«Ευρωπαϊκός πολιτισμός» και «Ποτάμια και πουλιά» είναι τα δύο πιθανά θέματα που επέλεξε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ενόψει του διαγωνισμού σχεδιασμού του νέου χάρτινου ευρώ.  Το πρώτο θέμα «τιμά πολιτιστικές δραστηριότητες και χώρους, και κορυφαίες εμβληματικές προσωπικότητες, που συνέβαλαν στην οικοδόμηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης», μεταξύ των οποίων οι Μπετόβεν, Μαρία Κάλλας και  Μαρία Κιουρί, ενώ το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει μοτίβα που «τονίζουν την ανθεκτικότητα και την ποικιλομορφία των φυσικών οικοσυστημάτων της Ευρώπης».

Η διαδικασία επανασχεδιασμού του ευρωπαϊκού χάρτινου νομίσματος, η οποία ξεκίνησε το 2021, γίνεται για πρώτη φορά μετά την κυκλοφορία του την 1η Ιανουαρίου 2002. Η ΕΚΤ επέλεξε μοτίβα με βάση τα δύο πιθανά θέματα και η απόφαση βασίζεται σε μια διαδικασία, που περιλαμβάνει ανατροφοδότηση από έρευνες κοινού και ομάδες εμπειρογνωμόνων. Προτάσεις παρείχαν δύο διεπιστημονικές συμβουλευτικές ομάδες από όλη τη ζώνη του ευρώ, ενώ η απόφαση της ΕΚΤ συνάδει επίσης με τις προτιμήσεις για τα θέματα τις οποίες εξέφρασαν περισσότεροι από 365.000 Ευρωπαίοι σε δημόσιες έρευνες, που πραγματοποιήθηκαν το καλοκαίρι του 2023 και σε ομάδες εστίασης, που ερωτήθηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2021 και Μαρτίου 2022.

Εντός του 2025 θα συσταθεί η κριτική επιτροπή και θα ξεκινήσει ο διαγωνισμός σχεδιασμού, ο οποίος θα είναι ανοικτός σε σχεδιαστές από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι τελικές αποφάσεις για τη μορφή των νέων τραπεζογραμματίων του ευρώ θα ληφθούν το 2026, θα ακολουθήσει η παραγωγή τους και τα πρώτα νέα χαρτονομίσματα θα κυκλοφορήσουν μερικά χρόνια αργότερα.

Μιλώντας για τα νέα μοτίβα η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της ΕΚΤ, δήλωσε: «Μετά από 20 χρόνια, ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε την εμφάνιση των τραπεζογραμματίων μας για να τα κάνουμε πιο κατανοητά στους Ευρωπαίους κάθε ηλικίας και προέλευσης». Και τόνισε ότι «Τα νέα τραπεζογραμμάτια θα συμβολίζουν την κοινή ευρωπαϊκή μας ταυτότητα και την ποικιλομορφία που μας κάνει δυνατούς».

Το κόστος του επανασχεδιασμού, δε, θεωρείται ότι κυμαίνεται μεταξύ πέντε και οκτώ λεπτών ανά τραπεζογραμμάτιο.

Το 2016, η ΕΚΤ ανακοίνωσε την διακοπή της παραγωγής του χαρτονομίσματος των 500 ευρώ «λαμβάνοντας υπόψη ανησυχίες ότι αυτό το τραπεζογραμμάτιο θα μπορούσε να διευκολύνει παράνομες δραστηριότητες». Oπως αναφέρει σε σχετικό άρθρο της στον Guardian η Σίνεϊ Μπόζτας, ανταποκρίτρια της βρετανικής εφημερίδας στην Ολλανδία, o τότε διευθυντής της Europol, Ρομπ Γουέινραιτ, είχε δηλώσει στον κρατικό ολλανδικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό NOS: «Αυτό που βλέπουμε στη Europol είναι ότι οι εγκληματίες και οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ… ως μονάδα επιλογής τους», προσθέτοντας ότι, «ένα εκατομμύριο ευρώ σε χαρτονομίσματα των 500 ευρώ… μπορεί να μετακινηθεί σε έναν μικρό χαρτοφύλακα. Πολύ βολικό για αυτούς τους εγκληματίες και τρομοκράτες».

Σύμφωνα με το Reuters, οι κορυφαίες ευρωπαϊκές προσωπικότητες που επέλεξε η ΕΚΤ θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αμφιλεγόμενες, καθώς μέσω αυτών εκπροσωπούνται μόνον έξι από τις 20 χώρες της Ευρωζώνης. Ηδη, υπάρχουν επικριτικές αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με εκκλήσεις για μεγαλύτερη προσήλωση στην σταθερότητα των τιμών αντί για νέα χαρτονομίσματα. «Μην την πατήσετε με το “αγαπάμε την Ευρώπη”», έγραψε ένας σχολιαστής στο X, προτείνοντας «Αγοράστε χρυσό, ασήμι και εμπορεύματα».

Ο έντονος διχασμός σχετικά με τα θέματα των χαρτονομισμάτων του ευρώ δεν είναι κάτι καινούργιο, παρατηρεί στον Guardian, η Σίνεϊ Μπόζτας. Οταν δημιουργήθηκαν τα τραπεζογραμμάτια του ευρώ από τον αυστριακό σχεδιαστή Ρόμπερτ Καλίνα, τα θέματά του «Εποχές και στυλ της Ευρώπης» περιλάμβαναν επτά αφηρημένες, φανταστικές γέφυρες, που αντιπροσώπευαν διαφορετικές εποχές, αντί για σχέδια ή ιστορικές προσωπικότητες μιας χώρας έναντι άλλων. Ωστόσο, όλες αυτές οι προσεκτικά ουδέτερες γέφυρες υπάρχουν πλέον στην Ολλανδία, αφού ο ολλανδός σχεδιαστής Ρόμπιν Σταμ τις αναδημιουργούσε το 2011 στην γενέτειρά του, την πόλη Σπαϊκενίσε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News