Την ερχόμενη Κυριακή το εκλογικό σώμα θα έχει την ευκαιρία να αποσαφηνίσει το μήνυμα που έστειλε με την ψήφο του τον περασμένο Ιανουάριο. Ζητούσε ρήξη με την Ευρωπαϊκή Ένωση ή ανανέωση του πολιτικού προσωπικού και παραμονή στην ευρωζώνη;

Το 2009 ανά 10 ελληνικά ευρώ, το 1,5 ήταν δανεικό. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν είχε μεσολαβήσει η κρίση, σήμερα, το 2015, ανά 10 ευρώ, τα 5 θα ήταν δανεικά. Η κατάσταση αυτή απέκλεισε την Ελλάδα από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να δανειστούμε για να ξεπληρώσουμε τις ληξιπρόθεσμες οφειλές μας. Τότε, χάρη στην αλληλεξάρτηση που προκάλεσε η συμμετοχή μας στην ευρωζώνη, παραβιάζοντας τους τότε κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι φορολογούμενοι των υπολοίπων κρατών-μελών ανέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του χρέους μας, προχώρησαν σε μια πρωτοφανή μεταπολεμικά διαγραφή χρέους και ζήτησαν από εμάς να μηδενίσουμε το εθνικό μας έλλειμμα. Σε αντάλλαγμα της ομαλότητας που μας προσέφεραν, επέβαλαν στην ελληνική οικονομία μέτρα λιτότητας. Τα σκληρά αυτά μέτρα απέδωσαν στο τέλος του 2013 πρωτογενές πλεόνασμα. Η αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας προκάλεσε ρυθμό ανάπτυξης 1,5% και μείωση της ανεργίας κατά 2% στο β’ εξάμηνο του 2014. 
Τον περασμένο Ιανουάριο εκλέγεται ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόμενος μια νέα συμφωνία που θα διαγράφει μεγάλο μέρος του χρέους και θα μειώνει το πρωτογενές πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι δανειστές ζήτησαν να συνεχίσουμε τη δημοσιονομική προσαρμογή, προκειμένου να επιστρέψουμε το 2016 στις αγορές, όπως προβλέπει το Μνημόνιο ΙΙ. Τα δύο μέρη συμφώνησαν τον περασμένο Φεβρουάριο να καταλήξουν σε έναν συμβιβασμό ως τις 30 Ιουνίου 2015. Αυτή η διαδικασία κατέληξε σε μια δημοσιονομικά ανεπαρκή ελληνική πρόταση.

Οι θεσμοί, δέχθηκαν μικρότερα πλεονάσματα και συμπλήρωσαν την ελληνική πρόταση με πρόσθετα μέτρα μέχρι το τέλος του 2016. Μεταξύ άλλων προτείνονται από την τρόικα οι εξής προεκλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ: αύξηση φορολόγησης πλοίων, μείωση των εξοπλιστικών δαπανών, καταπολέμηση λαθρεμπορίου καυσίμων και προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές συχνότητες. Παράλληλα, ως αντιστάθμισμα στα νέα δημοσιονομικά μέτρα η ΕΕ εξετάζει ένα πακέτο επενδύσεων ύψους 35 δισ. αφενός, και αφετέρου προτείνει τη διεύρυνση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και τη μείωση κόστους φαρμάκων (έως και κατά 50%). Η κυβέρνηση διαφώνησε με αυτήν την πρόταση και αντί να προτείνει ισοδύναμα, όπως την αύξηση του φόρου πολυτελείας στο 20%, τη μείωση της μισθοδοσίας των αιρετών κρατικών λειτουργών και την έκτακτη εισφορά της Εκκλησίας, προκήρυξε δημοψήφισμα επί της πρότασης των θεσμών.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι αν στο δημοψήφισμα ψηφίσουμε «ΟΧΙ», θα ενισχυθεί η διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης. Η διαπραγμάτευση, όμως, τελείωσε μαζί με την παράταση του προγράμματος και κατέληξε σε μια πρόταση. Τα σκληρά μέτρα της πρότασης αυτής είναι μια προσωρινή περικοπή στο ΕΚΑΣ, η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ για το Αιγαίο, η προκαταβολή φόρου στο 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η κατάργηση του κοινωνικού τιμολογίου της ΔΕΗ, η αύξηση της φορολόγησης των αγροτών και η κατάργηση του αγροτικού πετρελαίου. Κατά την άποψή μου, όλα τα παραπάνω μπορούν να αντικατασταθούν με αριστερόστροφα ισοδύναμα μέτρα.

Ωστόσο, η κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε για να τινάξει στον αέρα τη διαπραγμάτευση: ίδρυσε τρία κρατικά κανάλια, έδωσε αύξηση 6 ευρώ ημερησίως στους εργαζομένους της ΔΕΗ, επαναπροσέλαβε απολυμένους, οργάνωσε δαπανηρές παρελάσεις. Παράλληλα, υποδαύλισε τις όποιες προσπάθειες του ιδιωτικού τομέα: 26,6% ανεργία και -0,2% ύφεση ξανά στο α’ τρίμηνο του 2015. Οι προτάσεις των θεσμών είναι κοινωνικά δικαιότερες από εκείνες της κυβέρνησης. Απλούστατα γιατί ποτέ δεν ενδιέφερε τον ΣΥΡΙΖΑ η επίτευξη συμφωνίας. Εξού και το μετά πτώχευση… δημοψήφισμα.

*Ο Στέλιος Τσεβάς είναι ασκούμενος Δικηγόρος ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News