Πολλή κουβέντα έχει γίνει τελευταία για την Deutsche Bank, τον γερμανικό τραπεζικό κολοσσό ο οποίος κινδυνεύει με κατάρρευση. Στην Ελλάδα κάποιοι επιχαίρουν πιστεύοντας ότι μια δραματική διάσωση της τράπεζας θα ανάγκαζε τη Γερμανία να αλλάξει στάση απέναντι στην Ευρώπη. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η Deutsche Bank, καίτοι σημαντικότατη για τη γερμανική οικονομία, ούτε Lehman Brothers είναι, ούτε η όποια διάσωση της θα αποφέρει στροφή 180 μοιρών στη γερμανική πολιτική. Τουναντίον, ίσως είναι προάγγελος επίθεσης στην ΕΚΤ και στον Μάριο Ντράγκι, αλλά και ίσως καθυστερήσει κάποια βήματα για την επίλυση του ελληνικού χρέους.

Στην επιφάνεια, οι ομοιότητες είναι πολλές: η Lehman Brothers, όπως και η Deutsche, ήταν επενδυτική τράπεζα, της οποίας η κερδοφορία βασίζεται κυρίως στο trading και το investment banking. Τον Ιανουάριο, η Deutsche Bank ανακοίνωσε αρνητική κερδοφορία, για πρώτη φορά από το 2008, κυρίως εξαιτίας των μεγάλων προστίμων, ιδιαίτερα από την Αμερική, σχετικά με τις πωλήσεις επενδυτικών προϊόντων πριν το 2008.

Τον Ιούνιο, το ΔΝΤ προειδοποίησε τους επενδυτές ότι η τράπεζα αποτελεί συστημικό κίνδυνο, καθώς η έκθεσή της σε περίπου από $46 τρις παράγωγα (20 φορές το γερμανικό ΑΕΠ και 12% των συνολικών παραγώγων παγκοσμίως) απειλεί την παγκόσμια σταθερότητα σε περίπτωση κατάρρευσης της τράπεζας. Η χαριστική βολή ήρθε πριν από δύο εβδομάδες, όταν βγήκαν στην επιφάνεια αναφορές ότι το αμερικανικό υπουργείο δικαιοσύνης θα επιβάλλει $14 δις πρόστιμο στην Deutsche, τέσσερεις φορές πάνω από αυτό που είχε προβλέψει η τράπεζα.

Κάπου εδώ, όμως, τελειώνουν οι ομοιότητες. Τον Σεπτέμβριο του 2008, και ενώ είχε προηγηθεί ένας χρόνος σημαντικών προβλημάτων στον τραπεζικό κλάδο, η Lehman κατέρρευσε με ασύλληπτη ταχύτητα, όταν απέτυχε η συμφωνία διάσωσης της. Η Deutsche έχει μερικά πλεονεκτήματα που δεν υπήρχαν τότε:

α) Έχει τη στήριξη των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες είναι μάλλον βέβαιο ότι θα επέμβουν με γραμμές πίστωσης σε περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί. Αν έχουν μάθει κάτι οι επενδυτές την τελευταία πενταετία, είναι να μην πάνε κόντρα στις κεντρικές τράπεζες. Ετσι η πίεση στη μετοχή θα υποχωρήσει.

β) Έχει στη διάθεσή της ευρωπαϊκά προγράμματα διάσωσης και €4,6 δις σε «CoCos», ομόλογα ειδικού τύπου που χρησιμεύουν ως πρώτη γραμμή άμυνας για απορρόφηση των ζημιών. Οι επενδυτές που τα έχουν αγοράσει γνωρίζουν πλήρως τους κινδύνους.

γ) Ως επενδυτική, η Deutsche δεν βασίζεται στις καταθέσεις του απλού κοινού, έχει όμως αρκετές, άνω των € 560 δις, ως ένα επιπλέον όπλο αντί των αγορών.

δ) Η μνήμη της Lehman είναι πολύ νωπή ακόμα στις αγορές. Είναι εξαιρετικά δύσκολο κυβερνήσεις και τράπεζες να επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος, όταν αρνούμενες να σώσουν τη Lehman αξίας $100 δις χρειάστηκε να τυπώσουν πάνω από $8 τρις και να βυθίσουν την παγκόσμια οικονομία σε κρίση για σχεδόν μια τριετία.

Αν και δεν είναι περίπτωση Lehman, μια διάσωση της Deutsche Bank ίσως έχει ένα πολύ σημαντικό θύμα: τον Μάριο Ντράγκι. Προκειμένου να δικαιολογήσουν τα χρήματα που θα χρειαστούν, και με δεδομένο ότι η γερμανική κυβέρνηση εμπότισε τους πολίτες της με ένα αίσθημα ανωτερότητας τα τελευταία χρόνια, ότι η δική τους εργασιακή ηθική είναι ανώτερη και γι’ αυτό δεν χρειάζονται διασώσεις, απαιτείται ένας κακός. Ήδη από το Μάιο, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η διοίκηση της Deutsche Bank κατηγορούν την ΕΚΤ ότι με την πολιτική των αρνητικών επιτοκίων, μείωσε σημαντικά την κερδοφορία της τράπεζας και την οδήγησε σε κρίση.

Για πολλούς λόγους που δεν χωρούν σε αυτό το άρθρο η πιο πάνω κατηγορία δεν ισχύει. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να ασκήσουν πίεση στον Μάριο Ντράγκι να παραιτηθεί από την προεδρία της Κεντρικής Τράπεζας.

Ο κ.Ντράγκι θεωρείται αρχιτέκτονας της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Χαλάρωσης, την οποία μάλιστα επέβαλλε παρά τις γερμανικές αντιρρήσεις. Μια παραίτησή του θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στα ομόλογα των περιφερειακών χωρών, και να επαναφέρει τις προ τετραετίας πιέσεις στο ευρώ. Επίσης, γίνεται σαφές ότι εν μέσω Brexit, Deutsche Bank, μεταναστευτικού και γερμανικών εκλογών, η γερμανική ηγεσία έχει λίγη όρεξη να ξοδέψει δυνάμεις και να διακινδυνέψει περεταίρω τις σχέσεις της με τους ψηφοφόρους, για να επιλύσει το ελληνικό πρόβλημα, που πλέον μεταφέρεται στο 2018.

*Ο Γιώργος Λαγαρίας είναι οικονομικός αναλυτής και εργάζεται στο Λονδίνο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News