1. χαμηλή πολιτική εκτίμηση τής Εκπαίδευσης
→ ισχνή αναφορά στα προγράμματα κομμάτων
→ υποχρηματοδότηση από κυβερνήσεις
2. αποφάσεις από αδαείς έως απαίδευτους
→στασιμότητα – σύγχυση ─ παλινδρόμηση
→μηχανιστική σύλληψη τής Παιδείας
3. ακύρωση τής εξίσωσης «σχολείο = δάσκαλος»
→κατάρτιση, επιμόρφωση, υποστήριξη, αξιολόγηση δασκάλων
4. το «τέρας τής εισαγωγής» στα ΑΕΙ
→ η εισαγωγή σε ΑΕΙ ως «κοινωνική καταξίωση»!
→Λύκειο => Φροντιστήριο
→ζούμε στο «βασίλειο τής παραπαιδείας» !
5. απαξίωση Σχολείου και Δασκάλου
→ ακύρωση τής επίδοσης στο σχολείο
6. υποτίμηση τής γενικής μόρφωσης
→ σύλληψη σχολείου ως «επαγγελματικής σχολής» !
→ επικράτηση «χρηστικής αντίληψης» τής μόρφωσης
7. συσσώρευση πληροφοριών αντί εμπεδωμένης γνώσης
→ποσότητα αντί ποιότητας, απομνημόνευση αντί κριτικής σκέψης
8. κραυγαλέες εκπαιδευτικές ανισότητες
→ αναξιοποίητη η ενισχυτική διδασκαλία
9. κρατισμός σε όλη την Εκπαίδευση (Γενική- ΑΕΙ, δημόσια-ιδιωτική)
→ κεντρική ρύθμιση των πάντων – αποτροπή πρωτοβουλιών
10. κατάργηση τής αγωγής των μαθητών
→ απομάκρυνση από αρχές, αξίες, κανόνες
→επικράτηση χρησιμοθηρίας, καταναλωτισμού, ήσσονος προσπαθείας, μιμητισμού (ξενομανίας : γλώσσα, τραγούδι, ένδυση, εμπορικές ονομασίες)
11. αντίφαση : σωρεία αντικειμένων – λίγος σχολικός χρόνος
→ανύπαρκτη σχολική ζωή
→ανεπεξέργαστη, αναφομοίωτη, ανεξέλεγκτη γλωσσική ύλη
12. έλλειψη καίριων μορφωτικών στόχων
→μόρφωσης υπεύθυνων, σκεπτομένων, καλλιεργημένων, ευαίσθητων πολιτών
Κάθε μία από τις 12 αυτές «πικρές αλήθειες», με συνέπειες που υποσημειώνονται, μπορεί να αποτελέσει ένα αυτοτελές άρθρο ή άρθρα —ίσως και βιβλίο! (Ήδη κάποιες από τις αλήθειες αυτές θίγονται στο βιβλίο μου (συνομιλία με τον Γιάννη Μπασκόζο) «Οι πικρές αλήθειες τής γλώσσας μου» (Μεταίχμιο 2017). Το θέμα —και η αφορμή που γράφονται αυτή τη στιγμή— είναι να ευαισθητοποιήσουν την Κυβέρνηση και τα κόμματα που θα αναδείξουν οι εκλογές τής 7ης Ιουλίου, ώστε να αντιληφθούν οι υπεύθυνοί τους για τα θέματα τής Παιδείας ότι χρειάζεται πολλή δουλειά για να γίνει κάτι που θα ανταποκρίνεται στην ουσία και την ποιότητα τής Παιδείας μας και όχι σε απλή διαχείριση τρεχόντων θεμάτων.
Δεν έχει γίνει αντιληπτό —κουράστηκα να το λέω— πόσο ενδιαφέρει τους γονείς ως έλληνες πολίτες η μόρφωση των παιδιών τους, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο και… τα Μεταπτυχιακά τους ακόμη. Όχι μόνο ως θέμα «κοινωνικής καταξίωσης» αλλά και ως εφόδια δια-βίωσης και επι-βίωσης στη ζωή τους, δοθέντος ότι η πλειονότητα των ελληνικών οικογενειών δεν μπορεί να εξασφαλίσει στα παιδιά της «οικονομική ευμάρεια». Κι αυτό διαφεύγει, κατά κανόνα, τις πολιτικές ηγεσίες που διαχρονικά «παρασύρονται» από τις συγκυρίες και θέτουν άλλες προτεραιότητες (και δεν εννοώ, βεβαίως, την οικονομική ανάκαμψη που πράγματι προέχει στην παρούσα συγκυρία).
Αναφέρομαι γενικότερα στον ρόλο τής Παιδείας, τής μόνης που μπορεί να θωρακίσει ένα έθνος και μια Πολιτεία με:
- υπεύθυνους πολίτες (για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους, πολιτικοποιημένους και μη κομματικοποιημένους στην αντίληψη των πραγμάτων, ενεργούς προ πάντων πολίτες),
- σκεπτόμενους πολίτες (με κριτική ικανότητα για τα συμβαίνοντα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τους βίο, για πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις),
- καλλιεργημένους πολίτες (πραγματικά μορφωμένους με αξίες, αρχές και κανόνες, εξοικειωμένους με το προνόμιο των Ελλήνων, την πνευματική κληρονομιά και την παράδοσή μας, με ευαισθησία σε ό,τι ανεβάζει και δίνει νόημα στη ζωή μας, με τον πολιτισμό, τη γλώσσα μας, την Τέχνη, την ιστορία μας, την ορθόδοξη πίστη μας) και
- ευαίσθητους πολίτες (κοινωνικά ευαίσθητους, συνειδητοποιημένους ως προς την ανάγκη άρσης ή μείωσης, έστω, των ανισοτήτων, με συναίσθηση κοινωνικής ευθύνης και εν-συναίσθηση στα προβλήματα των συνανθρώπων μας).
* Ο Γιώργος Μπαμπινιώτης είναι καθηγητής Γλωσσολογίας, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News