Την εποχή που… μεσουρανούσε ο Ψυχρός Πόλεμος, εδώ κάτω στη Γη, στα πιο σκοτεινά μέρη της, εξυφαίνονταν συνωμοσίες και από τα δύο μπλοκ, των Αμερικανών και των Σοβιετικών, στα σενάρια των οποίων έπαιζαν κάποιον ρόλο και οι λογής τρομοκράτες ή «τρομοκράτες» της εποχής. Αυτοί ήταν είτε τα επαναστατημένα φοιτητικά νιάτα της Γερμανίας και της Ιταλίας (και δευτερευόντως της Γαλλίας) είτε παρακρατικά ή φασιστικά στοιχεία, ακόμη και απολιτίκ τυχοδιώκτες. Φυσικά, και η παλαιστινιακή ηγεσία (η οποία τότε ήταν αριστερή και όχι τζιχαντιστική, όπως σήμερα στη Γάζα).

Στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 παιχνίδι με τις διάφορες μυστικές υπηρεσίες έπαιξε για τους δικούς τους λόγους (βασικά για το χρήμα) και ο λεγόμενος Κάρλος το Τσακάλι, μια «καλτ» φιγούρα που κατόπιν ενέπνευσε και το σινεμά.

Το βρετανικό μέσο Guardian έγραψε ότι το νέο βιβλίο «Watching the Jackals», της ειδικής στην κατασκοπεία του Ψυχρού Πολέμου ερευνήτριας και πανεπιστημιακού (στο λονδρέζικο King’s College) Ντανιέλα Ριχτέροβα, εντοπίζει στις σχέσεις της Τσεχοσλοβακίας με τον Κάρλος και με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ, Γιάσερ Αραφάτ), ανατρέποντας την ανάλυση των Δυτικών ότι η Πράγα ήταν η Ντίνσεϊλαντ της τρομοκρατίας κατ’ εντολήν των Σοβιετικών.

Η συγγραφέας παρουσίασε μια εναλλακτική εκδοχή του ρόλου της ασφαλίτικης υπηρεσίας της κομμουνιστικής Τσεχοσλοβακίας, της StB (Státní bezpečnost), μελετώντας τα λεπτομερή κρατικά αρχεία της Πράγας, νυν πρωτεύουσας της Τσεχίας, και απεφάνθη ότι το σοβιετικό μπλοκ δεν υποστήριζε αναφανδόν την τρομοκρατία.

Τον Ιούνιο του 1986, έγραψε με μυθιστορηματικό οίστρο ο Guardian, δύο πράκτορες της StB ήρθαν σε επαφή με ένα μυστηριώδες ζευγάρι που διέμενε σε ξενοδοχείο της Πράγας. Το διαβατήριο του άνδρα τον παρουσίαζε ως σύρο διπλωμάτη με ονοματεπώνυμο Ουαλίντ Ουάταρ. Η σύζυγός του είχε επίσης διπλωματικό διαβατήριο από τη Συρία.

Στην πραγματικότητα ο άνδρας ήταν ο Βενεζουελάνος Ιλιτς Ραμίρεζ Σάντσες, δηλαδή ο Κάρλος το Τσακάλι, «ο πλέον καταζητούμενος τρομοκράτης στον κόσμο εκείνα τα χρόνια». Η γυναίκα ήταν η δυτικογερμανίδα (βαυαρή) αριστερίστρια Μαγκνταλένα Κοπ. Οι Αγγλοι έγραψαν ότι ο Κάρλος «είναι γνωστό πως πέρασε πολύ χρόνο στο παραπέτασμα, λαμβάνοντας υποστήριξη από τη σοβιετική KGB και την ανατολικογερμανική Στάζι», όμως  συμπλήρωσαν ότι «η Ριχτέροβα λέει πως αυτό δεν είναι και τόσο απλό θέμα».

Η ίδια η Ριχτέροβα δήλωσε ότι, τελικά, κυριάρχησε πράγματι στη Δύση ο ιδεασμός του Ρόναλντ Ρίγκαν πως οι Σοβιετικοί και όλες οι άλλες χώρες του ανατολικού μπλοκ εκπαίδευαν τρομοκράτες, τους εξόπλιζαν και τους προέτρεπαν να πραγματοποιήσουν επιθέσεις στη Δύση, κ.λπ. (Ας υπενθυμίσουμε ότι ο Ρίγκαν χαρακτήρισε τη Σοβιετική Ενωση «αυτοκρατορία του Κακού» το 1982, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.)

«Η πραγματικότητα, όμως, ήταν πιο περίπλοκη» αναφέρει η Ριχτέροβα. Τους Κάρλος-Μαγκνταλένα οι τσεχοσλοβάκοι μυστικοί πράκτορες ενημέρωσαν ότι ήξεραν ποιοι πραγματικά ήταν και ότι επιπλέον είχαν πληροφορίες ότι γάλλοι κατάσκοποι βρίσκονταν στην Πράγα με εντολή να τους δολοφονήσουν. Ετσι, προέτρεψαν το ζεύγος να εγκαταλείψει αμέσως τη χώρα.

Οντως, μέσα σε λίγες ώρες ο Κάρλος το Τσακάλι πετούσε για άλλους ουρανούς. Ωστόσο η υποτιθέμενη γαλλική εμπλοκή ήταν ψέμα. Η StB απλώς ήθελε εκτός χώρας τον Κάρλος επειδή φοβόταν τις μεθόδους του και είχε ψυχανεμιστεί τους δυνητικούς στόχους του. Κατόπιν, όπως έγραψε η Ιστορία, ο ίδιος ο Κάρλος και οι συνεργάτες του εξαπέλυσαν κύμα τρομοκρατίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Αφορμή για τις διάφορες πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις στάθηκε η σύλληψη και φυλάκιση της Μαγκνταλένα στη Γαλλία. Ετσι, ο Κάρλος κατέστη δημόσιος κίνδυνος και τελικά συνελήφθη στο Χαρτούμ του Σουδάν, όπου είχε καταφύγει. Πλέον εκτίει ποινή ισοβίων καθείρξεων στη Γαλλία.

Ο Guardian συνέχισε με πληροφορίες για τον ρόλο της Τσεχοσλοβακίας στον Ψυχρό Πόλεμο: «Μεταξύ των δεκαετιών του ’60 και του ’80, η κομμουνιστική Πράγα λειτουργούσε συχνά ως καταφύγιο για στελέχη από επαναστατικά και τρομοκρατικά κινήματα από όλον τον κόσμο, που χρησιμοποιούσαν την Τσεχοσλοβακία ως ασφαλές μέρος για συναντήσεις, για κατάστρωση σχεδίων και, μερικές φορές, για επαφές με τις ντόπιες αρχές.

»Η Ριχτέροβα μελέτησε τα αρχεία της StB επιτόπου, καθώς η Τσεχία αποχαρακτήρισε όλα τα έγγραφα του κομμουνιστικού παρελθόντος, δίνοντας μια άνευ προηγουμένου εικόνα για τους δεσμούς μεταξύ της Τσεχοσλοβακίας και διαφόρων εξτρεμιστικών και βίαιων μη κρατικών παραγόντων κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Τα χαρτιά δείχνουν ότι υπήρχε στενή σχέση και με την ΟΑΠ, μάλιστα το βιβλίο περιγράφει τις εκτεταμένες σχέσεις του Αμπου Ιγιάντ, Νο 2 του Αραφάτ, με τους Τσεχοσλοβάκους».

Οι Αγγλοι έγραψαν πως όταν ο Ιγιάντ πήγε στην Τσεχία, το 1981, συζήτησε με το καθεστώς ακόμα και τρόπους δολοφονίας ή απαγωγής τσεχοσλοβάκων αντιφρονούντων που ζούσαν στη Δύση, όμως οι διαβουλεύσεις δεν κατέληξαν κάπου. Πάντως «ο Ιγιάντ έκλεισε συμφωνία-πακέτο για ανταλλαγή πληροφοριών, κοινές επιχειρήσεις, προμήθειες όπλων και εκπαίδευση σε ζητήματα ασφαλείας».

Διευκρίνισαν όμως: «Υπήρξαν στιγμές που οι Τσεχοσλοβάκοι συμπαραστάθηκαν σε ομάδες της Μέσης Ανατολής, υπήρξαν όμως και πολλές περισσότερες περιπτώσεις που η Τσεχοσλοβακία ανησύχησε λόγω της παρουσίας αράβων πρακτόρων στην Πράγα. Ενώ συνήψε βαθιές σχέσεις με την PLO, η StB παρέμεινε επιφυλακτική για τις πιο ριζοσπαστικές παλαιστινιακές ομάδες, καθώς και για τύπους όπως ο Κάρλος».

Η πλήρης ιστορία για τη σχέση της Σοβιετική Ενωσης και της KGB με αυτές τις ομάδες παραμένει κλειδωμένη στα ρωσικά αρχεία, συνέχισαν οι Αγγλοι. Πάντως, όπως τόνισε η Ριχτέροβα, δεν υπήρχε συντονισμένη πολιτική, ούτε δόθηκε ποτέ στους Τσεχοσλοβάκους η οποιαδήποτε σχετική κατεύθυνση από πλευράς Μόσχας.

Το βιβλίο αναφέρει ότι οι Τσεχοσλοβάκοι είχαν πρόβλημα να ελέγξουν τις ξένες ομάδες που ήταν εφοδιασμένες με πλήθος διπλωματικών διαβατηρίων χωρών της Μέσης Ανατολής. Και οι πράκτορες δεν ήξεραν καν αραβικά. «Με το αρχείο της KGB στη Μόσχα σταθερά επτασφράγιστο, τα τσεχοσλοβακικά έγγραφα αποτελούν σπάνιο δείγμα του τρόπου με τον οποίο χειρίστηκαν και συζητήθηκαν αυτά τα διλήμματα στο σοβιετικό μπλοκ.

»Επίσης, είναι πολύ διδακτικά ντοκουμέντα, πολυτιμότατα στη Δύση, αφού, λόγου χάρη, τα αρχεία της MI6 παραμένουν και αυτά επτασφράγιστα. Το όλο ζήτημα συμπυκνώνεται στην επιγραμματική αλλά ουσιαστική φράση της Ριχτέροβα: ‘‘Πρόκειται για το πώς τα κράτη χρησιμοποιούν τους κατασκόπους τους με σκοπό να αλληλεπιδράσουν με διάφορα επικίνδυνα άτομα. Με κάποια από αυτά θέλουν να ευθυγραμμιστούν, με άλλα όχι. Αυτό είναι πάντα μια περίπλοκη δουλειά και ένας δύσκολος χορός’’».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News