Η βιομηχανία υψηλής μόδας ήταν πάντα συνώνυμο του πολύ λεπτού σώματος, αλλά για μια σύντομη περίοδο την περασμένη δεκαετία, το κίνημα της «θετικότητας του σώματος» βρέθηκε στην πρώτη γραμμή. Το κίνημα υπέρ της αποδοχής της διαφορετικότητας του σωματότυπου (body positivity) υποσχέθηκε μια επανάσταση, με την αποδοχή σωμάτων ανεξαρτήτως διαστάσεων, χρώματος επιδερμίδας, φύλου και σωματικών ικανοτήτων. Καλωσόρισε τις καμπύλες και υποστήριξε τη συμπερίληψη, ιδίως στην πασαρέλα.

Ωστόσο, δέκα χρόνια μετά, οι γνώστες του κλάδου λένε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Μήπως η «θετικότητα του σώματος» ήταν μια τάση που έλαμψε στο στερέωμα της μόδας μόνο για μια στιγμή; Και το skinny look γύρισε πλέον πίσω για τα καλά με τη βοήθεια φαρμάκων αδυνατίσματος όπως το Ozempic;

Διερευνώντας τι συμβαίνει, η δημοσιογράφος του BBC News Τζόρτζια Μπελ, στην Εβδομάδα Μόδας 2025 στο Παρίσι μίλησε με σχεδιαστές, ατζέντηδες και μοντέλα.

Το κίνημα της θετικότητας του σώματος έχει τις ρίζες του στις θολές μέρες της δεκαετίας του 1960, γράφει η Μπελ, και υποστηρίχθηκε από εμβληματικές σταρ όπως η Μέριλιν Μονρόε, η οποία διεύρυνε το άκαμπτο πρότυπο ομορφιάς του Χόλιγουντ.

Ηρθε ξανά στο προσκήνιο τη δεκαετία του 2010, όταν εμφανίστηκε το Instagram και οι influencers άρχισαν να αναδεικνύουν τη μόδα και την ομορφιά πέρα από τα glossy περιοδικά και τις πασαρέλες. Αρωγός, δε, υπήρξε η διάσημη οικογένεια Καρντάσιαν, τα μέλη της οποίας με τις καμπύλες τους προκάλεσαν την άνθηση της αισθητικής τεχνικής BBL (Βραζιλιάνικη Ανόρθωση Γλουτών) σε όλο τον κόσμο.

«Oταν εμφανίστηκε το κίνημα της θετικότητας του σώματος, ένιωσα απίστευτα ενδυναμωμένη και απελευθερωμένη» είπε στο BBC η Ενρίκα, ένα 28χρονο μοντέλο plus-size. «Ηταν σαν μια πράξη εξέγερσης. Αυτό που πάντα δεχόταν επικρίσεις, τώρα το εκτιμούσαν. Ηταν σαν να είχαμε βαρεθεί επιτέλους να μας κρίνουν».

Διάσημες επωνυμίες, μεταξύ των οποίων η περιζήτητη μάρκα εσωρούχων της Ριάνα, Savage x Fenty, η οποία εμφανίστηκε το 2018, άρχισαν να επιλέγουν μοντέλα plus-size για τις επιδείξεις και τις διαφημιστικές καμπάνιες τους. Η Savage x Fenty, αξίας 1 δισ. δολαρίων, έγινε γνωστή χάρη στις υπερβολές στα ντεφιλέ της, τα οποία θυμίζουν μια μοντέρνα εναλλακτική στα εμβληματικά σόου της Victoria’s Secret, αλλά αυτή τη φορά με κάθε σωματότυπο στην πασαρέλα.

Η Φελίσιτι Χέιγουορντ, ένα 36χρονο μοντέλο επίσης μεγάλου μεγέθους, θυμάται πώς εντοπίστηκε το 2011. «Οταν δέχτηκα εκείνο το τηλεφώνημα από το “Storm”, το πρώτο μου πρακτορείο μοντέλων –που ανακάλυψε την Κέιτ Μος–, νόμιζα ότι μου έκαναν πλάκα» είπε στο BBC. «Πριν από τη δεκαετία του 2010 οι συμπεριφορές απέναντι στα μεγαλύτερα σώματα δεν ήταν θετικές και ποτέ δεν πίστευα ότι υπήρχε πιθανότητα να γίνω plus-size μοντέλο. Βλέποντας αυτό το αφήγημα να αλλάζει την τελευταία μιάμιση δεκαετία, άλλαξε η ζωή μου, τόσο συναισθηματικά και σωματικά, όσο και οικονομικά».

Δεκαετία 2020: Η εποχή του Ozempic

Αλλά στη συνέχεια, γύρω στο 2020, η πρόοδος άρχισε να επιβραδύνεται. Μάλιστα, το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 2024, από τις 8.800 εμφανίσεις σε 230 επιδείξεις, μόλις το 0,8% του συνόλου των μοντέλων ήταν plus-size, αναφέρει δημοσίευμα της Vogue.

Ταυτόχρονα βγήκε στην αγορά ένα νέο φάρμακο για τη θεραπεία του διαβήτη που αποδείχθηκε δραστικό και για απώλεια βάρους, με τη δημοτικότητά του να εκτοξεύεται στα ύψη. Η σεμαγλουτίδη, γνωστή και ως Ozempic και Wegovy, που περιορίζει την όρεξη των χρηστών, εγκρίθηκε το 2023 από το NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου) για απώλεια βάρους.

Διασημότητες, μεταξύ των οποίων και ο Ελον Μασκ (αποκάλυψε στο X ότι χρησιμοποιεί το Wegovy), άρχισαν να πιστώνουν το λεπτό σώμα τους στο φάρμακο, οπότε ήταν θέμα χρόνου να διαρρεύσει το μυστικό σε όλους τους καταναλωτές. Καθώς, δε, το Ozempic και τα ομοειδή του γίνονται πιο εμπορικά διαθέσιμα για αισθητικούς σκοπούς, οι γνώστες της βιομηχανίας της μόδας ισχυρίζονται ότι έχουν επηρεάσει το κίνημα της θετικότητας του σώματος.

Το μοντέλο Μόγια δήλωσε: «Είδαμε πόσο γρήγορα άλλαξε το αφήγημα, με διασημότητες και influencers να κάνουν χειρουργικές επεμβάσεις ή να παίρνουν φάρμακα όπως το Ozempic για να κυνηγήσουν αυτό που θεωρείται “της μόδας”». Η Τζένι, επίσης μοντέλο, είπε: «Οταν συνειδητοποίησα ότι το skinny look (της κοκαλιάρας) επέστρεψε, το είδα ως κάτι θετικό, γιατί θα έβρισκα περισσότερες δουλειές. Αλλά συνειδητοποίησα επίσης ότι τώρα πρέπει να είμαι η πιο αδύνατη».

Ακόμη και η νέα επικεφαλής της βρετανικής Vogue, Τσιόμα Νάντι, δήλωσε ότι η βιομηχανία της μόδας «θα πρέπει να ανησυχεί» από την πρόσφατη τάση επιστροφής στη χρήση πιο αδύνατων μοντέλων. Μιλώντας στην εκπομπή Today του BBC Radio 4, είπε ότι «ίσως το Ozempic έχει κάποια σχέση με αυτό» και τόνισε: «Βρισκόμαστε σε αυτή τη στιγμή που βλέπουμε το εκκρεμές να επιστρέφει στο να είναι “in” το κοκαλιάρικο σώμα. Συχνά αυτά τα πράγματα αντιμετωπίζονται ως τάση, αλλά δεν θέλουμε να είναι».

Στο μεταξύ, η βερολινέζικη μάρκα Namilia έγινε viral χάρη σε ένα μπλουζάκι με τη στάμπα «I love Ozempic» που εμφανίστηκε στην πασαρέλα της την Εβδομάδα Μόδας 2024. «Το μακό “I love Ozempic” χτύπησε πραγματικά φλέβα» είπε γελώντας η Ναν Λι, η δημιουργική διευθύντρια της μάρκας, και διευκρίνισε ότι το μπλουζάκι ήταν σάτιρα. «Με την εμφάνιση του Ozempic άρχισαν να το χρησιμοποιούν πάρα πολλοί άνθρωποι. Τα τελευταία χρόνια οι διασημότητες απλώς έχαναν βάρος και δεν μιλούσαν για αυτό» είπε.

Το Παρίσι «γιορτάζει τον ελιτισμό»

Φτάνοντας στον φετινό Ιανουάριο και στην Εβδομάδα Ανδρικής Μόδας AW25 στο Παρίσι, το κοινό είχε την ευκαιρία να δει σε πραγματικό χρόνο πού ακριβώς βρίσκονται οι επωνυμίες. Εκτός από τα ντεφιλέ λίγων σχεδιαστών, μεταξύ των οποίων οι Ρικ Οουενς, LGN και Τσαρλς Τζέφρι, η Τζόρτζια Μπελ γράφει στο BBC News ότι σε επιδείξεις μιας εβδομάδας είδε μόνο δέκα μοντέλα plus size.

Η Ναν Λι είπε σχετικά: «Το Παρίσι δοξάζει τον ελιτισμό και ελιτισμός σημαίνει αδύνατος και λευκός». Πρόσθεσε ότι «υπάρχουν πολύ λίγα μοντέλα μεγάλου μεγέθους [στα ντεφιλέ], αλλά δεν είναι πραγματικά plus size, είναι κανονικού μεγέθους. Επιλέγονται σε κάθε επίδειξη για να κάνουν τη μάρκα να φαίνεται θετική προς το σώμα».

Και μέσα στη φασαρία της Εβδομάδας Μόδας, ο Σον Μπεγιέν, διευθυντής casting της εμβληματικής γαλλικής μάρκας Fursac, δήλωσε στο BBC: «Το μόνο κίνητρο για μια μάρκα είναι να πουλήσει ρούχα, αυτό είναι όλο. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να λέμε ψέματα. Οι μάρκες υιοθέτησαν το body positivity τη δεκαετία του 2010 επειδή εν μέρει το είδαν ως εμπορική ευκαιρία και όταν συνειδητοποίησαν ότι δεν αποδίδει, όπως ήλπιζαν, το 2020 το άφησαν».

Ο Μπεγιέν πρόσθεσε ωστόσο: «Πλήρης διαφάνεια. Στην πραγματικότητα δεν θέλω να βλέπω ρούχα πάνω σε κάποιον σαν εμένα. Θέλω να τα βλέπω σε κάποιον στον οποίο φιλοδοξώ να μοιάσω». Ο Γκοτιέ Μπορσαρελό, δημιουργικός διευθυντής της Fursac, συμφώνησε μαζί του: «Μισώ το σώμα μου. Δεν θέλω να βλέπω ρούχα σε ανθρώπους σαν εμένα» είπε γελώντας.

Από την άλλη πλευρά, σχεδιαστές όπως ο Τσαρλς Τζέφρι πιστεύουν ότι οι επωνυμίες έχουν ηθική επιταγή να κάνουν casting χωρίς αποκλεισμούς. «Η θετικότητα του σώματος δεν ήταν ποτέ τάση για μένα» είπε. «Ηταν μια ευκαιρία να αρχίσω να είμαι υπεύθυνος».

Η θετικότητα του σώματος είναι συνυφασμένη με τη μάρκα Loverboy του Τσαρλς Τζέφρι, που εμπνέεται από την queer σκηνή της νυχτερινής ζωής, πράγμα εμφανές σε όλη την επίδειξη του οίκου στην Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού, γράφει η Τζόρτζια Μπελ στο BBC News.

Ο σχεδιαστής του Loverboy εξήγησε: «Οι άνθρωποι στις επιδείξεις μου είναι άνθρωποι με τους οποίους έκανα clubbing. Δεν είχε ποτέ να κάνει με μοντέλα, αλλά με τους φίλους μου και τις διαφορετικές σωματικές διαστάσεις τους. Αφορά την κοινότητα που με περιβάλλει».

Η θετικότητα του σώματος «έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα»

Φαίνεται, όμως, ότι στην πραγματικότητα, σχεδιαστές όπως ο Τσαρλς Τζέφρι είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Οσο και αν αντιστέκονται οι ακτιβιστές, οι γνώστες της βιομηχανίας της μόδας επιβεβαιώνουν ότι η θετικότητα του σώματος αποτελεί παρελθόν.

Ο Ντάνιελ Μίτσελ-Τζόουνς, συνιδρυτής του πρακτορείου μοντέλων Chapter Management, παραδέχτηκε: «Ναι, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Το 2020 και το 2021 είδαμε πολύ περισσότερη ποικιλομορφία και συμπερίληψη στις πασαρέλες, αλλά όσον αφορά το σώμα έχουν περάσει πλέον σε δεύτερη μοίρα». Είπε ακόμη πως όταν στέλνει μοντέλα του με καμπύλες σε casting, πάντα πιέζονται, και συχνά τους λένε ότι «η μάρκα δεν ενδιαφέρεται αυτή τη σεζόν».

Η Ενρίκα δήλωσε στο BBC ότι όχι μόνο κλείνονται λιγότερα μοντέλα plus size, αλλά και οι ατζέντηδές τους αγωνίζονται πολύ για να τους εξασφαλίσουν δουλειά. «Δεν είναι ασυνήθιστο να βλέπεις καμπάνιες με τέσσερα μοντέλα σε μέγεθος δείγματος και μόνο ένα μοντέλο μεγάλου μεγέθους. Αυτό μπορεί να σε κάνει να νιώσεις σαν να είσαι απλώς ένα συμβολικό μοντέλο» εξήγησε.

Είπε ακόμη ότι μερικές φορές αυτές οι μάρκες χρησιμοποιούν τακτικές σε διαφημιστικές καμπάνιες για να στείλουν το μήνυμα ότι είναι συμπεριληπτικές, όπως η ανάδειξη των ραγάδων σε μοντέλα plus size, ενώ σε άλλα τις σβήνουν με αερογράφο (airbrushing). Αυτό, όμως, «στέλνει το εξής μήνυμα: “Δεν πιστεύουμε ότι είσαι τόσο καλή με τη φούστα μας όσο τα αδύνατα μοντέλα. Αλλά σε δεχόμαστε επειδή είμαστε καλόκαρδοι, οπότε παρακαλούμε να μας φέρεις τα χρήματα που με δυσκολία κερδίζεις”. Eίναι άσχημη δουλειά και δεν την υποστηρίζω».

Αν θέλετε αλλαγή, αλλάξτε τις αγοραστικές σας συνήθειες. Αυτό, τουλάχιστον, πιστεύει ο Σον Μπεγιέν: «Τα πάντα βασίζονται στον καταναλωτή» δήλωσε. «Πρόκειται για ένα είδος φαύλου κύκλου. Κάθε οίκος μόδας δίνει τη δική του εκδοχή για αυτό που ξέρει ότι θέλει ο πελάτης, είναι η δική του ερμηνεία και εξαρτάται από τον καταναλωτή».

Ακόμη, ο Γκοτιέ Μπορσαρελό είπε: «Υπάρχει ένα διάσημο γαλλικό ρητό: “Αν σταματήσουν να παράγουν, θα σταματήσουν να αγοράζουν”. Αλλά το αντίστροφο είναι η αλήθεια. Αν ο κόσμος σταματήσει να αγοράζει, εμείς θα σταματήσουμε να παράγουμε. Κανείς δεν σας αναγκάζει να κάνετε κάτι. Είναι υπόθεση εκπαίδευσης του πελάτη: ευγενικά μιλώντας, εκπαιδεύστε τον εαυτό σας».

Ωστόσο, το μοναδικό πλεονέκτημα των σωμάτων ως τάσεις είναι ότι το εκκρεμές θα γυρίσει τελικά πίσω. Οπως είπε ο Μπεγιέν, «τίποτα δεν έχει φύγει ποτέ, ειδικά από τη μόδα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News