο. Εξίσου λαμπερό, εξίσου φανταχτερό, εξίσου πολυδιαφημισμένο, εξίσου κενό περιεχομένου, αλλά πλήρες χαζοχαρουμενιάς.

Ολοι χρειαζόμαστε και λίγη χαζοχαρουμενιά στη ζωή μας, καθένας επιλέγει εκείνη που του αρέσει περισσότερο. Δεν κρύβουν πάντα όλα κάποιο κρυφό και πολύ σημαντικό μήνυμα από πίσω τους, δεν πρέπει κιόλας.

Ως άνθρωπος συνεπής στις απόψεις και στις πράξεις, ορίστε. Μόλις έδωσα στη λέξη Barbie μερικά «κλικ» ακόμη, την ταινία μπορεί να μην τη δω, αλλά το προϊόν το στήριξα. Money makes the world go round, ποια είμαι εγώ να τον σταματήσω;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News