Επί εβδομάδες οι άραβες ηγέτες ανέμεναν εναγωνίως κάποια ένδειξη που θα τους επέτρεπε να εκτιμήσουν ποια θα μπορούσε να ήταν τελικά η στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ για τη διαχείριση της χειρότερης κρίσης στη Μέση Ανατολή εδώ και δεκαετίες. Γνώριζαν, φυσικά, πως ο αμερικανός πρόεδρος είναι τουλάχιστον απρόβλεπτος (αν όχι αλλοπρόσαλλος), πως δεν κατανοεί πόσο περίπλοκη είναι η περιοχή και πως μεροληπτεί απροκάλυπτα υπέρ του Ισραήλ. Kανείς όμως δεν περίμενε να ακούσει τα όσα σουρεαλιστικά, σχεδόν παραληρηματικά, είπε ο Τραμπ την Τρίτη από το βήμα του Λευκού Οίκου, έχοντας μάλιστα στο πλευρό του τον πρωθυπουργό του Ισραήλ (και καλό του φίλο) Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Εχοντας ανακοινώσει τις προηγούμενες ημέρες ότι στόχος του ήταν η καταναγκαστική μετεγκατάσταση των περισσότερων από δύο εκατομμύρια Παλαιστινίων της Γάζας σε όμορες χώρες, γνωστοποίησε (αφήνοντας κυριολεκτικά όλον τον κόσμο άφωνο πέρα από τον Νετανιάχου) πως «οι ΗΠΑ σχεδίαζαν να καταλάβουν την πολιορκημένη Λωρίδα και ότι θα χρησιμοποιούσαν στρατιωτική ισχύ, εάν χρειαζόταν», συνοψίζει ο Αντριου Ινγκλαντ, αρχισυντάκτης των Financial Times για τη Μέση Ανατολή, όπου έχει περάσει σχεδόν μια εικοσαετία ως ανταποκριτής.

Σχολιάζει πως η ιδέα του Τραμπ είναι τόσο παράλογη που κάλλιστα θα μπορούσε να απορριφθεί ως ακόμα μια «τραμπική ανοησία». Η εφαρμογή της θα αποτελούσε καταρχάς κατάφωρη παράβαση του διεθνούς δικαίου, το οποίο οι ΗΠΑ υποστηρίζουν και προωθούν εδώ και δεκαετίες. Συγχρόνως θα αύξανε δραματικά τις πιθανότητες επιστροφής αμερικανικών στρατευμάτων στη Μέση Ανατολή, κάτι για το οποίο ο Τραμπ έχει δεσμευθεί να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του ώστε να μη συμβεί.

Θα εξόργιζε επίσης τους άραβες συμμάχους της Ουάσινγκτον, τους ευρωπαίους εταίρους της και τον παγκόσμιο Νότο, οδηγώντας την ήδη κλονισμένη αξιοπιστία των ΗΠΑ σε κατάρρευση. Και θα εξάλειφε ταυτόχρονα τις όποιες πιθανότητες (και μαζί το όνειρο του Τραμπ για ένα Νομπέλ Ειρήνης) για ένα «μπιγκ ντιλ» που θα οδηγούσε στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, καθώς και άλλων μουσουλμανικών χωρών.

Οσο για τους «πολύπαθους Παλαιστίνιους, που επί γενεές αποκαλούν πατρίδα τους τη Γάζα» ο Αντριου Ινγκλαντ γράφει ότι η εφαρμογή του τραμπικού σχεδίου θα τους καταδίκαζε σε ακόμα μία καταστροφή, καθώς δεν θα είχαν που να ζήσουν, δεδομένου ότι  καμία αραβική χώρα δεν θα διανοούταν να τους δεχτεί, καθώς αυτομάτως θα θεωρούνταν συνεργός του βίαιου εκτοπισμού τους.

«Η πικρή κληρονομιά του 1948, όταν εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή τράπηκαν σε φυγή λόγω του πολέμου που συνόδευσε την ίδρυση του Ισραήλ, παραμένει ζωντανή σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο. Οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν εκείνη την περίοδο “Νάκμπα” (καταστροφή) και πολλοί πολίτες της Γάζας είναι απόγονοι των εκτοπισμένων. Κανένας στην περιοχή –με εξαίρεση την Ακροδεξιά του Ισραήλ– δεν θα μπορούσε να ανεχτεί μια επανάληψη» γράφει ο βρετανός δημοσιογράφος.

Ομως αυτός είναι ο Τραμπ, «ένας μεγιστάνας των ακινήτων και πρώην παρουσιαστής ριάλιτι, ο οποίος έχει ήδη απειλήσει να καταλάβει τη Διώρυγα του Παναμά και να προσαρτήσει τη Γροιλανδία». Αρα δεν πρέπει να αποτελεί τεράστια έκπληξη το γεγονός ότι αντιμετωπίζει και τη Μέση Ανατολή περισσότερο ως μεσίτης και επιχειρηματίας παρά ως πρόεδρος των ΗΠΑ, παρακινούμενος από άκριτα φιλοϊσραηλινούς συμβούλους και, φυσικά, από τον ίδιο τον Νετανιάχου, ο οποίος ηγείται της πιο ακροδεξιάς κυβέρνησης στην ιστορία του Ισραήλ,  υπογραμμίζει ο δημοσιογράφος των Financial Times.

Αλλωστε ο πρώτος που χαρακτήρισε τη Γάζα «παραθαλάσσιο οικόπεδο» πιθανώς «τεράστιας αξίας» ήταν, πέρυσι, ο Τζάρεντ Κούσνερ, σύμβουλος του αμερικανού προέδρου για τη Μέση Ανατολή κατά την πρώτη του θητεία, αλλά και γαμπρός του. Την Τρίτη ο Τραμπ συγκεκριμενοποίησε την εκτίμησή του, ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να μετατρέψει αυτή την κατεστραμμένη, πυκνοκατοικημένη, φτωχή και, κυρίως, μαρτυρική λωρίδα γης σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».

«Θα την αναπτύξουμε, θα δημιουργήσουμε χιλιάδες θέσεις εργασίας και θα είναι κάτι για το οποίο ολόκληρη η Μέση Ανατολή θα μπορεί να είναι πολύ περήφανη» είπε μεταξύ άλλων ο Τραμπ. Εμφανώς ικανοποιημένος, ο Νετανιάχου δεν παρέλειψε να επαινέσει τον πιο φιλοϊσραηλινό πρόεδρο στην Ιστορία των ΗΠΑ επειδή «σκέφτεται αντισυμβατικά». «Νομίζω ότι είναι κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει την Ιστορία» πρόσθεσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός.

Οι Παλαιστίνιοι και οι άραβες γείτονές τους άρχισαν να φοβούνται ότι ο απώτερος στόχος του Νετανιάχου ήταν να καταστήσει τη Λωρίδα ακατοίκητη και να εκδιώξει τους πολίτες της από τα εδάφη τους, σχεδόν αμέσως μετά την εξαπόλυση της συντριπτικής (όσο και αιματηρής) ισραηλινής επίθεσης. Οι ακροδεξιοί υπουργοί της ισραηλινής κυβέρνησης μιλούσαν ήδη ανοιχτά για την ανάγκη επανεποίκισης της Λωρίδας (από όπου το Ισραήλ αποχώρησε πριν από δύο δεκαετίες). Πλέον, όμως, φαίνεται πως τα σχέδιά τους συμμερίζεται και ο πιο ισχυρός ηγέτης του κόσμου, συνοψίζει ο Αντριου Ινγκλαντ στην ανάλυσή του.

Σε αυτό το πλαίσιο οι άραβες ηγέτες θα τείνουν να ελπίζουν πως ο Τραμπ στην πραγματικότητα διαπραγματεύεται –αν και με αδιανόητο τρόπο– επιδιώκοντας και σε αυτή την περίπτωση να εκφοβίσει τους πάντες ώστε να πετύχει πιο εύκολα τους όποιους στόχους του, εκ των οποίων ο πρώτιστος είναι η επίτευξη μιας μεγάλης συμφωνίας με κατάληξη την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Τελ Αβίβ και Ριάντ.

Κατά την πρώτη του θητεία ο Τραμπ μεσολάβησε για τη σύναψη των Συμφωνιών του Αβραάμ (μέσω των οποίων εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τρία ακόμη αραβικά κράτη) και έχει αποσαφηνίσει ότι θέλει να επαναλάβει μια παρόμοια επιτυχία στην εξωτερική πολιτική (εξ ου και οι βλέψεις του για ένα Νομπέλ Ειρήνης, το οποίο προς το παρόν ακούγεται τόσο αδιανόητο όσο και το σχέδιό του για τη Λωρίδα).

Αλλά ο σαουδάραβας διάδοχος πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για μια τέτοια εξέλιξη είναι η ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους, που θα περιλαμβάνει τη Γάζα και την κατεχόμενη Δυτική Οχθη. Και σήμερα πολλοί στον αραβικό κόσμο ευελπιστούν ότι ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπορεί να εκμεταλλευθεί τη σχέση του με τον Τραμπ και την επιρροή που θα μπορούσε να ασκήσει η Σαουδική Αραβία με στόχο την επίτευξη μιας «μεγάλης συμφωνίας», ώστε ο αμερικανός πρόεδρος να επιλέξει να επανεξετάσει τα σχέδιά του.

Πάντως την Τετάρτη το Ριάντ απάντησε άμεσα και κατηγορηματικά, απορρίπτοντας κάθε ιδέα περί αναγκαστικού εκτοπισμού των Παλαιστίνιων της Γάζας και επαναλαμβάνοντας ότι δεν θα υπάρξει καμία εξομάλυνση σχέσεων χωρίς ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.

«Αυτό που ο Τραμπ ηθελημένα αδυνατεί να καταλάβει είναι πως, παρ’ όλη την καταστροφή, τη φτώχεια και τα δεινά, οι κάτοικοι της Γάζας είναι υπερήφανοι που αποκαλούν τη Λωρίδα πατρίδα τους. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητάς τους, η γη όπου έχουν γεννηθεί και έχουν μεγαλώσει τα παιδιά τους, όπου έχουν θάψει τα αγαπημένα τους πρόσωπα και όπου στωικά έφτιαξαν και ξανάφτιαξαν ζωές μέσα από κύκλους συγκρούσεων. Θέλουν μια ειρηνική ζωή, όχι άλλη μια Νάκμπα» γράφει ο Αντριου Ινγκλαντ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News