Ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε σχεδόν παγκόσμια κατακραυγή την περασμένη εβδομάδα, όταν αποκάλυψε ότι σχέδιό του είναι να αναδιαμορφώσει τον ερειπωμένο παλαιστινιακό θύλακα της Γάζας ως μια λαμπερή «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής». Η Γάζα θα «παραδοθεί» στις ΗΠΑ από τους Ισραηλινούς, οι Παλαιστίνιοι θα μετεγκατασταθούν στην Ιορδανία, την Αίγυπτο και αλλού, και η επικράτεια θα μετατραπεί σε «μια από τις μεγαλύτερες και πιο θεαματικές επενδύσεις αυτού του είδους στον πλανήτη», είπε με τη γνωστή του αμετροέπεια.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του Ισραήλ, αναφώνησε ότι ήταν «η πρώτη καλή ιδέα που έχει ακούσει». Για σχεδόν όλους τους υπόλοιπους ήταν μια εξωφρενική πρόταση, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που πέφτει στο τραπέζι από αυτήν τη φαμίλια. Την έχει κάνει επαναλάβει προ καιρού ο Τζάρεντ Κούσνερ, ο γαμπρός του Τραμπ, υπενθύμισε η βρετανική Τelegraph.

Ο Κούσνερ, ο οποίος είναι παντρεμένος με την κόρη του προέδρου, Ιβάνκα, είπε σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, τον περασμένο Φεβρουάριο, ότι η Γάζα είναι μια «πολύτιμη» παραθαλάσσια έκταση που θα μπορούσε να γίνει τουριστικός κόμβος.

Ενώ αυτά τα σχέδια φαίνεται αδύνατο να υλοποιηθούν, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα βόρεια της κατεστραμμένης από τον πόλεμο Λωρίδας, ο Κούσνερ έχει πολύ μεγαλύτερη επιτυχία με τα οράματά του, καθώς έλαβε την προκαταρκτική έγκριση για την κατασκευή ενός τεράστιου τουριστικού συγκροτήματος σε μια παρθένα ακτογραμμή στη νότια Αλβανία, κοντά στην πόλη της Αυλώνας.

Επί του παρόντος, η περιοχή είναι ένα μαγευτικό συνονθύλευμα από πευκοδάση, λιμνοθάλασσες, αμμώδεις παραλίες και βράχους, χωρίς ασφαλτοστρωμένους δρόμους, όπου οι πελεκάνοι και οι ψαραετοί περιπολούν στους ουρανούς. 

Ολα αυτά θα μεταμορφωθούν σύντομα. Ή, κατά μια άλλη άποψη, θα καταστραφούν.

«Χρειαζόμαστε πολυτέλεια»

Οι μακέτες δείχνουν ότι το έργο των 1,4 δισ. ευρώ θα καλύψει την περιοχή με φουτουριστικά ξενοδοχεία, πολυτελείς βίλες, πισίνες, προβλήτες για γιοτ και δρόμους.

Παράλληλα, ο Κούσνερ προωθεί μια δεύτερη επένδυση, γράφει η Telegraph, σε ένα νησί λίγα μίλια από την ακτή.

Το Σαζάν (νήσος Σάσων), το μόνο νησί στα ανοικτά των ακτών της Αλβανίας, ήταν σοβιετική βάση υποβρυχίων κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ο Κούσνερ στοχεύει να το μετατρέψει σε θέρετρο, με την κατασκευή σύγχρονων διαμερισμάτων από ξύλο και γυαλί, με θέα στη θάλασσα.

Τα σχέδια του Κούσνερ έχουν κερδίσει την ενθουσιώδη υποστήριξη του πρωθυπουργού της Αλβανίας, Εντι Ράμα, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. «Χρειαζόμαστε πολυτέλεια, όπως και η έρημος χρειάζεται νερό», είπε πέρυσι.

Τον περασμένο μήνα η κυβέρνησή του έδωσε το πράσινο φως για την επένδυση στο νησί Σαζάν, το οποίο επί δεκαετίες ήταν ένα απομονωμένο, εκτός ορίων στρατιωτικό φυλάκιο.

Η κυβέρνηση αποφάσισε ότι το έργο του Κούσνερ είναι μια «στρατηγική επένδυση» και ένα προεδρικό διάταγμα, που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο, αφαίρεσε το νησί από τον κατάλογο των εθνικών στρατηγικών σημείων, ανοίγοντας τον δρόμο για τη χορήγηση αναπτυξιακής άδειας.

Η κυβέρνηση τροποποίησε επίσης έναν νόμο για να διευκολύνει την ανέγερση πολυτελών συγκροτημάτων σε περιοχές που παλαιότερα ήταν εκτός ορίων.

Πολλοί Αλβανοί είναι τρομοκρατημένοι μπροστά στο ενδεχόμενο να αναπτυχθούν το νησί και η κοντινή ακτογραμμή, λέγοντας ότι η αλβανική κυβέρνηση μεταχειρίζεται ευνοϊκά τον Κούσνερ προκειμένου να γίνει αρεστή στον Τραμπ.

«Αυτό είναι μόνο η αρχή»

Οι περιβαλλοντολόγοι λένε ότι η ακτογραμμή είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα τού Δέλτα του ποταμού Αώου, ενός από τους τελευταίους ποταμούς της Ευρώπης χωρίς φράγματα, ο οποίος πηγάζει από τη βόρεια Πίνδο, στην Ελλάδα και εκβάλλει στην Αδριατική.

«Αυτή η περιοχή υποτίθεται ότι είναι ένα προστατευόμενο τοπίο, αλλά αντ’ αυτού η κυβέρνηση την παρέχει για να οικοδομηθεί», είπε στην Telegraph ο Γιόνι Βόρπσι, ειδικός στα πτηνά της ΜΚΟ για την Προστασία και Διατήρηση του Φυσικού Περιβάλλοντος στην Αλβανία.

«Το έργο Κούσνερ προβλέπει 10.000 δωμάτια ξενοδοχείων και βίλες, που σημαίνει 20.000 έως 30.000 τουρίστες. Πρακτικά δημιουργούν μια νέα πόλη», πρόσθεσε. «Από φυσική όαση, θα μετατραπεί σε άλλη μια αστική περιοχή. Η κυβέρνηση λέει ότι θα ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της περιβαλλοντικής βλάβης, αλλά μιλάμε για ολικό μετασχηματισμό. Ολο το οικοσύστημα θα υποβαθμιστεί».

Οι περιβαλλοντολόγοι φοβούνται ότι ο φωτισμός των ξενοδοχείων και των δρόμων θα διαταράξει, επίσης, την αναπαραγωγή των χελωνών καρέτα καρέτα. Η αναστάτωση θα μπορούσε να απομακρύνει μερικά από τα 240 σπάνια είδη πουλιών που έχουν καταγραφεί στην περιοχή.

Οι οικολόγοι έχουν καταγράψει έως και 5.500 φλαμίνγκο στην περιοχή, που πιστεύεται ότι είναι ένας από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στη Μεσόγειο, καθώς και 130 πελεκάνους Δαλματίας.

«Είναι ένα από τα τελευταία, αν όχι το τελευταίο, φυσικά Δέλτα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και θα πρέπει να παραμείνει υπό πλήρη προστασία», είπε στην Telegraph η Ανέτε Σπάνγκενμπουργκ, επικεφαλής του τμήματος διατήρησης του EuroNatur, μιας γερμανικής περιβαλλοντικής οργάνωσης.

«Η περιοχή θα αλλάξει πλήρως με την κατασκευή των ξενοδοχείων και των υποδομών. Δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί η ακεραιότητα του περιβάλλοντος με αυτή την κλίμακα ανάπτυξης. Και αυτή είναι μόνο η αρχή, καθώς φαίνεται ότι η κυβέρνηση στοχεύει να αναπτύξει ολόκληρη την ακτή της νότιας Αλβανίας».

«Αυτό το αεροδρόμιο είναι ένα όνειρο»

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης αυτής, ένα διεθνές αεροδρόμιο κατασκευάζεται στη θέση ενός πρώην στρατιωτικού αεροδιαδρόμου, στα βόρεια της Αυλώνας.

Ο σκελετός του αεροδρομίου έχει στηθεί και οι μπουλντόζες βάζουν τα θεμέλια ενός αεροδιαδρόμου, μήκους 3,2 χιλιομέτρων, που θα μπορεί να υποδεχθεί αεροσκάφη μεγάλων αποστάσεων. Οταν ανοίξει, θα εξυπηρετεί έως και 750.000 επιβάτες ετησίως.

«Για τον Κούσνερ, αυτό το αεροδρόμιο είναι ένα όνειρο. Οι ταξιδιώτες θα μπορούν να πετούν απευθείας από την Αμερική», είπε η Σπάνγκενμπουργκ.

Το αεροδρόμιο είναι πιθανό να δώσει ώθηση σε περισσότερη τουριστική ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει τεράστιες απαιτήσεις σε αποθέματα νερού. Οι Αρχές σκοπεύουν να αντλήσουν νερό από παραπόταμο του Αώου.

«Είναι ένα από τα πιο όμορφα ποτάμια που έχω συναντήσει ποτέ. Είναι γεμάτο ψάρια. Αλλά τα σχέδιά τους να εκτρέψουν το νερό σημαίνουν ότι θα στεγνώσει το καλοκαίρι» είπε ο Λέοναρντ Σόντεν, βιολόγος και διευθυντής της EuroNatur.

Ο Κούσνερ και οι υποστηρικτές του αμφισβητούν τους ισχυρισμούς ότι οι επενδύσεις τους θα είναι καταστρεπτικές για το περιβάλλον. Ο ίδιος είπε στην Washington Post ότι τα έργα θα είναι «βιώσιμα» και ότι «θα σέβονται όλες τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις».

Ο Ασερ Αμπεχσερά, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ακινήτων του Κούσνερ, Affinity Global Development, επιμένει ότι τα έργα θα «βελτιώσουν» την περιοχή.

«Αφήστε τους να έρθουν»

Υπάρχουν και κάποιοι κάτοικοι της περιοχής που τάσσονται υπέρ των έργων.

Η 68χρονη Νατάσα Κότα ζει στο Ζβέρνετς, ένα χωριό κοντά στην παράκτια περιοχή ανάπτυξης. Δεν την νοιάζουν ιδιαίτερα τα σπάνια πουλιά της περιοχής. Θέλει απλώς να βγάλει χρήματα πουλώντας την οικογενειακή γη στον Κούσνερ.

«Αν θέλουν να φτιάξουν ένα μεγάλο θέρετρο, ας έρθουν. Δεν υπάρχουν δουλειές εδώ. Ολοι οι νέοι έχουν πάει Ελλάδα ή Αμερική. Η κόρη μου μένει στη Νέα Υόρκη. Ελπίζουμε απλώς σε μια καλή τιμή για το ακίνητό μας», είπε.

Η 72χρονη Μέλπω Σουμπάση είπε στην Telegraph ότι και τα τρία ενήλικα παιδιά της ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. «Εάν πάρουμε χρήματα, είμαστε ευχαριστημένοι με την ανάπτυξη. Εχουμε γη που δεν χρησιμοποιείται, οπότε είμαστε έτοιμοι να την πουλήσουμε. Παλιότερα την καλλιεργούσαμε, αλλά κανένας από τους νέους εδώ γύρω δεν θέλει να εργαστεί στη γεωργία».

Ο Ερμάλ Ντρέντα, ο δήμαρχος της Αυλώνας, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μέσα από την ακτή, ελπίζει ότι οι εξελίξεις θα φέρουν θέσεις εργασίας και χρήματα. «Θέλουμε να είναι ένας κορυφαίος τουριστικός προορισμός, κάτι μοναδικό, αλλά και βιώσιμο», είπε πρόσφατα.

Ο Μπεν Αντόνι, αλβανός πολιτικός αναλυτής, πιστεύει ότι η απόφαση της κυβέρνησης να χορηγήσει καθεστώς στρατηγικής επένδυσης στο σχέδιο Κούσνερ, μόλις δύο μήνες μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, είναι μια προσπάθεια να κερδίσει την εύνοια της νέας διοίκησης των ΗΠΑ.

Θεωρεί ότι η έγκριση των τουριστικών σχεδίων είναι τεράστιο λάθος και όχι μόνο από περιβαλλοντική άποψη.

«Το νησί Σαζάν είναι στρατηγικά πολύ σημαντικό για την Αλβανία. Επί δεκαετίες ήταν στρατιωτική βάση. Σε έναν όλο και πιο απρόβλεπτο κόσμο, είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική μας ασφάλεια», εξήγησε.

Το νησί είναι επίσης γεμάτο στρατιωτικές εγκαταστάσεις από την κομμουνιστική εποχή. «Αντί να το παραχωρήσει σε κάποιον ξένο επενδυτή, θα έπρεπε να διατηρηθεί και να παραμείνει προσβάσιμο σε αλβανούς και άλλους τουρίστες», πρόσθεσε και κατέληξε: «Υπήρξε πλήρης έλλειψη διαφάνειας σε όλη τη συμφωνία».

Παρά τις αντιρρήσεις, τα έργα του Κούσνερ στην Αλβανία είναι βέβαιο ότι θα προχωρήσουν.

Οπως το έθεσε ο ορνιθολόγος Γιόνι Βόρπσι: «Θα επιτρεπόταν στον Κούσνερ να χτίσει στο Γέλοουστοουν ή στο Γιοσέμιτι; Οχι. Αλλά ζήτησε άδεια να χτίσει σε προστατευόμενη φυσική περιοχή στην Αλβανία και η κυβέρνηση του την έδωσε. Και χαρίζουμε το μοναδικό νησί της Αλβανίας. Είναι τρελό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News