Πόσο απέχουμε σήμερα, δέκα χρόνια μετά το 2015, από ένα νέο «ε, εντάξει, και τι έχουμε να χάσουμε;». Θα περίμενε κανείς πως δέκα χρόνια μετά το δημοψήφισμα, το κλείσιμο των τραπεζών και την υλοποίηση στην πράξη του συνθήματος «η εχθροπάθεια στην εξουσία» από τους Αλέξη Τσίπρα και Πάνο Καμμένο, θα είχαμε προχωρήσει λιγουλάκι. Οτι η επιστροφή στο «σημείο μηδέν» θα ήταν αδύνατη και ότι η ωριμότητα που κατακτήσαμε πληρώνοντας πανάκριβα αυτή την περιπέτεια θα είχε λύσει το θέμα.

Και όμως, το θέμα παραμένει ανοιχτό: η επιστροφή στο χάος είναι μια κανονική παράμετρος της πολιτικής μας ζωής, μια υπαρκτή πιθανότητα και όχι ένα σενάριο καταστροφής για «αρρωστημένα μυαλά».

Είναι αυτό ένα επιχείρημα υπέρ της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη ή υπέρ της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του αρχηγού της Νίκου Ανδρουλάκη; Στην επιφάνεια και σε ό,τι αφορά το άμεσο μέλλον δεν είναι απλά ένα επιχείρημα, είναι μια κραυγή αγωνίας που λέει ότι, πέρα από τα δύο αυτά κόμματα, κανένα άλλο στο σημερινό σκηνικό δεν δείχνει να βάζει την αποφυγή του χάους πάνω από την επιδίωξη για εκλογικά κέρδη μέσω της οξύτητας και των θεωριών συνωμοσίας.

Αν ξύσει όμως κανείς λίγο βαθύτερα, ο κίνδυνος της επιστροφής στο χάος είναι και μια πικρή διαπίστωση που δεν ευνοεί κανένα από τα δύο «συστημικά» κόμματα που κυριάρχησαν στην Μεταπολίτευση. Και αυτό γιατί δέκα χρόνια μετά το 2015 θα ανέμενε κανείς ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, θα ανταγωνίζονταν σε προτάσεις για ένα καλύτερο αύριο.

Και όμως, δέκα χρόνια από τη στιγμή που το έδαφος έφυγε κάτω από τα πόδια μας, που η χώρα βρέθηκε να αιωρείται πάνω από την άβυσσο και η κοινωνία διχάστηκε (παιδικοί φίλοι και μέλη της ίδιας οικογένειας έκοψαν και την καλημέρα), το ενδεχόμενο να ξαναζήσουμε τα ίδια δεν ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας (όπως θα έπρεπε).

Πώς φτάσαμε εδώ; Φτάσαμε εξαιτίας των λαθών, πρωτίστως της κυβέρνησης (όπως η αδυναμία να εκτιμήσει τη σοβαρότητα του δυστυχήματος των Τεμπών για την ελληνική κοινωνία) και στη συνέχεια της αντιπολίτευσης (και της απουσίας συναίνεσης ακόμη και σε βασικά πράγματα), εξαιτίας της γεωπολιτικής συγκυρίας και του κύματος του τραμπισμού, εξαιτίας του πληθωρισμού που μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των ασθενέστερων, εξαιτίας των βραδυφλεγών συνεπειών της μνημονιακής δεκαετίας για το κράτος και τους μισθούς σε κρίσιμους τομείς (όπως αυτοί των υγειονομικών), λόγω της εξάπλωσης των fake news και των θεωριών συνωμοσίας με νέα μέσα (όπως το TikTok).

Αμφιβάλλει κανείς, όμως, ότι όντως φτάσαμε ξανά σε ένα σημείο επικίνδυνο; Με βάση τη δημοσκόπηση της Metron Analysis για το MEGA (20/3), που επιβεβαιώνει αυτή της Real Polls για το Protagon (13/3), τρία κόμματα της αντιπολίτευσης, η Πλεύση Ελευθερίας (που ζητεί διαγραφή χρέους), η Ελληνική Λύση (που υπόσχεται συντάξεις 4.000 ευρώ) και το κόμμα Νίκη (του βανδαλισμού στην Εθνική Πινακοθήκη), συγκεντρώνουν αθροιστικά ποσοστό κοντά στο 30%.

Προφανώς και δεν απειλεί η Πλεύση Ελευθερίας τη ΝΔ ώστε να φανταστεί κανείς μια κυβερνητική συμμαχία που θα παρακάμπτει ιδεολογικές αφετηρίες, όπως αυτή ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ το 2015. Ωστόσο πολλοί θυμούνται ότι το βράδυ της 25ης Ιανουρίου του 2015 ελάχιστοι ανέμεναν ότι αμέσως μετά την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων θα μαθαίναμε για την κυβερνητική σύμπραξη Αλέξη Τσίπρα και Πάνου Καμμένου.

Οσο κι αν πολλοί παρακάμπτουν τον κίνδυνο αυτόν ως ένα «απίθανο ενδεχόμενο» ή «κινδυνολογική υστερία υπέρ του Μητσοτάκη», ας έχουν τουλάχιστον υπόψη τους κάποια από αυτά που ευαγγελίζονται οι ανερχόμενες αυτές δυνάμεις, για να γνωρίζουν τουλάχιστον τι είναι αυτό που αποκλείουν, υποτιμώντας τον κίνδυνο.

Η Πλεύση Ελευθερίας, στη ιδρυτική της διακήρυξη, που είναι αναρτημένη στην επίσημη ιστοσελίδα του κόμματος, ζητεί μεταξύ άλλων την «κυριαρχική αποκήρυξη και διαγραφή του παράνομου και επονείδιστου δημοσίου χρέους». Ενώ τον Οκτώβριο του 2017, από το βήμα συνεδρίου με συμμετοχή της Πλεύσης Ελευθερίας, η κυρία Κωνσταντοπούλου είχε εξαγγείλει (με βάση τηλεγράφημα του ΑΠΕ, εδώ από το Protagon) τις παρακάτω προγραμματικές κατευθύνσεις:

—«Θα κλείσουν όλα τα μέσα προπαγάνδας και διαπλοκής, και της παλιάς και της νέας. Και θα δοθούν κίνητρα για συνεργατικά εγχειρήματα πολιτών για την ενημέρωση».

—«Ο πρωθυπουργός της χώρας θα είναι και υπουργός Δικαιοσύνης και στα δικαστήρια της χώρας θα συμμετέχουν οι πολίτες σε όλα τα επίπεδα».

—Συμμετοχή των πολιτών στις μονάδες αποκατάστασης τάξης, που δεν θα είναι τα ΜΑΤ.

Από την πλευρά της, η Ελληνική Λύση, από εντελώς διαφορετική ιδεολογική αφετηρία σε σύγκριση με την Πλεύση Ελευθερίας, έχει υποσχεθεί δια του προέδρου της Κυριάκου Βελόπουλου (εδώ στο Χ) από τον Απρίλιο ήδη του 2024 (δύο μήνες προ των ευρωεκλογών) μισθούς και συντάξεις 4.000 ευρώ μέσω της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας.

Η Νίκη, βουλευτής της οποίας προέβη στον βανδαλισμό έργων τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη (εδώ), βρίσκεται ιδεολογικά πιο κοντά στον κ. Βελόπουλο. Σε ό,τι αφορά τα θεσμικά ζητήματα, ωστόσο, όπως αυτό της Δικαιοσύνης, που απασχολεί και την κυρία Κωνσταντοπούλου, ο πρόεδρος του κόμματος έχει δηλώσει (ΕΡΤ, 20/1/2025) ότι συμφωνεί «με το 70% των ελλήνων πολιτών που δεν έχει εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη».

Επομένως, όσο κερδίζει έδαφος η λογική τού «ας το δοκιμάσουμε κι αυτό, τι κακό μπορεί να συμβεί;», ας έχουμε τουλάχιστον υπόψη μας τι ακριβώς ευαγγελίζονται οι υπό «δοκιμή» εναλλακτικές. Διότι δέκα χρόνια είναι πολλά σε ό,τι αφορά τον πολιτικό χρόνο που είναι πάντοτε πυκνός, αλλά και λίγα για να ξεχαστούν όσα συνέβησαν πάνω στη λογική του… «και οι άλλοι καλύτεροι ήταν;». Το οποίο έγινε απάντηση πασπαρτού για αρκετούς μήνες πριν κλειδωθεί στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας από τα μέτρα του τρίτου μνημονίου. Αξίζει το ρίσκο να το επαναφέρουμε;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News