Μια δεκαπεντάχρονη πνίγηκε σε ποτάμι της Λακωνίας επειδή οι γονείς της επέτρεψαν να πάρει το τιμόνι του αγροτικού τους. Εχασε τον έλεγχο του οχήματος κι έπεσαν μέσα. Δεν μπορώ να διανοηθώ το μέγεθος των τύψεων με τις οποίες θα αναμετρηθούν αυτοί οι άνθρωποι για το υπόλοιπο της ζωής τους. Πώς θα αντικρίσουν ξανά τον εαυτό τους μετά την τροπή που πήρε μια επιπόλαιη απόφαση;

«Δεν έπρεπε να της δώσω το αμάξι», φώναζε ο πατέρας προσπαθώντας να σώσει το εγκλωβισμένο παιδί του μέχρι να φτάσει η Πυροσβεστική. Της το έδωσε, όμως. Και θα το πληρώνουν για πάντα. Δικαίως θα πει κανείς, έκαναν ένα τραγικό λάθος.

Αλλά πριν ρίξουμε σε αυτούς τους δύο γονείς τις ευθύνες όλου του κόσμου, ας δούμε το μεγάλο πλάνο πίσω τους. Θα ήταν αφέλεια να πιστεύουμε ότι ήταν οι μόνοι που πήραν το ρίσκο, δίνοντας τιμόνι σε ένα ανήλικο. Στην ελληνική κοινωνία αυτή η νοοτροπία είναι τόσο διαδεδομένη όσο η χωριάτικη σαλάτα.

Παλιότερα ειδικά, έβλεπες συνεχώς παιδιά στη αγκαλιά των γονιών τους, να πιάνουν μαζί τους το τιμόνι και να οδηγούν το όχημα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος προηγούμενης γενιάς που ως παιδί δεν έχει γίνει ζωντανός αερόσακος για να οδηγήσει λίγο. Εξίσου διαδεδομένο ήταν να πηγαίνεις το αμάξι πορεία, ήταν κάτι σαν ορόσημο εφηβείας και οι περισσότεροι γονείς υποτάσσονταν στη νοοτροπία που έλεγε «να πιάσει το παιδί το τιμόνι γιατί έτσι θα εξοικειωθεί».

Ολόκληρες γενιές νέων έφταναν στις σχολές οδηγών με το ύφος «εγώ ξέρω ήδη» για να συνειδητοποιήσουν στην πράξη ότι είχαν πολλά να μάθουν για να θεωρηθούν ολοκληρωμένοι οδηγοί. Που και στην πράξη να μην το κατάφερναν, θα βρισκόταν και πάλι πίσω ένας γονιός να πει «ας πληρώσουμε να πάρει το δίπλωμα». Να το παραδεχτούμε ότι συνέβαινε κι αυτό συχνά.

Μέχρι εδώ χρησιμοποίησα παρελθόντα χρόνο γιατί μερικές δεκαετίες πριν η κοινωνία αντιμετώπιζε την οδήγηση τόσο χαλαρά σαν να ήταν βόλτα με ποδήλατο. Τώρα το πλαίσιο είναι πιο αυστηρό και η κατάσταση στους δρόμους που έχει ξεφύγει, μετατρέποντάς τους σε ζούγκλα, θα αποτρέψει πολύ περισσότερους γονείς από τέτοιες ανεύθυνες αποφάσεις. Αλλά η αδικαιολόγητη χαλαρότητα δεν λείπει και σήμερα. Το βλέπεις στην οδηγική συμπεριφορά μας, στην πληθώρα δυστυχημάτων που συμβαίνουν στους ελληνικούς δρόμους, στο θράσος μας, στις επιλογές που κάνουμε όταν κινούμαστε στους δρόμους.

Βλέπεις ακόμα ξεκάθαρα το πώς μεταλαμπαδεύουμε την κακή οδηγική νοοτροπία στις νεότερες γενιές. Ειλικρινά δεν ξέρω πόσες φορές έχω δει παιδί σε μηχανάκι, ανάμεσα σε δύο γονείς, χωρίς κράνος μάλιστα, ή παιδί σε αυτοκίνητο χωρίς ζώνη, πιτσιρικάδες στη θέση του συνοδηγού, παιδιά να βγάζουν το κεφάλι στο παράθυρο σε οχήματα εν κινήσει, σε λεωφόρους και εθνικές οδούς.

Μια σειρά τρομακτικών εικόνων, φορτωμένων με το ρίσκο μιας κακιάς στιγμής μετά την οποία οι κηδεμόνες θα βαράνε το κεφάλι τους στον τοίχο μετανιώνοντας. Βέβαια, αν τολμήσεις να εκφέρεις άποψη σχολιάζοντας αρνητικά την απόφασή τους, να εκθέτουν τα παιδιά τους σε κίνδυνο ανεβάζοντας τα, για παράδειγμα, στη μηχανή, θα πέσουν να σε φάνε. «Τι να κάνω, φτωχός είμαι, ένα δίκυκλο έχω, πώς να γυρίσω το παιδί από το σχολείο;» θα σου πουν θυμωμένοι, λες και η όποια συνθήκη τους δικαιολογεί ένα εξάχρονο σε δίκυκλο και χωρίς καμία προφύλαξη. «Ελα, μωρέ, μικρή διαδρομή είναι, τι να φορέσει ζώνη, υπερβάλλεις», θα σου πει ο άλλος, λες και δεν γίνονται ατυχήματα σε δρομάκια συνοικιών που σου πετάγεται κάποιος και σε χτυπάει από το πουθενά, παραβιάζοντας ένα στοπ.

Και βέβαια, η παράδοση του ανήλικου οδηγού καλά κρατεί ακόμα, ειδικά στην επαρχία. Η Τροχαία σταματάει κάθε τρεις και λίγο ανήλικους οδηγούς ή νέους χωρίς δίπλωμα. Οι τροχοί μπορεί να είναι δύο, μπορεί να είναι τέσσερις. Μπορεί να είναι και ολόκληρο τρακτέρ στα χέρια ενός αμούστακου εφήβου που νιώθει σαν μικρός θεός οδηγώντας το θηρίο του μπαμπά. Γιατί η οδήγηση, ειδικά για τα αγόρια, θεωρείται μαγκιά. Μια επίδειξη δύναμης που η κοινωνία τα βάζει να κάνουν από την εφηβεία. Και το μάτι του γονιού κοιτάει αλλού, ή ακόμα χειρότερα, σιγοντάρει, καμαρώνοντας το τέκνο που το πάει τέλεια το αμάξι, μην έχοντας πλήρη επίγνωση του κινδύνου.

Ο ανήλικος λογικά δεν έχει την επίγνωση. Ο γονιός οφείλει να την έχει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News