Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτέλεσε αδιαμφισβήτητα σημείο καμπής για την ενότητα του Δυτικού κόσμου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ κινήθηκαν με πρωτοφανή ταχύτητα και επέβαλαν σκληρές κυρώσεις απέναντι στην Μόσχα, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και σύμπλευσης. Καθώς, όμως, ο πόλεμος δεν εξελίσσεται στο blietzkrieg που περίμενε το Κρεμλίνο αλλά μια μάχη χαρακωμάτων χωρίς ορατό τέλος, αρχίζουν και παρουσιάζονται σημαντικά ρήγματα στη γραμμή της Δύσης.

Πρώτον, καθίσταται πλέον σαφές ότι η Ουάσιγκτον από τη μια και Παρίσι, Ρώμη και Βερολίνο από την άλλη, έχουν διαφορετική θέαση των πραγμάτων. Ενώ για το Λευκό Οίκο είναι σαφές ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία αποτελεί μια στρατηγική ευκαιρία να αποδυναμωθεί ο ρωσικός στρατός, και για αυτό εξακολουθεί να διαχέει τελευταίας γενιάς οπλικά συστήματα προς την Ουκρανία, για τους ηγέτες της ΕΕ, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Τόσο ο Μακρόν, προκαλώντας την οργή του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι, όσο και ο Ντράγκι, έχουν κάνει λόγο για την ανάγκη έναρξης ειρηνευτικών συνομιλιών ώστε να επέλθει η ειρήνη στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι λόγοι που Ρώμη και Παρίσι επιλέγουν αυτή την προσέγγιση είναι πολλοί. Οι κοινωνίες τους υφίστανται έντονα τις συνέπειες των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Ρωσία, κυρίως λόγω της εκρηκτικής ανόδου των τιμών της ενέργειας. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι θα σταθεί ευρωπαϊκή κυβέρνηση εάν δεν υπάρξει μια άμεση αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας και υπάρξει ένας αρκετά βαρύς χειμώνας. Παράλληλα, οι ισχυροί της Ευρώπης γνωρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει ταπείνωση της Ρωσίας. Ξέρουν ότι πρέπει πάντα να υπάρχει μια «χρυσή γέφυρα» την οποία θα μπορεί να διαβεί ο Πούτιν ώστε να αποφευχθεί η ακραία κλιμάκωση, που ενδεχομένως να οδηγήσει σε πυρηνικό ολοκαύτωμα.

Παράλληλα, η παγίωση ενός ανοικτού μετώπου εμπόλεμης σύρραξης εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου αποτελεί πηγή αστάθειας για ολόκληρη την ήπειρο. Ενώ για τις ΗΠΑ η δημιουργία μιας παγωμένης σύγκρουσης στην Ουκρανία θα εξυπηρετούσε το στρατηγικό στόχο της αφαίμαξης και της εκμηδένισης της ρωσικής ισχύος, για τους Ευρωπαίους θα σήμαινε μια ωρολογιακή βόμβα στην καρδιά της Ευρώπης, που θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να πυροδοτηθεί και να συμπαρασύρει τα πάντα στο διάβα της.

Δεύτερον, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες, που ήταν αυτές που άσκησαν συντριπτική πίεση στις κυβερνήσεις τους ώστε να σπεύσουν προς υπεράσπιση του λαού της Ουκρανίας, έχουν αρχίσει και χάνουν το ενδιαφέρον τους για τα τεκταινόμενα στο μέτωπο του πολέμου. Οι λυσσαλέοι βομβαρδισμοί, οι μάχες στα περίχωρα των ουκρανικών πόλεων πλέον καθίστανται μια ακόμα είδηση στο δελτίο των οκτώ. Περισσότερο αρχίζουν να ανησυχούν για το τρόπο με τον οποίο θα σταθούν όρθιοι απέναντι στην κρίση της ακρίβειας παρά για το εάν έπεσε ή όχι το Μικολάιβ.

Η κατάσταση αυτή ανοίγει επομένως τη συζήτηση για την διαδικασία μέσω της οποίας θα επιτευχθεί ξανά η ειρήνη στην Ευρώπη. Οι παλαιοί Ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι ο πόλεμος αποκλείεται να τελειώσει χωρίς την Ουκρανία να αποδέχεται την απώλεια ορισμένων εδαφών της. Όσο παράλογο και αποκρουστικό είναι τον 21ο αιώνα μια χώρα να χάνει εδάφη λόγω ένοπλης εισβολής τρίτου κράτους, ουδείς θεωρεί ότι θα μπορέσει η Ουκρανία να απωθήσει τους Ρώσους και να επαναφέρει την κατάσταση που επικρατούσε προ της 24ης Φεβρουαρίου 2022.

Την δυσάρεστη, αυτή, αλήθεια διατύπωσε στο Νταβός και η αλεπού της διπλωματίας, Χένρυ Κίσινγκερ, που υποστήριξε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να αποδεχθεί την απώλεια ορισμένων εδαφών. Ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι αντέδρασε οργισμένα, δηλώνοντας ότι ο Κίσινγκερ έχει παραμείνει στο 1932 και όχι στο 2022. Δυστυχώς, όμως, για την Ουκρανία και για τον ουκρανικό λαό, μολονότι έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, η πραγματικότητα δεν έχει αλλάξει. Η ειρήνη για την Ουκρανία, εάν την επιθυμεί, θα είναι επώδυνη.

* Ο Nικόλαος Δ. Κωστακόπουλος είναι δικηγόρος

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News