Οταν πήραμε τα Δωδεκάνησα
Οταν πήραμε τα Δωδεκάνησα
Κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου συντελείται εκείνη που έμελλε να είναι η τελευταία επέκταση συνόρων του ελληνικού κράτους. Στη διάρκεια της μακραίωνης Ιστορίας τους τα Δωδεκάνησα έχουν βρεθεί υπό την κυριαρχία πολλών και διαφόρων κατακτητών.
Από το 1309 ξεκίνησε μια από τις πιο σημαντικές περιόδους των Δωδεκανήσων, καθώς τότε πέρασαν υπό την εξουσία των Ιωαννιτών Ιπποτών, οι οποίοι άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην κουλτούρα αλλά και στην αρχιτεκτονική των νησιών και κυρίως της Ρόδου. Το 1522, επί Σουλεϊμάν Μεγαλοπρεπούς, τα νησιά πέρασαν σε οθωμανική κυριαρχία.
Οταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, πολλά από τα νησιά της Δωδεκανήσου ξεσηκώθηκαν προκειμένου να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό. Οπως, όμως, και τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, έτσι και τα Δωδεκάνησα δεν συμπεριλήφθηκαν στα πρώτα σύνορα του ελληνικού κράτους. Η εγγύτητά τους με τις μικρασιατικές ακτές έπαιξε αδιαμφισβήτητα πολύ σημαντικό ρόλο. Μάλιστα, οι Οθωμανοί έθεσαν ως όρο να παραμείνουν τα Δωδεκάνησα υπό την κυριαρχία τους προκειμένου να ενσωματωθεί η Εύβοια στο ελληνικό κράτος. Ετσι και έγινε.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο «Μεγάλος Ασθενής» ήταν πλέον ετοιμοθάνατος. Οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι βρίσκονταν σε συζητήσεις για σύναψη συμμαχίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην οποία τελικά κατάφερε να συμμετάσχει και η Ελλάδα. Αλλά την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας φρόντισαν να εκμεταλλευθούν και οι Ιταλοί.
Το 1911 ξεσπά ιταλο-τουρκικός πόλεμος που διήρκεσε περίπου έναν χρόνο. Οι Ιταλοί κατέλαβαν την Κυρηναϊκή, περιοχή στη σημερινή Λιβύη, που ανήκε τότε στους Οθωμανούς, και τα Δωδεκάνησα, ώστε να τους ασκήσουν περισσότερη πίεση για να αποχωρήσουν από την Κυρηναϊκή.
Οπότε, κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους τα Δωδεκάνησα βρίσκονταν υπό ιταλική κατοχή. Οταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος οι Ιταλοί συμμάχησαν με την Αντάντ, αφού πρώτα έκαναν μυστικές συμφωνίες που θα τους εξασφάλιζαν ανταλλάγματα που αφορούσαν τα Δωδεκάνησα αλλά και περιοχές της Μικράς Ασίας.
Το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε Ελλάδα και Ιταλία στο πλευρό των νικητών, έχοντας όμως αρκετά ανοικτά ζητήματα μεταξύ τους, ένα εκ των οποίων ήταν και τα Δωδεκάνησα. Ο Βενιζέλος άσκησε έντονη πίεση για το ζήτημα στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στο Παρίσι, με αποτέλεσμα, όταν υπεγράφη η Συνθήκη Ειρήνης με την Τουρκία το καλοκαίρι του 1920 –η γνωστή σε όλους μας Συνθήκη των Σεβρών–, να υπογραφεί ακόμα μία συνθήκη, μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, περί της Δωδεκανήσου, σε συνέχεια μυστικού συμφώνου που είχε προηγηθεί το 1919 μεταξύ Βενιζέλου και Τιτόνι (τότε υπουργού Εξωτερικών της Ιταλίας).
Σύμφωνα με αυτήν, η Ιταλία παραιτείτο των δικαιωμάτων της στα Δωδεκάνησα, τα οποία περνούσαν στην Ελλάδα, με εξαίρεση τη Ρόδο, στην οποία παραχωρείτο ευρεία τοπική αυτονομία και η τύχη της θα καθοριζόταν με δημοψήφισμα σε συνάρτηση με την τύχη της Κύπρου.
Ολα αυτά, βέβαια, δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, μιας και τα γεγονότα που ακολούθησαν άλλαξαν και πάλι τα δεδομένα, αυτή τη φορά εις βάρος της Ελλάδας. Το 1923 στη Λωζάνη η Ελλάδα δεν ήταν πλέον μόνο σύμμαχος των νικητών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και ηττημένη από τις κεμαλικές δυνάμεις στη Μικρά Ασία. Παράλληλα, στην Ιταλία, στην εξουσία βρισκόταν ο Μουσολίνι, που καμία διάθεση δεν είχε να υπαναχωρήσει σε οτιδήποτε αφορούσε ιταλικές κτήσεις.
Δύο δεκαετίες αργότερα, το 1943, τα Δωδεκάνησα περνούν για λίγο υπό γερμανική κατοχή και μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπό βρετανική.
Στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στο Παρίσι η Ελλάδα έθεσε το ζήτημα των Δωδεκανήσων, της Βορείου Ηπείρου και της διόρθωσης των ελληνοβουλγαρικών συνόρων. Τελικά μόνο το ζήτημα των Δωδεκανήσων είχε αίσια κατάληξη.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπεγράφη Συνθήκη Ειρήνης στο Παρίσι με την Ιταλία και σύμφωνα με το άρθρο 14 τα Δωδεκάνησα παραχωρούνταν στην Ελλάδα. Η τελική παράδοση των νησιών έγινε στη Ρόδο, σε πανηγυρικό κλίμα, στις 31 Μαρτίου 1947, από τις βρετανικές Αρχές, ενώ η επίσημη τελετή ενσωμάτωσής τους πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαρτίου 1948, εξ ου και κάθε χρόνο στις 7 Μαρτίου τα Δωδεκάνησα γιορτάζουν.
Αλλά η 10η Φεβρουαρίου 1947 ήταν ουσιαστικά η ημέρα που το όνειρο της ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα έγινε, επιτέλους, πραγματικότητα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
Γράψτε σχόλιο στο: Οταν πήραμε τα Δωδεκάνησα
Παρακαλούμε, εισάγετε σχόλια μόνο σχετικά με το θέμα. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο ή με περιεχόμενο που έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες και τους όρους χρήσης του protagon.gr δεν θα δημοσιεύονται.Το email σας δεν θα εμφανίζεται.