Τι κάνεις όταν αντιμετωπίζεις ένα πρόβλημα δαπανών; Αυξάνεις τους φόρους ή μειώνεις τις δαπάνες;
Παρόλο που η απάντηση φαίνεται απλή για τον καθένα, οι κυβερνώντες τον τόπο όχι μόνο δεν το έχουν καταλάβει αλλά προσπαθούν εδώ και οκτώ χρόνια να επιλύσουν ένα πρόβλημα δαπανών με αυξήσεις φόρων. Και ποιο το αποτέλεσμα; Τρία μνημόνια, δώδεκα αξιολογήσεις, 220 δισ. ευρώ, 25,1% ανεργία, χρέος 180% του ΑΕΠ και ένα οικονομικό ατύχημα: η Ελλάδα!
Η «λιτότητα» λοιπόν, απέτυχε στην Ελλάδα όχι μόνο γιατί η χώρα μας ξόδευε και ξοδεύει πολλά, αλλά κυρίως λόγω της επιλήψιμης πια εμμονής σε μια πολιτική η οποία έχει αποδειχθεί καταστροφική.
Η απαραίτητη δημοσιονομική αναπροσαρμογή δεν έγινε ουσιαστικά ποτέ, καθώς αντί να προχωρήσουμε σε περικοπές δαπανών προσπαθήσαμε να απαντήσουμε στο πρόβλημα με μια δραματική αύξηση του ήδη τιμωρητικού φορολογικού βάρους. Σύμφωνα με την τράπεζα δεδομένων του ΟΟΣΑ, στις παραμονές της κρίσης το φορολογικό βάρος στην Ελλάδα έφτανε το 38,9% του ΑΕΠ ενώ για το 2016 έφτασε το 52%.
Μιλάμε για ένα σωστό «πανηγύρι φόρων» το οποίο έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς το πρόβλημα διογκώνεται. Μια πρόσφατη δημοσίευση του αμερικανικού think tank με έδρα της Ουάσινγκτον, Tax Foundation, επιβεβαιώνει τη νεοκλασική αντίληψη ότι οι φόροι λειτουργούν ανασταλτικά στην παραγωγή πλούτου καθώς μειώνουν τις επενδύσεις, και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη, ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν τις δημόσιες δαπάνες οι οποίες στην περίπτωση της χώρας μας από 54,1% του ΑΕΠ που ήταν το 2009 άγγιξαν το 52,5% το 2016.
Παρόλο που τα μεγέθη έχουν αλλάξει, καθώς το ΑΕΠ συρρικνώθηκε δραματικά με συνέπεια και οι δαπάνες σε πραγματικούς αριθμούς να μειωθούν, τα στοιχεία δείχνουν ότι το πολιτικό σύστημα δεν έχει κατανοήσει τη ρίζα του προβλήματος με αποτέλεσμα να μην επιλέγει ένα σωστό «μείγμα» δραστικών μέτρων και πολιτικών προς την κατεύθυνση της καίριας αντιμετώπισης του προβλήματος.
Αντίθετα η πολιτική λιτότητας που προωθήθηκε από τους «Θεσμούς» σήμερα ‒«Τρόικα» παλαιότερα‒ ως αποτέλεσμα της προσπάθειας να διασωθούν οι τράπεζες των ευρωπαϊκών χωρών οι οποίες ανόητα δάνεισαν, πρό κρίσης, υπέρογκα ποσά στην Ελλάδα, αποτέλεσε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους Έλληνες πολιτικούς, να αποφύγουν τις αναγκαίες περικοπές στις δαπάνες και την ίδια ώρα να υπονομεύσουν την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις στην πράξη αντιστρατεύονται την ανάπτυξη φανερώνει ότι ακόμη και τώρα οι παθογένειες οι οποίες μας οδήγησαν εδώ συνεχίζουν να μας ταλαιπωρούν με πρώτη και καλύτερη τη διαφθορά.
Είναι πραγματικά κρίμα που το ελληνικό πολιτικό σύστημα αντί να προχωρήσει στο επιτακτικό reboot επιδόθηκε στη διαιώνιση αυτού του διεφθαρμένου status quo της ελιτίστικης πολιτικής ακόμη κι αν αυτό σημαίνει λιγότερη ευημερία για τον πολίτη και ένα αβέβαιο μέλλον για τη νέα γενιά, η οποία καλείται να πληρώσει τον λογαριασμό.
*Ο Χρυσοβαλάντης Μαρίγκος είναι φοιτητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News