Ηταν δεν ήταν 4 μέρες πριν, ήταν δεν ήταν περασμένες 12. Ημασταν δεν ήμασταν μια παρέα 8 ατόμων με αντικείμενο συζήτησης το πρόβλημα μιας ολόκληρης γενιάς, της γενιάς μας. Κοινός τόπος συμφωνίας μας η εξής κοινή παραδοχή:
«Το πρόβλημα υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει όσο αναλωνόμαστε σε πρόσκαιρες καταστάσεις και παροδικές μορφές απασχόλησης. Το πρόβλημα θα υπάρχει όσο δεν καθόμαστε να βρούμε τι είναι αυτό που θέλουμε πραγματικά να κάνουμε»
Κάποιος το ξεκίνησε προτού γίνει κοινή παραδοχή της σιωπηλής πλειοψηφίας, δεν θυμάμαι ποιος όμως. Το μόνο που θυμάμαι είναι ποια το τελείωσε.
«Πρέπει πάση θυσία να διαβάσετε το βιβλίο “Από τη γη μου στη γη” είναι το απτό παράδειγμα ενός ανθρώπου που τα παράτησε όλα προκειμένου να ακολουθήσει αυτό που πραγματικά τον εξέφραζε, για να κάνει πράξη αυτό που πραγματικά αγαπούσε και το όνομα αυτού Σεμπαστιάο Σαλγάδο»
Το παρεάκι όντας αντιστρόφως ανάλογο σε σχέση με τον χρόνο, όσο περνούσε η ώρα όλο και μειωνότανε μέχρι στο τέλος να διαλυθεί τελείως.
Και ενώ οι δρόμοι μας είχαν χωρίσει υπήρχε κάτι που συνέχιζε να μας ενώνει και αυτό το κάτι ήταν η προσωποποιημένη εκδοχή της κοινή μας παραδοχής, στο πρόσωπο του γνωστού μεταξύ αγνώστων τότε Σεμπαστιάο Σαλγάδο.
Το μόνο που έμενε για να αρχίσουμε να καταλαβαινόμαστε ήταν να ακολουθήσω την προτροπή της συναδέλφου στην γόνιμη αμφισβήτηση και διαβάσω το βιβλίο.
Γεννήθηκε στην Βραζιλία και πήρε την απόφαση να φύγει, βρήκε το σθένος να παραδεχτεί ότι η ιδιότητα του οικονομολόγου δεν του κάνει και επέλεξε παραιτηθεί από την θέση του οικονομικού συμβούλου της Παγκόσμιας Τράπεζας και τέλος κατάφερε να ασχοληθεί με αυτό που πραγματικά του ταίριαζε με αυτό που τον εξέφραζε. Κάπως έτσι ο Σεμπαστιάo Σαλγάδο μετατράπηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους και πολυβραβευμένους, εν ζωή, φωτορεπόρτερ.
Εμφορούμενος από μια ακατανίκητη παρόρμηση έφτασε να αναδεικνύει την φωνή των ακτημόνων της Βραζιλίας, οι οποίοι μετά από δικτατορία είκοσι χρόνων μάχονταν για την αναδιανομή των αγροτικών τους εκτάσεων. Στη συνέχεια μέσα από τις φωτογραφίες του μίλησε για τους εργάτες που διασχίζουν πολλά χιλιόμετρα τη μέρα πεζοί μέσα σε τροπικά δάση μόνο και μόνο για να μαζέψουν θειάφι. Μετέδωσε από πρώτο χέρι τον πυρετό της απληστίας εκείνων που επιλέγουν να βουτήξουν σ’ έναν ωκεανό λάσπης, αναζητώντας φλέβες χρυσού.
Και ενώ έχω ολοκληρώσει την περιήγησή μου στη ζωή ενός ανθρώπου που επέλεξε να κάνει αυτό που αγαπούσε συνεχίζω με συντροφιά τα πολλαπλά ερωτήματα που είχαν γεννηθεί και διερωτώμαι :
Γιατί θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή φωτορεπόρτερ; Μήπως γιατί οι φωτογραφίες του είναι κάτι περισσότερο από μια συλλογή εικόνων και παραστάσεων; Μήπως γιατί είναι ένα πρωτότυπο αποτέλεσμα εμπειριών που αποκόμισε ταξιδεύοντας στα πιο σκοτεινά σοκάκια της ανθρωπότητας; Μήπως επειδή βρισκόταν πάντα εκεί στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή, με μοναδικό σκοπό την δημιουργία; Μήπως γιατί επέλεξε τον δρόμο της γόνιμης αμφισβήτησης καταφέρνοντας να απαρνηθεί το μέρος, την ιδιότητα, και τους τίτλους που δεν του έκαναν προκειμένου να ακολουθήσει αυτό που πραγματικά του ταίριαζε και αυτό που πραγματικά τον εξέφραζε;
Τερματίζοντας το οδοιπορικό της συγκεκριμένης σκέψης συμπερασματικά καταλήγω πως το παράδειγμα του Σεμπαστιά Σαλγάδο σίγουρα είναι πολύσημο, εξετάζοντας το όμως από την σκοπιά της γόνιμης αμφισβήτησης τόσο σίγουρα σε προτρέπει να βρεις και να κάνεις αυτό που θέλεις πραγματικά όσο σίγουρα σου εξασφαλίζει πως εάν τελικά το βρεις τότε μόνο καλά μπορείς να το κάνεις.
*Ο Γιώργος Κουμπαράκης είναι Ερευνητής ΕΜΠ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News