Τον Μάρτιο του 1945 ο Αμερικανός στρατηγός Τζορτζ Πάτον προχωρά ολοένα και βαθύτερα στο Παλατινάτο της Γερμανίας εκκαθαρίζοντας την περιοχή. Οι Γερμανοί διαισθάνονται το επερχόμενο τέλος, ενώ την ίδια στιγμή ο Στάλιν σχεδιάζει ήδη την κατάληψη του Βερολίνου ως μια χαριστική βολή. Εχει, έτσι κι αλλιώς, προηγηθεί η Διάσκεψη της Γιάλτας στις 4-11 Φεβρουαρίου.

Και όμως, υπάρχει μια περιοχή στον χάρτη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που αντιστέκεται. Οι απώλειες των αμερικανικών βομβαρδιστικών αυξάνονται στην Ιαπωνία, καθώς τα εχθρικά μαχητικά που απογειώνονται από γειτονικά νησιά –κυρίως από την Ιβο Τζίμα– χτυπούν αιφνιδιαστικά.

Οι πιλότοι μαχητικών του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Ναυτικού, που είναι διασκορπισμένοι στο Κιούσου, απλώς περιμένουν να λάβουν εντολή απογείωσης. Υστερα, τα μαχητικά απογειώνονται μέσα σε λίγα λεπτά και επιτίθενται σε όσα αμερικανικά Superfortress Β-29 βρίσκουν στον εναέριο «δρόμο» με κατεύθυνση προς το Τόκιο. «Στον ενδιάμεσο χρόνο έπαιζαν μπριτζ» γράφει ο κορυφαίος ιστορικός Αντονι Μπίβορ στο βιβλίο του «Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος». «Το πάθος τους για το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν ένα αλλόκοτο κληροδότημα από την εποχή που το Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Ναυτικό προσπαθούσε να μιμηθεί το Βασιλικό Ναυτικό».

Η αμερικανική διοίκηση θέλει πάση θυσία το αεροδρόμιο της Ιβο Τζίμα, αλλά την ίδια στιγμή αποφασίζει μια άλλη επιχείρηση, η οποία παραμένει σχετικά ξεχασμένη μπροστά στον βομβαρδισμό της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, που θα ακολουθούσαν τον Αύγουστο του 1945.

Στις 9 Μαρτίου η 21η Διοίκηση Βομβαρδιστικών του υποστράτηγου Κέρτις ΛεΜέι εξαπολύει την πρώτη μεγάλη επίθεση με εμπρηστικές βόμβες (τύπου Μ-69) στο Τόκιο. Μόλις έναμ μήνα νωρίτερα, τα Β-29 έχουν πραγματοποιήσει το δεύτερο πείραμά τους με βόμβες ναπάλμ, καταστρέφοντας τη βιομηχανική περιοχή στο Κόμπε. Ο υποστράτηγος, λοιπόν, γνωρίζει τις καταστροφικές συνέπειες των εμπρηστικών επιθέσεων.

Τα 334 Superfortress πετούν σε ύψος 1.500-1.900 μέτρων και διενεργούν κυλιόμενο βομβαρδισμό στην ιαπωνική πρωτεύουσα, σε βιομηχανικές και οικιστικές περιοχές. Περισσότερα από 250.000 κτίρια τυλίγονται στις φλόγες και η πυρκαγιά εξαπλώνεται λόγω σφοδρών ανέμων (αργότερα θα φανεί ότι 12 αμερικανικά αεροσκάφη έχουν καεί εξαιτίας αυτής της εξέλιξης).

Τα ξύλινα παραδοσιακά σπίτια γίνονται παρανάλωμα του πυρός μέσα σε δευτερόλεπτα, με αποτέλεσμα να πεθάνουν 83.000 άνθρωποι («κατακάηκαν, έβρασαν και ψήθηκαν μέχρι θανάτου» θα πει με ειλικρίνεια ο Λε Μέι αργότερα) και να τραυματιστούν σοβαρά 41.000 – απολογισμός βαρύτερος από εκείνον που θα καταβάλουν ο κάτοικοι του Ναγκασάκι.

O ίδιος ο στρατάρχης Ντάγκλας ΜακΑρθουρ ήταν ενάντιος στους βομβαρδισμούς των οικιστικών περιοχών, αλλά οι επιχειρήσεις των καμικάζι βάρυναν την πλάστιγγα υπέρ των δραστικών μέτρων. Ο ΛεΜέι είχε δεχθεί να κάνει μια μικρή παραχώρηση προειδοποιώντας τους Ιάπωνες πολίτες μέσω ρίψης φυλλαδίων να εγκαταλείψουν όσες πόλεις είχαν βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Κατά τ’ άλλα έσπευσε να εγκαταλείψει τη στρατηγική του ημερήσιου βομβαρδισμού ακριβείας από μεγάλο ύψος, προτιμώντας τον νυχτερινό βομβαρδισμό από μικρότερο ύψος.

Μέσα σε πέντε μήνες –πριν, δηλαδή, τη ρίψη της ατομικής βόμβας– περίπου τα δύο πέμπτα των οικοδομημένων περιοχών σχεδόν κάθε μεγάλης πόλης είχαν γίνει ερείπια, περίπου 250.000 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 300.000 είχαν τραυματιστεί και 8 εκατομμύρια είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους. Εκτός από το Τόκιο, άλλες 63 πόλεις αποτεφρώθηκαν.

Συνολικά οι Αμερικανοί έριξαν στην Ιαπωνία περίπου 200.000 τόνους εκρηκτικών υψηλής έντασης και εμπρηστικών, λιγότερο δηλαδή από το 12% εκείνων που έπεσαν στη Γερμανία και στην κατεχόμενη Βορειοδυτική Ευρώπη. «Ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψει κανείς πώς έβγαιναν οι εμπρηστικές βόμβες από την αποθήκη του αεροπλάνου είναι να το συγκρίνει με το άδειασμα μιας μεγάλης φτυαριάς από πυρακτωμένα κάρβουνα στο έδαφος, καλύπτοντας μια περιοχή μήκους περίπου 763 μ. και πλάτους 152 μ.» έγραφε στην αναφορά του ο Ταξίαρχος Πάουερ. Αλλά ακόμη και αυτή η περιγραφή υπολειπόταν της πραγματικότητας.

Το ερώτημα που προέκυψε ύστερα από μια τέτοια καταστροφή ήταν γιατί οι ΗΠΑ προσέφυγαν στη λύση της ατομικής βόμβας ώστε να σύρουν την Ιαπωνία σε συνθηκολόγηση. Ο ΛεΜέι θα μπορούσε να χτυπήσει τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι με συμβατικές βόμβες.

«Σαν να ήθελαν να τονίσουν αυτό ακριβώς, το Τόκιο πυρπολήθηκε με εμπρηστικές βόμβες μία τελευταία φορά, στις 14 Αυγούστου, από μια αρμάδα περισσότερων των 1.000 αεροπλάνων» γράφει ο Νάιαλ Φέργκιουσον στο «Ο Πόλεμος στον Κόσμο». «Την επομένη εκείνης της επίθεσης ήταν που μεταδόθηκε ραδιοφωνικά η απόφαση του αυτοκράτορα να συνθηκολογήσει, και όχι την επομένη της Χιροσίμα».

---

Σημείωση: Αντλήθηκαν πληροφορίες από τα βιβλία «Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος» του Αντονι Μπίβορ (εκδ. Γκοβόστη, μτφ. Γιώργος Μπλάνας, 2018) και «Ο Πόλεμος στον Κόσμο» του Νόρμαν Ντέιβις (εκδ. Ιωλκός, μτφ. Σωτήρης Αγάπιος, 2006).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News