Να περιορίσουν τις εικασίες σχετικά με τα αίτια της συντριβής του αεροσκάφους των Azerbaijan Airlines επιχείρησαν την Πέμπτη η Ρωσία και το Καζακστάν, με το Κρεμλίνο να καλεί τη διεθνή κοινότητα να περιμένει τα αποτελέσματα της έρευνας.

Λίγο νωρίτερα ουκρανός αξιωματούχος είχε ισχυριστεί ότι η συντριβή, που στοίχισε τη ζωή σε 38 ανθρώπους ανήμερα των Χριστουγέννων, προκλήθηκε από ρωσικά πυρά αεράμυνας.

Το αεροσκάφος, που εκτελούσε πτήση από την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, προς την ρωσική πόλη Γκρόζνι στην Τσετσενία, συνετρίβη σε ένα χωράφι κοντά στην πόλη Ακτάου στο Καζακστάν, αφού παρέκκλινε εκατοντάδες μίλια από την προγραμματισμένη πορεία του. Είκοσι εννέα άνθρωποι επέζησαν.

Βίντεο από τη συντριβή φαίνεται να δείχνουν το αεροπλάνο να πέφτει από τον ουρανό και να τυλίγεται στις φλόγες όταν χτυπά το έδαφος, ενώ πυκνοί, μαύροι καπνοί αναδύονταν από αυτό.

Την Πέμπτη, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η έρευνα για τα αίτια της συντριβής βρίσκεται σε εξέλιξη, προσθέτοντας ότι θα ήταν λάθος να γίνονται εικασίες πριν ολοκληρωθεί η έρευνα.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας του Καζακστάν τόνισε κι εκείνος ότι τα αίτια παραμένουν άγνωστα. «Κανένα από αυτά τα κράτη –ούτε το Αζερμπαϊτζάν, ούτε η Ρωσία, ούτε το Καζακστάν– δεν έχει συμφέρον να αποκρύψει πληροφορίες. Ολες οι πληροφορίες θα δημοσιοποιηθούν», υποστήριξε ο Ασιμπάγεφ Μαουλέν.

Οι δηλώσεις τους έγιναν μετά από ανάρτηση του Αντρίι Κοβαλένκο, επικεφαλής του Κέντρου Καταπολέμησης Παραπληροφόρησης του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Αμυνας της Ουκρανίας, στην πλατφόρμα X την Τετάρτη: «Σήμερα το πρωί, ένα αεροσκάφος Embraer 190 μιας αζερικής αεροπορικής εταιρείας, που εκτελούσε πτήση από το Μπακού προς το Γκρόζνι, καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας». Ανέφερε ότι βίντεο από το εσωτερικό του αεροπλάνου δείχνει «τρύπες στα σωσίβια».

This morning, an Embraer 190 aircraft of an Azerbaijani airline, flying from Baku to Grozny, was shot down by a Russian air defense system. However, admitting this is inconvenient for everyone, so efforts will be made to cover it up, even the holes in the remaining parts of the…

— Andriy Kovalenko (@AndriKovalenko) December 25, 2024

Ορισμένα ρωσικά ΜΜΕ αναφέρθηκαν κι εκείνα σε αντίστοιχη εκδοχή των γεγονότων, λέγοντας ότι η ρωσική αεράμυνα θα μπορούσε να είχε «μπερδέψει» το αεροσκάφος με ουκρανικό drone.

Το κανάλι Fighterbomber στο Telegram, το οποίο θεωρείται ότι διαχειρίζεται ο Ιλια Τουμάνοφ, λοχαγός του ρωσικού στρατού, δημοσίευσε ένα βίντεο που φαίνεται να δείχνει τρύπες στα συντρίμμια του αεροπλάνου, που σύμφωνα με ορισμένους μοιάζουν με ζημιές από βλήματα ή θραύσματα.

Το Fighterbomber συμπλήρωσε ότι είναι απίθανο οι τρύπες να προκλήθηκαν από χτύπημα πουλιού.

Ο καζάκος ειδικός αεροπορίας Σερίκ Μουχτυμπάγεφ συμφώνησε πως η πτώση του αεροπλάνου από χτύπημα πουλιού ήταν «σχεδόν αδύνατη» δεδομένου του ύψους στο οποίο πετούσε το αεροπλάνο. Σε δηλώσεις του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Orda υπέδειξε κάποια «εξωτερική επίδραση» ως πιθανή αιτία της συντριβής.

Τα δεδομένα πτήσης από το Flightradar24.com έδειξαν ότι το αεροσκάφος έκανε έναν ελιγμό σε σχήμα οκτώ καθώς πλησίαζε το αεροδρόμιο του Ακτάου, με το ύψος του να ανεβοκατεβαίνει σημαντικά στα τελευταία λεπτά πριν την πρόσκρουση.

Παράλληλα, το Flightradar24 ανέφερε ότι το αεροπλάνο αντιμετώπισε «ισχυρή παρεμβολή GPS» που «προκάλεσε τη μετάδοση λανθασμένων δεδομένων ADS-B», αναφερόμενο στις πληροφορίες που επιτρέπουν στις ιστοσελίδες παρακολούθησης πτήσεων να παρακολουθούν τα αεροσκάφη κατά την πτήση.

Στο παρελθόν, η Ρωσία έχει κατηγορηθεί για παρεμβολές σε GPS στην ευρύτερη περιοχή, σύμφωνα με τον Guardian. Επιπροσθέτως, η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει προηγουμένως τεχνολογία παρεμβολών για να αμυνθεί κατά επιθέσεων drones, ενώ ορισμένα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η Τσετσενία δέχθηκε τέτοια επίθεση λίγο πριν τη συντριβή.

Εξάλλου το πρωί της Τετάρτης, ο Χαμζάτ Καντίροφ, τοπικός αξιωματούχος ασφαλείας και ανιψιός του επικεφαλής της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ, έγραφε στο Instagram ότι «όλα τα drones καταρρίφθηκαν με επιτυχία» –είχαν προηγηθεί αρκετές ουκρανικές επιθέσεις στην Τσετσενία τις τελευταίες εβδομάδες, στοχεύοντας, μεταξύ άλλων, εγκατάσταση που στεγάζει τοπικές δυνάμεις ασφαλείας.

Ο δημοφιλής ρώσος blogger, Γιούρι Ποδολιάκα, επίσης παραδέχθηκε ότι οι τρύπες που παρατηρούνται στα συντρίμμια του αεροπλάνου μοιάζουν με ζημιές από «σύστημα πυραύλων αεράμυνας». «Ολα δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση» προσέθεσε ο blogger, εκ των υποστηρικτών της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για εικασίες σχετικά με τα αίτια της συντριβής, ωστόσο σχολίασε πως ίσως ο καιρός ανάγκασε το αεροπλάνο να αλλάξει πορεία. Η ρωσική Αρχή πολιτικής αεροπορίας ανέφερε ότι οι αρχικές πληροφορίες δείχνουν ότι οι πιλότοι εκτράπηκαν προς το Ακτάου μετά από χτύπημα πουλιού που προκάλεσε έκτακτη ανάγκη στο αεροσκάφος.

Η εισαγγελία του Αζερμπαϊτζάν άνοιξε ποινική έρευνα για την τραγωδία. Παράλληλα μια επίσημη αντιπροσωπεία, που αποτελείται από τον υπουργό εκτάκτων καταστάσεων, τον αναπληρωτή γενικό εισαγγελέα και τον αντιπρόεδρο των Azerbaijan Airlines, στάλθηκε στο Ακτάου για να πραγματοποιήσει «επιτόπια έρευνα».

Ο κύριος εισαγγελέας μεταφορών του Καζακστάν, Τιμούρ Σουλεϊμένoφ, δήλωσε σε ενημέρωση στην πρωτεύουσα Αστάνα ότι βρέθηκε το μαύρο κουτί του αεροπλάνου, το οποίο περιέχει δεδομένα πτήσης που θα βοηθήσουν στον προσδιορισμό των αιτίων της συντριβής, σύμφωνα με το Interfax.

Εκπρόσωπος του υπουργείου εκτάκτων καταστάσεων του Καζακστάν δήλωσε την Πέμπτη ότι ειδικοί εργάζονται για την ταυτοποίηση των σορών των θυμάτων της συντριβής. Από τους επιζώντες, 11 παρέμεναν σε μονάδα εντατικής θεραπείας, όπως ανέφερε. Το υπουργείο εκτάκτων καταστάσεων της Ρωσίας ανακοίνωσε το πρωί της Πέμπτης ότι απομάκρυνε εννέα ρώσους υπηκόους που επέζησαν από τη συντριβή, περιλαμβανομένου ενός παιδιού, από το Ακτάου στη Μόσχα με ειδική πτήση.

Το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines που συνετρίβη την Τετάρτη στο Καζακστάν καταρρίφθηκε από ένα ρωσικό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας, ανέφεραν σήμερα στο πρακτορείο Reuters τέσσερις πηγές στο Αζερμπαϊτζάν που έχουν γνώση των ερευνών.

Το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines που συνετρίβη την Τετάρτη στο Καζακστάν καταρρίφθηκε από ένα ρωσικό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας, ανέφεραν σήμερα στο πρακτορείο Reuters τέσσερις πηγές στο Αζερμπαϊτζάν που έχουν γνώση των ερευνών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News