724
| CreativeProtagon

Αγόρασε κάτι ακόμα

Λίλα Σταμπούλογλου Λίλα Σταμπούλογλου 11 Φεβρουαρίου 2025, 12:25
|CreativeProtagon

Αγόρασε κάτι ακόμα

Λίλα Σταμπούλογλου Λίλα Σταμπούλογλου 11 Φεβρουαρίου 2025, 12:25

«Δεν υπάρχει περίπτωση να βγεις έξω και να μην πληρώσεις για κάτι! Κάναμε έτσι παλιά; Δεν θυμάμαι να κάναμε έτσι».

Οι φράσεις βγήκαν από το στόμα της φίλης και όλοι στην παρέα έγνεψαν καταφατικά, δηλώνοντας πλήρη ταύτιση με αυτή τη συνθήκη που βγάζει νοκ άουτ το λογαριασμό σου και μοιάζει να σε κατευθύνει σαν άβουλο πλάσμα. Η έξοδος από το σπίτι σημαίνει αυτόματα ότι θα ξεκινήσει το ξόδεμα. Σαν να βγαίνει από κάθε βήμα σου και ένα ευρώ από το πορτοφόλι σου.

Οχι ότι δεν ξοδεύεις και που κάθεσαι μέσα. Το κινητό έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο mall όπου όλα είναι σε μεγαλύτερη αφθονία, ποικιλία και συνήθως, καλύτερες τιμές. Περνάς ατελείωτες ώρες χαζεύοντας διαδικτυακές βιτρίνες και γεμίζοντας καλάθια και οι κούριερ βαριούνται πια να χτυπούν το κουδούνι για να σου παραδώσουν κούτες, αν δεν τις έχεις βάλει σε θυρίδες για να γλιτώσεις από δαύτους.

Μιλάμε για το απόλυτο πανηγύρι κατανάλωσης, που ξεκινάει από καφέδες και φαγητά, περνάει μέσα από γκαρνταρόμπες και καταλήγει σε πάσης φύσεως νέας τεχνολογίας συσκευές. Στο τέλος παραπονιέσαι ότι δεν σου φτάνουν, και όντως ο μισθός είναι κατώτερος των βασικών αναγκών και ισχνός απέναντι στην ακρίβεια, αλλά η αλήθεια είναι ότι αν έκοβες τη φόρα στον καταναλωτικό εθισμό, κάτι θα σου έμενε παραπάνω στην τσέπη.

Μπορείς, άραγε; Δύνασαι να το ελέγξεις; Το να καταφέρεις να συγκρατείσαι και να μην ξοδεύεις συνέχεια έχει μετατραπεί σε τάση. Θα τη δεις να περνάει μπροστά σου με πρωταγωνιστές influencers οι οποίοι σου λένε πώς κατάφεραν να «κόψουν» από τα έξοδα, κυρίως τα μικρά, εκείνα που κάνεις χωρίς πολλή σκέψη αλλά αν τα βάλεις κάτω, αποτελούν ένα διόλου ευκαταφρόνητο μέρος του προϋπολογισμού σου. Μην πίνεις καφέ απέξω, κάνε γυμναστική στο σπίτι, κόψε το ντελίβερι, βολέψου με ό,τι έχεις στη ντουλάπα σου, μερικές από τις συμβουλές τους.

Βεβαίως, η τάση αυτή είναι απείρως μικρότερη σε σχέση με την άλλη που σου λέει να ξοδεύεις ασύστολα και προτείνει να το φτάσεις στην υπερβολή, σε ένα μαξιμαλιστικό μοντέλο κατανάλωσης που η σύγχρονη αγορά σου δίνει τη δυνατότητα να το φέρεις στα μέτρα σου, προτείνοντας αγαθά και υπηρεσίες που ακόμα και ο πιο φτωχός μπορεί να έχει. Ισως δεν μπορείς να πάρεις δεκαπέντε παπούτσια των 500 ευρώ, αλλά μπορείς να πάρεις δεκαπέντε παπούτσια των δέκα ευρώ, για παράδειγμα, ως μια άλλη Κάρι Μπράντσο των οικονομικά ζορισμένων.

Επειτα, το να είσαι καταναλωτικά εγκρατής είναι μια πρόκληση σε μια κοινωνία όπου όλοι κάτι πουλούν και κάποια υπηρεσία προσφέρουν. Ειδικά σε αυτή τη χώρα, το φαινόμενο χτυπάει κόκκινο. Το διαπιστώνεις διαβάζοντας την ετήσια έκθεση του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ για το 2024. Από τη μία η κατανάλωση είναι το φετίχ της εποχής, από την άλλη η κοινωνία γύρω σου έχει πήξει στο μαγαζί και συγκεκριμένα, στο μαγαζάκι.

Ολοι θέλουν κάτι να σου πουλήσουν. Κάτι μικρό και εύκολο, ως επί το πλείστον, για αυτό και όλοι έχουν γίνει καφετζήδες και μικρο-επιχειρηματίες εστίασης. Σύμφωνα με την έρευνα του ΕΡΓΑΝΗ, από τα 2,39 εκατομμύρια εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, τουλάχιστον ένας στους τρεις εργάζονται σε εμπόριο και εστίαση. Μιλάμε για ένα παραγωγικό μοντέλο που αναρωτιέσαι πού μας βγάζει και τι έχει να προσφέρει επί της ουσίας στην κοινωνία.

Μάλλον όχι και πολλά, οδηγώντας αργά και σταθερά σε ένα μέλλον όπου οι μισοί θα πουλούν αγαθά και υπηρεσίες, απευθυνόμενοι στους άλλους μισούς, και όπου η ανάπτυξη θα περιορίζεται σε αυτόν τον φαύλο κύκλο αντί να ανοίγει τους ορίζοντές της στην πρωτογενή παραγωγή, αλλά και σε ανταγωνιστικούς τομείς που βλέπουν στο μέλλον και χτίζουν μια γερή οικονομία.

Δεν είναι τυχαίο ότι λίγες επιχειρήσεις πανελλαδικά (το 22% συγκεκριμένα του συνόλου) περιστρέφονται γύρω από την επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη, ενώ ακόμα λιγότερες (μόλις το 0,07% του συνόλου) ασχολούνται με την κατασκευή ηλεκτρονικών και τις υπηρεσίες πληροφορίας.

Δεν υπάρχουν τα προσόντα για να τολμήσει κανείς μια πρωτοποριακή επιχειρηματική δραστηριότητα; Σε μια χώρα όπου όλοι σπουδάζουν και εξειδικεύονται με μεταπτυχιακά και διδακτορικά, τα προσόντα μάλλον περισσεύουν. Εκείνο που ίσως δεν περισσεύει, αντιθέτως λείπει, είναι η πρωτοποριακή σκέψη και ενδεχομένως, η τόλμη, χαρακτηριστικά που θα σε διαφοροποιήσουν και θα σε ξεχωρίσουν από τους υπόλοιπους.

Δεν τα βλέπεις γύρω σου, στην πληθώρα των ανθρώπων που αποφασίζουν να γίνουν αφεντικά του εαυτού τους. Εκείνο που βλέπεις είναι η κοινοτοπία στις αποφάσεις και η στείρα μίμηση μιας τάσης, η οποία θεωρείται ότι έχει πέραση: ας ανοίξουμε, λένε, ένα ακόμα νυχάδικο, σουβλατζίδικο και καφέ ενώ η γειτονιά έχει άλλα πέντε. Αφού έχει πέντε, σου λένε, θα πάει και το δικό μου.

ΥΓ. Δεν πάει, φυσικά. Τα περισσότερα κλείνουν σε ένα-δυο χρόνια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...