Ναι, ήμουν κι εγώ σε ένα από τα σινεμά που έπαιζε την ταινία με θέμα τη ζωή του Στέλιου Καζαντζίδη. (Λίγες ημέρες μετά την ταινία «Μαρία», που αναφέρεται στον τελευταίο κύκλο ζωής της Κάλλας, με την Αντζελίνα Τζολί, και που ο σκηνοθέτης της, ελαφρά τη καρδία, θέλησε να μεταστρέψει τα μάτια-ματάρες της Κάλλας σε χείλια-χειλάρες της Τζολί… Ε! Δεν γίνεται, ρε φίλε!) Για την ταινία γράφτηκαν πολλά. Δικαίως, αφού σκίζει σε εισιτήρια γεμίζοντας αίθουσες.

Αλλά εγώ, όπως λατρεύω να υποψιάζομαι, διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις και τα κείμενα τον χαρακτήρα του ανθρώπου που τα γράφει, έτσι και εδώ εξέλαβα τα στοιχεία που μας δίνει η ταινία ως ευκαιρία να μελετήσω τον χαρακτήρα του ανδρός Στέλιου Καζαντζίδη. Με επιπλέον στοιχεία και από τη βιογραφία της Μαρινέλλας από τον Γιάννη Ξανθούλη, από τις εκδόσεις Διόπτρα, ασχέτως αν τη βρήκα ανόρεχτη και άτεχνη, από έναν τόσο αγαπημένο, πολυδιαβασμένο συγγραφέα. 

Η ταινία ξεκινάει με το απόλυτο τραύμα. Αποτυπωμένο ευανάγνωστα. Η δολοφονία του πατέρα του μπροστά στα μάτια του ίδιου και της μάνας του, από χίτες (αντικομμουνιστική οργάνωση που έδρασε τη δεκαετία του ’40). Αρα, συγχρόνως, και το Εμφυλίου τραύμα, που σακατεύει τη χώρα εσαεί. Και τι ψελλίζει ο πατέρας στο παιδάκι-γιο του ξεψυχώντας; «Στέλιο, τη μάνα σου!» Οχι «Γυναίκα, τον γιο μας» ή «Το παιδί και τα μάτια σου». Οχι! «Στέλιο, τη μάνα σου!» Τον ανδρώνει βιαίως, του φορτώνει ρόλο-φορτίο αναντίστοιχο απόβαρου πλάτης. Προκύπτει κάτι μπερδεμένο, μέχρι και παιδί-«σύζυγος» της μάνας.

Συγχωρέστε με, αλλά στις σχέσεις του με τις γυναίκες, και μάλιστα υπολογίζοντάς τες «πειραγμένες» για να φανούν «πιο πολιτισμένες» από τον σκηνοθέτη, διαβάζεις έναν έως και μισογύνη άνθρωπο. Μα μπορεί και να τον αδικώ. Σίγουρα τον αδικώ βγάζοντάς τον από το κάδρο μιας εποχής ολόκληρης και αντιστοίχως του ρόλου της γυναίκας στο «τότε», που είχε λιγότερη αξία από ένα μουλάρι. Παρακολουθώντας την ταινία, ξέρετε τι σκεφτόμουν συνέχεια; Την ευλογία της σύγχρονης εποχής να δίνει σημασία και βάρος στην ψυχική υγεία. Αρα να δίνει ευκαιρία στο τραύμα της ψυχής να εντοπιστεί, να καθαρίσει. Το τραύμα του καθενός μας. Επώδυνο, αναπόδραστο.

Τραύματα ψυχής ανθρώπων ανεπεξέργαστα για αιώνες. Αντ’ αυτού προτιμούσαν, δήθεν, να τα ξεχάσουν, να μην τα μιλάνε. Ξεχνιούνταν; Εγκληματικά, δε, το τραύμα κληροδοτείται και σε επόμενες γενιές. Ευλογία η ψυχοθεραπεία, και μακάρι ο επιστημονικός κόσμος της ψυχικής υγείας να περιφρουρήσει την επιστημοσύνη του, γιατί έχει κακοφορμίσει από ένα σωρό αγύρτες, επικίνδυνους βιαστικούς των «αξίζω, αξίζω» με το «καλημέρα σας». Φουσκώνοντας τα «εγώ» σε «υπερεγώ» και ενικούς αριθμούς που δεν μπορούν να συμβιώσουν με άνθρωπο. Εχει κόπο και θέλει χρόνο η ψυχοθεραπεία. 

Παρακολουθώντας την ταινία σκεφτόμουν ότι όλοι μιλούν, και σωστά πράττουν, για τον διαχρονικά εξαιρετικό σκηνοθέτη Γιώργο Τσεμπερόπουλο, για ένα στοίχημα κερδισμένο, για εξαιρετικές επιλογές ηθοποιών, για την έκπληξη του Χρήστου Μάστορα στον απαιτητικό ρόλο του Στέλιου, αλλά εγώ έχω «κολλήσει», γαμώτο, να σκέφτομαι ότι αν οι άνθρωποι λάμβαναν την ευεργεσία σωστής ψυχοθεραπείας, τότε ο κόσμος θα ήταν πιο ελπιδοφόρος.

Θα ελευθερώνονταν οι άνθρωποι από τα πιο σφιχτά δεσμά τους. Και, εν προκειμένω, θα γλιτώναμε από τη μεμψιμοιρία, από την κλάψα εις την καθομιλουμένη, που πότισε και ποτίζει «κουλτούρα» κλάψας ένα μεγάλο κομμάτι λαού, που καλούμαστε να το πληρώνουμε όσοι πιστεύουμε στη δράση αντί της κλάψας. Αν… Αν… Αν… Τότε το «Υπάρχω» θα έχει για τον καθένα μας άλλη ανάγνωση λαμπρής προσωπικής επιτυχίας. Το να αξιωθούμε νέα λάθη! Σπάζοντας την αλυσίδα παλιών.  

ΥΓ. Στέλιο, εσύ γεννήθηκες νωρίς. Εμείς προλαβαίνουμε, αν βέβαια θέλουμε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News