Το σύνθημα του Μαρκ Ζάκερμπεργκ για το 2025 θα μπορούσε να είναι το «Make Facebook Great Again». Ο δισεκατομμυριούχος της τεχνολογίας, σε μια κίνηση που εξέπληξε κάποιους, έδειξε πριν από λίγες ημέρες ότι συντάσσεται απόλυτα με τον Ντόναλντ Τραμπ. Κατά πόσον αυτό είναι μια κίνηση τακτικής, ή μια «αγνή» ιδεολογική στροφή του Ζάκερμπεργκ, είναι ένα ζήτημα που ουδείς πλην του ιδίου μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα. Ατομα που τον γνωρίζουν, όμως, μπορούν να κάνουν κάποιες εικασίες…

Ο Ζάκερμπεργκ δείχνει να προσαρμόζει την εταιρεία του, Meta, στην εικόνα του MAGA. Την περασμένη εβδομάδα, ανακοίνωσε τα σχέδιά του να χαλαρώσει τους περιορισμούς του Facebook και του Instagram, να προτείνει περισσότερο πολιτικό περιεχόμενο στις πλατφόρμες και να εγκαταλείψει τον ανεξάρτητο έλεγχο δεδομένων, σε μια προσπάθεια, όπως το έθεσε, «να επιστρέψουμε στις ρίζες μας γύρω από την ελεύθερη έκφραση». Περισσότερο από κάθε ενημέρωση συστήματος, γράφει η Telegraph, όλα αυτά φαίνονται να αφορούν τον ίδιον τον Ζάκερμπεργκ, που στα 40 του, επιχειρεί να αναμορφώσει τη δική του εικόνα.

Το μεγάλο ερώτημα, φυσικά, είναι αν πρόκειται για μια αληθινή αλλαγή στις πεποιθήσεις του Ζάκερμπεργκ ή για έναν χυδαίο τρόπο να κερδίσει την εύνοια του Τραμπ. Δεν θα ήταν η πρώτη φορά. Ο Ζάκερμπεργκ έχει αλλάξει συχνά στο παρελθόν στρατηγική κάθε φορά που άλλαζαν οι πολιτικοί άνεμοι στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, η ρητορική του είναι πλέον εντυπωσιακή: ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια έχει απομακρυνθεί από την ψυχρή, επιχειρηματική γλώσσα και εμφανίζει ένα παθιασμένο πρόσωπο. Οι πιο παθιασμένοι ζηλωτές είναι οι προσηλυτισμένοι, επισημαίνει η Telegraph, γράφοντας ότι ο Ζάκερμπεργκ ακούγεται πράγματι σαν ένας ευαγγελιστής του τραμπισμού.

Αυτή η μετάλλαξη φαίνεται να ξεκίνησε από ένα κλουβί πολεμικών τεχνών. Το 2022, ο Ζάκερμπεργκ έγινε λάτρης των μεικτών πολεμικών τεχνών (MMA) και του ζίου-ζίτσου. Ο χλωμός, απρόσιτος απόφοιτος του Χάρβαρντ έχει απορροφήσει από τότε το σκληρό ήθος του ρινγκ.

Ο Ζάκερμπεργκ, την Παρασκευή 10 Ιανουαρίου, εμφανίστηκε στο δημοφιλές podcast του αμερικανού σχολιαστή Τζο Ρόγκαν. Ο ιδιοκτήτης της Meta εξήγησε στους ακροατές γιατί η εταιρεία του έκανε σημαντικές αλλαγές στην εταιρική πολιτική της τις τελευταίες εβδομάδες, τερματίζοντας τα προγράμματα διαφορετικότητας, ισότητας και ενσωμάτωσης (DEI), διατάσσοντας την αφαίρεση των ταμπόν από τις ανδρικές τουαλέτες (τα οποία είχαν τοποθετηθεί για τους τρανς και μη δυαδικούς υπαλλήλους), και αντικαθιστώντας τον επικεφαλής παγκόσμιων υποθέσεων Νικ Κλεγκ με τον Ρεπουμπλικανό λομπίστα Τζόελ Κάπλαν.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο Ζάκερμπεργκ επέκρινε την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν για πίεση στη Meta να αποσύρει περιεχόμενο σχετικά με τα εμβόλια Covid-19. Συνέχισε, ισχυριζόμενος ότι οι διαδικασίες ελέγχου περιεχομένου της εταιρείας του είχαν μετατραπεί σε «κάτι που θύμιζε το βιβλίο “1984”» και «κατέστρεφαν την εμπιστοσύνη». Αντί να χρησιμοποιούν αυτούς τους ελεγκτές περιεχομένου, που ο Ζάκερμπεργκ είπε ότι έχουν γίνει «πολύ πολιτικά προκατειλημμένοι», το Facebook και το Instagram θα ακολουθούν τώρα το X του Ελον Μασκ, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα σημειώσεων που θα γράφονται εθελοντικά από χρήστες.

Οι επικριτές φοβούνται ότι αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της παραπληροφόρησης και των αναρτήσεων μίσους για θέματα όπως η μετανάστευση και το φύλο. Ωστόσο, ο Ζάκερμπεργκ είπε ότι αυτή η αλλαγή θα καταφέρει ένα πλήγμα στις κυβερνήσεις που έχουν εμμονή με τη λογοκρισία, ενώ θα επιτρέψει σε νέους δημιουργούς να αντικαταστήσουν την «πολιτιστική ελίτ» των ΜΜΕ.

Η ρητορική του, φυσικά, θυμίζει τον Τραμπ. Ο εκλεγμένος πρόεδρος υπήρξε στο παρελθόν ένθερμος επικριτής του Ζάκερμπεργκ. Στο βιβλίο του, «Save America», που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2024, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι ο ιδρυτής της Meta «θα περνούσε το υπόλοιπο της ζωής του στη φυλακή» εάν επιχειρούσε να παρέμβει στις αμερικανικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου. Ομως, μετά την ανακοίνωση των αλλαγών της εταιρείας, ο Τραμπ σχολίασε «Νομίζω ότι έχουν προχωρήσει πολύ». Οταν ρωτήθηκε αν ο Ζάκερμπεργκ ανταποκρινόταν άμεσα στις προηγούμενες απειλές του, ο εκλεγμένος πρόεδρος απάντησε: «Μάλλον».

«Ολοι γνωρίζουμε ότι για να τραβήξετε την προσοχή του Τραμπ πρέπει να κάνετε συγκεκριμένα πράγματα», λέει στην Telegraph η Κέιτι Χάρμπεθ, ιδρύτρια της εταιρείας τεχνολογικής πολιτικής Anchor Change, και παλιότερα διευθύντρια δημόσιας πολιτικής του Facebook για παγκόσμιες εκλογές (έφυγε το 2021). «Ο Μαρκ αυτήν τη στιγμή δίνει μια παράσταση για έναν θεατή». Βλέποντας τον Μασκ να συμπράττει με τον Τραμπ πρέπει να ταράχτηκε», προσθέτει η Χάρμπεθ. «Αν ο Ελον έχει μια θέση στο τραπέζι του Τραμπ, ο Μαρκ θέλει επίσης μια. Είναι κρίσιμο, δεδομένου ότι θα υπάρξουν συζητήσεις για την Τεχνητή Νοημοσύνη κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ. Από αυτές τις συζητήσεις θα κριθεί η επιτυχία των εταιρειών σε βάθος δεκαετιών».

Σημειώνει ότι ο Ζάρκεμπεργκ μπορεί επίσης να προσπαθεί να αποφύγει μια αποσύνδεση μεταξύ της ρητορικής που προέρχεται από τον Λευκό Οίκο και όσων επιτρέπεται να κοινοποιούνται στο Διαδίκτυο. Ο ίδιος ο Ζάκερμπεργκ έχει πει ότι δεν είναι «σωστό» να μην μπορούν να επαναληφθούν πράγματα που μπορούν να ειπωθούν στο Κογκρέσο στις πλατφόρμες της Meta.

Αλλά η Χάρμπεθ πιστεύει ότι οι ενέργειές του απέχουν πολύ από το να είναι αποκλειστικά συνέπεια ρεαλισμού. Αντ’ αυτού υποδηλώνει ότι ο Ζάκερμπεργκ πιστεύει αυθεντικά στην ιερότητα της ελευθερίας του λόγου. «Ο Μαρκ είχε πάντα αυτήν την πίστη. Μη θέλοντας να αποφασίσει ο ίδιος τι είναι αλήθεια ή όχι, αυτό το στοιχείο είναι ο πυρήνας τού ποιος είναι. Συνεπώς, όλα αυτά είναι πιθανώς πολιτική, επιχειρήσεις και φιλοσοφία, υφασμένα όλα μαζί».

Ο Ρότζερ ΜακΝάμι, ένας πρώτος επενδυτής στο Facebook και συγγραφέας του βιβλίου «Zucked: Waking Up to the Facebook Catastrophe», έχει μια πιο κυνική άποψη. «Με τον Τραμπ, ο Ζάκερμπεργκ ελπίζει να κερδίσει προστασία από τις ρυθμιστικές αρχές παγκοσμίως, ενώ ανακατευθύνει τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ προς τον μεγαλύτερο αντίπαλό του, το TikTok», λέει στην Telegraph.

Οποιο κι αν είναι το κίνητρό του, ο Ζάκερμπεργκ φαίνεται να ασπάζεται πλήρως έναν νέο, πολιτικό τρόπο ύπαρξης. Σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρεί τον εαυτό του «ελευθεριακό» και φαίνεται ολοένα και πιο πρόθυμος να συναναστραφεί με πρόσωπα από τη Δεξιά. Τον περασμένο Μάιο, φωτογραφήθηκε να συναντά τον πρόεδρο της Αργεντινής, Χαβιέ Μιλέι, του οποίου το όραμα έχει παρομοιαστεί με τα σχέδια για τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.

Σε θέματα «πολιτιστικών πολέμων», ο Ζάκερμπεργκ φαίνεται επίσης να ασπάζεται τις θεωρίες του MAGA. Είπε στον Ρόγκαν την περασμένη εβδομάδα ότι η εταιρική κουλτούρα χρειάζεται μια ένεση «ανδρικής ενέργειας» αφού «στειρώθηκε». Επαίνεσε επίσης ευθέως τον Τραμπ, λέγοντας: «Θέλει απλώς να κερδίσει η Αμερική». Η Meta δώρισε 1 εκατομμύριο δολάρια στο ταμείο ορκωμοσίας του εκλεγμένου προέδρου.

Ο Ζάκερμπεργκ έχει επίσης εφεύρει ξανά τον εαυτό του ως μαχητή. Μιλώντας στον Ρόγκαν, εξήρε τα πλεονεκτήματα του MMA, όπου αυτός και οι άντρες φίλοι του μπορούν «να νικήσουν ο ένας τον άλλον» και το οποίο «είναι η αποθέωση της επιθετικότητας».

Ο Τραμπ είναι επίσης παθιασμένος οπαδός του ΜΜΑ και ο Ζάκερμπεργκ πρόσθεσε, αυτόν τον μήνα, τον επί χρόνια σύμμαχο του εκλεγμένου προέδρου, Ντάνα Γουάιτ, τον διευθύνοντα σύμβουλο του Ultimate Fighting Championship, στο διοικητικό συμβούλιο της Meta.

Το 2023, ο Ζάκερμπεργκ φαινόταν έτοιμος να πολεμήσει τον Ελον Μασκ μέσα σε ένα κλουβί. Οταν ο Μασκ τον προκάλεσε στο X, ο Ζάκερμπεργκ απάντησε: «Στείλε μου τοποθεσία».

Ο αγώνας δεν έγινε ποτέ. Ομως, η ιδέα από μόνη της δημιούργησε την αίσθηση ότι ένας άντρας που φορούσε πάντα ένα γκρι φούτερ με κουκούλα και ανοιγόκλεινε νευρικά το φερμουάρ, σαν φοιτητής που έβγαινε από έναν άθλιο κοιτώνα, ξεκινούσε για μια ολική αναμόρφωση. Ο Ζάκερμπεργκ εμφανίζεται πλέον μαυρισμένος και γυμνασμένος. Στο βίντεο με το οποίο ανακοίνωσε τις αλλαγές της Meta την περασμένη εβδομάδα, φορούσε μια χρυσή αλυσίδα και ένα ρολόι 900.000 δολαρίων.

Οπως το έθεσε η Αμάντα Σίλμπερλινγκ του Techcrunch: «Δεν μοιάζει πλέον με το παιδί που δεχόταν μπούλινγκ στο γυμνάσιο, αλλά μάλλον με το παιδί που θα έκανε εκείνο τον εκφοβισμό». Τον Ζάκερμπεργκ ερμήνευσε ο Τζέσι Αϊζενμπεργκ στην ταινία του 2010 «The Social Network». Τώρα, ελπίζει ότι σε ένα πιθανό σίκουελ θα πρωταγωνιστούσε ο Τζέισον Στέιθαμ.

Ολα αυτά σηματοδοτούν μια μεγάλη αλλαγή για τον άνθρωπο που συνεργάστηκε με τον Μπαράκ Ομπάμα κατά τη διάρκεια των δύο θητειών του. Οι δύο τους ένωσαν τις δυνάμεις τους σε εκδηλώσεις όπως το συνέδριο για την επιχειρηματικότητα στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ το 2016, όπου απαθανατίστηκαν να αστειεύονται στα παρασκήνια.

Την ίδια χρονιά, το Facebook κατηγορήθηκε ότι επέτρεψε στην παραπληροφόρηση –πιθανώς υποκινούμενη από ρωσική παρέμβαση– να πολλαπλασιαστεί πριν από τον θρίαμβο του Τραμπ επί της Χίλαρι Κλίντον στις προεδρικές εκλογές. Στη συνέχεια ο Ζάκερμπεργκ προσέλαβε 40.000 συντονιστές περιεχομένου και συνέχισε να επικρίνει ορισμένες από τις πολιτικές του προέδρου, όπως το εκτελεστικό του διάταγμα κατά των μεταναστών.

Ο Ζάκερμπεργκ αργότερα κατηγορήθηκε ότι απέσυρε από τις πλατφόρμες του αρνητικές ιστορίες για τον Χάντερ Μπάιντεν.

Σε απάντηση, το αφεντικό της Meta προσέλαβε έναν Ρεπουμπλικανό, τον Μπράιαν Μπέικερ, για να βοηθήσει στην αποκατάσταση των σχέσεων της Meta με τη Δεξιά. Ισως αυτή η διαδικασία έχει κάνει τώρα τον κύκλο της. Οταν ο Ζάκερμπεργκ λέει ότι η εποπτεία περιεχομένου έχει φτάσει στην υπερβολή, ακούγεται σαν μια γνήσια επιφοίτηση.

Ωστόσο, ο Ντέιβιντ Κερκπάτρικ, συγγραφέας του βιβλίου «The Facebook Effect», πιστεύει ότι ενώ ο Ζάκερμπεργκ κάνει «μια δήλωση πίστης και σεβασμού» στην κυβέρνηση του Τραμπ, οι ενέργειές του είναι κυρίως «καιροσκοπικές». «Αυτές είναι οι αλλαγές που ήθελε να κάνει εδώ και πολύ καιρό ούτως ή άλλως», λέει στην Telegraph.

Η μόνη εστίαση του Ζάκερμπεργκ, υποστηρίζει ο Κερκπάτρικ, είναι να κυριαρχεί στις παγκόσμιες επικοινωνίες. «Ο,τι κάνει έχει στόχο να διευρύνει την εμβέλεια, την επιρροή και τελικά το κέρδος της εταιρείας του».

Ενας άλλος από τους αρχικούς επενδυτές του Facebook λέει: «Το πιο σημαντικό στοιχείο, που οδηγεί σε όλα όσα κάνει ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, είναι η ανάγκη να αποφύγει η Meta την κυβερνητική ρύθμιση. Ζει με τον φόβο μήπως το κράτος υπαγορεύει στην Meta τι να κάνει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είχε στραφεί εναντίον του Τραμπ, για να κατευνάσει την κυβέρνηση Μπάιντεν και γι’ αυτό τώρα χαλαρώνει τους κανόνες της ελευθερίας του λόγου».

Τελικά, είτε ο Ζάκερμπεργκ παίζει απλώς τον ρόλο του ακολούθου του Τραμπ είτε είναι όντως προσηλυτισμένος, το αποτέλεσμα είναι φαινομενικά το ίδιο, καταλήγει η Telegraph: για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, η Meta θα παίξει απόλυτα το παιχνίδι του MAGA.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News