Αν δεν είναι ηλίθιοι ή ψυχοπαθείς, σίγουρα είναι οι ξεδιάντροποι πρωτοπόροι του είδους των άπληστων αρπακτικών που καλλιεργεί ο σύγχρονος καπιταλισμός. Ο λόγος περί Τραμπ, Μασκ και συντροφίας. Εν συντομία, ο Τραμπ θέλει τη Γροιλανδία, τον Καναδά, τη Διώρυγα του Παναμά και τον Κόλπο του Μεξικού· όλα αυτά για αρχή. Ταυτόχρονα αποκαλεί τον κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, δημοσίως, «κάθαρμα». Ο Μασκ ζητάει πολύ λιγότερα: θέλει, μόνο, να ρίξει το πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας, να εκλέξει το ακροδεξιό κόμμα στην Γερμανία και προτρέπει τον κόσμο να γεννάει πολλά παιδιά για να τα στείλει στον Αρη με δικά του διαστημόπλοια. Ταυτόχρονα, αποκαλεί τον, μέχρι προσφάτως, πρωθυπουργό του Καναδά «κοριτσάκι».

Σε αυτούς τους «πρωτοπόρους» πρέπει να προσθέσουμε τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ, αφεντικό του Facebook, ο οποίος προτίθεται να χαλαρώσει τους ελέγχους για το περιεχόμενο των κειμένων που παρουσιάζονται στο Facebook και, εννοείται, και των διαφημίσεων. Αν σκεφτεί κανείς τις πόρνες, που τώρα παρελαύνουν στο Facebook, καταλαβαίνει τι πρόκειται να ακολουθήσει. Επίσης, ο Μπέζος,  αφεντικό της Amazon και ιδιοκτήτης της  Washington Post, μπήκε στην ομάδα, όταν δήλωσε υποταγή στον Τραμπ, απαγορεύοντας την υποστήριξη της εφημερίδας του στην Κάμαλα Χάρις.

Σε αυτούς προσθέστε και το νέο διαμάντι με το όνομα Vivek Ramaswamy, που είναι φαρμακοβιομήχανος, αποσυρθείς υποψήφιος πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων, και υποστηρίζει ότι το 75%  την κρατικών υπαλλήλων των ΗΠΑ δεν χρειάζεται, ότι το υπουργείο Παιδείας πρέπει να καταργηθεί κ.ά., και ο οποίος, μάλλον, θα αναλάβει ένα νέο υπουργείο «κυβερνητικής αποδοτικότητας».

Ο κόσμος, με εξαίρεση, ίσως, τον Πούτιν, ανησυχεί για το άμεσο μέλλον, ενώ αρκετοί υποστηρίζουν ότι ο Τραμπ δεν πρόκειται να κάνει τίποτα από όσα ο κόσμος φοβάται ή θα κάνει πολύ λίγα από όσα έχει πει. Τα ενδεχόμενα είναι πολλά και σε κάθε σενάριο η αβεβαιότητα είναι μεγάλη. Ομως δύο πράγματα μπορούν να λεχθούν με βεβαιότητα: Πρώτον, έχουμε ολοφάνερη μπροστά μας την πλέον επικίνδυνη μορφή του πολιτικού καπιταλισμού, δηλαδή την προκλητική συνεργασία της οικονομικής ελίτ με την πολιτική, προς το συμφέρον και των δύο. Δεύτερον, μετά την παγκοσμιοποίηση και την παγκόσμια κυριαρχία του, ο καπιταλισμός φαίνεται να συμβάλλει στη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς ηθικές αρχές, μια κοινωνία στην οποία ο πλούτος και η ισχύς κυβερνούν ανεξέλεγκτα.

Βέβαια, τα συμφέροντα δεν συγκλίνουν πάντοτε, ούτε για πολύ. Ο Τραμπ νομίζει, και το λέει, ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια φάρσα, μια απάτη, ενώ ο Μασκ τη θεωρεί σοβαρό κίνδυνο. Αυτό δεν είναι περίεργο. Ο Μασκ θέλει να πουλάει τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κατασκευάζει η εταιρεία του, ενώ ο Τραμπ είναι με τους πετρελαιάδες. Πόσο θα κρατήσει η λυκοφιλία; Αγνωστο, θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα αποκλίνουν τα συμφέροντά τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι απόψεις του Τραμπ περί πολιτικής και οικονομίας είναι πολύ κοντά στις θεωρίες των μερκαντιλιστών του 18ου αιώνα. Αυτό προκύπτει από το πολιτικό σύνθημα «Make America Great Again» και στην πρόθεσή του να επιβάλει υψηλούς δασμούς στις εισαγωγές. Οι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι μια τέτοια πολιτική θα οδηγήσει σε κρίσεις και συγκρούσεις μεταξύ κρατών.

---

* Ο Θεόδωρος Λιανός είναι ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News