Τέλος Νοέμβρη.

Καθώς το αεροπλάνο της Sky Express προσγειώνεται στην ηλιόλουστη Λάρνακα νωρίς το πρωί, το καπέλο, τα γυαλιά και το αντηλιακό είναι απαραίτητα.

Γιατί ο πρώτος σταθμός σε αυτή την ολιγοήμερη περιήγηση στην Κύπρο είναι η παραλία Μακένζι. Ισως η πιο φημισμένη στο νησί.

Μνήμες του καλοκαιριού οι πύργοι για τους ναυαγοσώστες και τα αποδυτήρια. Αν και αρκετοί τρέχουν από νωρίς κατά μήκος του ενός χιλιομέτρου της για να ζεσταθούν, πριν βουτήξουν.

Λίγο πριν, δίπλα στο αεροδρόμιο, μια στάση στην Αλυκή για τα φλαμίνγκο. Τυχαίνουν μέρες που είναι γεμάτη με τους αποδημητικούς επισκέπτες που μαζεύονται εκεί για τον χειμώνα. Στο βάθος αριστερά το Τζαμί της Ουμ Χαράμ, συζύγου ενός από τους συντρόφους του Προφήτη Μωάμεθ. Το τέταρτο πιο σημαντικό ιερό του ισλαμικού κόσμου.

Στην πόλη, η εκκλησία του Αγίου Λαζάρου δεσπόζει στο κέντρο της Λάρνακας. Κτισμένη στα τέλη του 9^ου αιώνα, από πέτρα, με τρεις τρούλους, σε αρχιτεκτονική σπάνιου αρχαίου ρυθμού και με ένα ξυλόγλυπτο εικονοστάσι εξαιρετικής τέχνης, που θεωρείται ένα από τα ωραιότερα στην Κύπρο. Από τα πιο δημοφιλή σημεία και η προκυμαία των Φοινικούδων, με τους φοίνικες κατά μήκος της παραλίας και 18 σημεία με την εφαρμογή των story telling statues. Μέσω ενός QR code ο επισκέπτης ακούει την αφήγηση-ξενάγηση από το κινητό του.

Η διαδρομή για Λεμεσό στον κεντρικό οδικό άξονα είναι απρόσκοπτη. Δεν έχει διόδια. Οπως και ολόκληρο το οδικό δίκτυο στην Κύπρο.

Λίγο έξω από την πόλη με την πολυσύχναστη εμβληματική μαρίνα, το αρχαίο θέατρο Κουρίου στέκεται γαλήνιο πάνω στον λόφο. Η αρχαία πόλη του ήταν μια από τις πιο ένδοξες, που μαζί με την πόλη της Αμαθούντας αποτελούσαν τη σημερινή Λεμεσό.

Εκεί λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος. Οπως και άλλες εκδηλώσεις (και ιδιωτικές), καθώς όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι στην Κύπρο μπορούν να μισθωθούν, εκτός από παραστάσεις, και για συνεδριακή χρήση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά σε ειδική πλατφόρμα έξι εβδομάδες πριν την υλοποίηση της εκδήλωσης, με καταβολή εγγύησης προς το Τμήμα Αρχαιοτήτων,   ώστε να διασφαλιστεί ότι ο χώρος θα επιστραφεί μετά τη χρήση άρτιος. Κάθε χώρος έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές σχετικά με τις εκδηλώσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν, μέγιστη χωρητικότητα ατόμων, και μισθώνεται αυτοματοποιημένα, μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα, με την έγκαιρη αίτηση και καταβολή της προκαταβολής.

Η Οικία του Ευστολίου, στο αρχαίο Κούριο, στην περιοχή της Επισκοπής, αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά μνημεία της Λεμεσού. Σε περίοπτη θέση στη νοτιοανατολική άκρη του λόφου, με θέα στη θάλασσα, η οποία κάποτε ήταν πολύ πιο κοντά της, αποτελεί ένα επιβλητικό οικοδόμημα με εντυπωσιακά ψηφιδωτά και πολλά δωμάτια.

Στη Λεμεσό η μαρίνα είναι από μόνη της ένας ολόκληρος κόσμος. Superyachts, πολυτελείς σύγχρονες κατοικίες, ξενοδοχεία, εστίαση, καταστήματα, στρέφονται γύρω από αυτόν. Αλλά και το καζίνο που λειτουργεί στο νεοαφιχθέν προ ενάμισι έτους ξενοδοχείο City of Dreams, έξω από τη Λεμεσό, εκτιμάται ότι έχει προσελκύσει κόσμο, ο οποίος στο παρελθόν κατευθυνόταν στα 28 καζίνο που βρίσκονται στο κατεχόμενο κομμάτι.

«Για να ανεβάσουμε ρυθμούς, πρέπει να ανεβάσουμε μήνες». Αυτά ήταν τα λόγια του υφυπουργού Τουρισμού της Κύπρου Κώστα Κουμή στη συνάντηση με τους έλληνες δημοσιογράφους, το απόγευμα στη Λευκωσία. Οι επιδόσεις της Κύπρου το 2024, εξάλλου, έχουν θετικό πρόσημο τόσο σε αφίξεις όσο και σε έσοδα, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία (περίπου 4 εκατ. διεθνείς αφίξεις και πάνω από 3 δισ. ευρώ σε έσοδα).

Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, λοιπόν, το στοίχημα και για την Κύπρο. Μαζί με ένα ακόμα στοίχημα: τη βιώσιμη ανάπτυξη. Και την ανάδειξη του τοπικού στοιχείου. Σε κάθε του πτυχή. Πολιτισμός, γαστρονομία, περιβάλλον, παράδοση, ιστορία.

Σε αυτή την κατεύθυνση «επιστρατεύονται» σήματα πιστοποίησης. Δεκατρία συνολικά. Ανάμεσά τους, για το Γεωπάρκο Τροόδους, τα Μονοπάτια της Φύσης, τις Διαδρομές Κουμανταρίας και Οίνου, την αυθεντικότητα, τη γαστρονομία και την αγροτική φιλοξενία, τα Heartland of Legends, τα Χρωματιστά Χωριά, Taste Cyprus Delightful Journeys.

Εδώ εμφανίζονται ένα-ένα τα πρόσωπα της Κύπρου. Οπως ο αγροτουρισμός. Σε ένα τοπίο αυθεντικό, γνήσιο, στην ύπαιθρο, χωριά ξαναζούν χάρη σε αυτόν. Στην Κύπρο αυτό ξεκίνησε οργανωμένα από το 1990.

Παράδειγμα η Τόχνη. Στην ορεινή Λάρνακα, αποτελεί έναν από τους πιο διακεκριμένους αγροτουριστικούς προορισμούς χάρη στον Σοφρώνη Ποταμίτη, ο οποίος ξεκίνησε αγοράζοντας και εξωραΐζοντας παλιά σπίτια στο χωριό 33 χρόνια πριν. Ο ίδιος, επιστρέφοντας από τις σπουδές του στις ΗΠΑ το 1988, αποφάσισε να αναβαθμίσει τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα των σπιτιών στο χωριό, προσφέροντας παράλληλα μια αυθεντική εμπειρία στον τουρίστα.

Σήμερα έχει 120 κρεβάτια στην Τόχνη, την Καλαβασό, τον Ψεματισμένο και κάποιους άλλους χώρους. Λειτουργεί όλο τον χρόνο, με μέση πληρότητα 60-70%, και εκτός από τα καταλύματα, το εστιατόριο που τα εξυπηρετεί αναδεικνύει τοπικές γεύσεις και συνταγές, με ό,τι είναι της εποχής από τα γύρω μποστάνια. Και ενώ στην Κύπρο η κύρια αγορά είναι οι Βρετανοί και οι Ισραηλινοί, στην Τόχνη οι πελάτες είναι κυρίως Γερμανοί, Ολλανδοί και Αυστριακοί. Το καλοκαίρι υπάρχουν και πολλοί Ισραηλινοί, Ιταλοί, Γάλλοι, αλλά και Κύπριοι, κυρίως τα Σαββατοκύριακα.

Ο αγροτουρισμός λειτουργεί οργανωμένα στην Κύπρο. Η Κυπριακή Εταιρεία Αγροτουρισμού, από το 1996 που ιδρύθηκε από τον ΚΟΤ (νυν Υφυπουργείο Τουρισμού) με κρατική στήριξη, καθώς και τη στήριξη των 130 μελών της (ιδιοκτήτες καταλυμάτων και επιχειρήσεων δραστηριοτήτων) σε 60 χωριά της Κύπρου, εκπονεί ετήσιο σχέδιο δράσης για την προβολή και την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα.

Με βάση τα στοιχεία της, υπάρχουν παγκύπρια 190 μονάδες – παραδοσιακές οικοδομές, με 1.699 κλίνες και μέση πληρότητα που υπερβαίνει το 33%-40%. Οι διανυκτερεύσεις σε αυτές ανήλθαν στις 162.307 το 2023, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 έφθασαν στις 89.121, αυξημένες κατά 20% σε ετήσια βάση.

Τα κρασοχώρια της Λεμεσού απλώνονται κατά μήκος μιας γραφικής και επιμελημένης διαδρομής στην οροσειρά του Τροόδους. Λίγο πιο έξω από το Ομοδος, το οινοποιείο Κτήμα Γερόλεμο δέχεται περίπου 10.000 επισκέπτες τον χρόνο για περιήγηση στους χώρους και γευσιγνωσία. Με τη Ζιβανία και την Κουμανταρία να ξεχωρίζουν. Αλλά και εκλεπτυσμένες οινοποιήσεις. Τις Κυριακές του χειμώνα και του καλοκαιριού σερβίρει με μεγάλη προσέλευση brunch.

Μέσα στο χωριό Ομοδος, η ταβέρνα «Στου Κυρ Γιάννη», σε ένα λιθόχτιστο γραφικό δρομάκι, λειτουργεί επίσης όλο τoν χρόνο. Φέρει το σήμα Taste Cyprus Delightful Journeys, που το πιστοποιεί σε ό,τι αφορά την κυπριακή γαστρονομία.

Στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου εκτιμάται ότι θα συμβάλει και η ανάδειξη της –πιο άγνωστης συγκριτικά– Λευκωσίας, ως προορισμού. Με όλες τις πλευρές της. Ενα κολλάζ από πολιτιστικές, λαογραφικές, θρησκευτικές και ιστορικές εικόνες. Ακόμα και το ότι είναι μια διχοτομημένη πρωτεύουσα «είναι κομμάτι της ταυτότητάς της» λέει ο υφυπουργός.

Το ίδιο και ο συνεδριακός τουρισμός. «Επενδύουμε σε αυτόν» προσθέτει ο κ. Κουμής, σημειώνοντας ότι το συνεδριακό κέντρο Φιλοξενία ανακαινίζεται. Εξάλλου το 2026 είναι η σειρά της Κύπρου για την προεδρία της ΕΕ «και πρέπει να είμαστε έτοιμοι».

Ιδιαίτερα ικανοποιητικές είναι οι επιδόσεις και στον αθλητικό τουρισμό. «Πάνω από 100 ομάδες έρχονται για προετοιμασία. Δίνουμε κίνητρα για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους».

Οι Ελληνες είναι μια βασική αγορά για την εισερχόμενη κίνηση στην Κύπρο. Η τέταρτη σε σειρά. Και πώς να μην είναι, με 84 πτήσεις την εβδομάδα από Αθήνα προς Λάρνακα (τη χειμερινή περίοδο), 21 από Θεσσαλονίκη, ακόμα οκτώ από Θεσσαλονίκη προς Πάφο, αλλά και δύο από Χανιά προς Πάφο; Οι πτήσεις  αυξάνονται τη θερινή περίοδο, όπως επίσης προστίθενται αναχωρήσεις από Ρόδο, Ηράκλειο και άλλα νησιωτικά -ηπειρωτικά σημεία εντός Ελλάδος.

Για τη Sky Express, άλλωστε, η οποία συνεργάστηκε στο ταξίδι εξοικείωσης των ελλήνων δημοσιογράφων, αποτελεί μια δυναμικά αναπτυσσόμενη αεροπορική σύνδεση. Ενώ από πλευράς υφυπουργείου Τουρισμού σχεδιάζονται κίνητρα για να προσελκύσουν και άλλους επισκέπτες από την Ελλάδα, με δράσεις όπως διοργάνωση κοινών φεστιβάλ και αδελφοποίηση με άλλους δήμους.

Τα Χριστουγεννιάτικα Χωριά φέρουν ένα ακόμα σήμα πιστοποίησης. Ενας θεσμός που ξεκίνησε το 2021. Παράλληλα γίνονται ο καταλύτης για να ζωντανέψουν καταμεσής του χειμώνα οκτώ γραφικές τοποθεσίες, είτε πρόκειται για χωριά στα ορεινά της Κύπρου, είτε για συνοικία στον αστικό ιστό: ο Αγρός, η Δερύνεια, ο Καλοπαναγιώτης, το Κίτι, η Κυπερούντα, τα Λεύκαρα, το Φικάρδου και η Λαϊκή Γειτονιά στη Λευκωσία. Για τη φετινή σεζόν (2024-2025) τα Χριστουγεννιάτικα Χωριά άνοιξαν στις 23 Νοεμβρίου και θα παραμείνουν σε λειτουργία έως τις 6 Ιανουαρίου.

Καθώς πλησιάζουμε στον Καλοπαναγιώτη, εκτός από το χριστουγεννιάτικο χωριό, που αποτελεί πόλο έλξης πλήθους επισκεπτών, πολλών από τα αστικά κέντρα της Κύπρου, εκεί πρωταγωνιστεί το πολυτελές θέρετρο ευεξίας Spa Casale Panayiotis. Ακροβολισμένο στην κοιλάδα της Μαραθάσας, σε επτά κατοικίες μέσα στον παραδοσιακό οικισμό, με 41 δωμάτια συνολικά. Το δίμηνο Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου η πληρότητά του είναι 100%. Εξίσου δημοφιλές είναι και τα καλοκαίρια, καθώς το κλίμα είναι πολύ πιο ήπιο σε σύγκριση με τη ζέστη στα παράλια. Ενα ακόμα παράδειγμα για το πώς αποκτά νέα ζωή ένας ορεινός τόπος.

Στον Καλοπαναγιώτη βρίσκεται και το Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή, μία από δέκα τοιχογραφημένες εκκλησίες που αποτελούν τη θρησκευτική διαδρομή του Τροόδους, το οποίο έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1985.

Η εκκλησία του μοναστηριού προήλθε από την ένωση τριών ναών: του Αγίου Ηρακλειδίου, του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή και του ναού του Ακάθιστου Υμνου, ο οποίος παλαιότερα ήταν λατινικό παρεκκλήσι.

Εχει πολλά πρόσωπα η Κύπρος. Τόσα που σε ξαφνιάζει η πυκνή εναλλαγή του σκηνικού, του ύφους και των εικόνων, σε κάθε στάση, καθώς απομακρύνεσαι από την παραλιακή ζώνη με τα μεγάλα ξενοδοχεία και τα σύγχρονα κτίρια.

Οπως λίγα χιλιόμετρα πιο έξω από τη Λεμεσό, στο Κολόσσι. Το επιβλητικό κάστρο, ύψους 21 μέτρων, ένα από τα σημαντικότερα μεσαιωνικά οχυρωματικά έργα που έχουν σωθεί στην Κύπρο. Ιδιοκτησία των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ και έδρα των πιο σημαντικών διοικήσεων που τους ανήκαν.

Είναι πρωί. Στην είσοδο του κάστρου ο φύλακας ποτίζει τις τριανταφυλλιές, γιατί ακόμα έχει ζέστη. «Είκοσι χρόνια είμαι εδώ. Το φροντίζω σαν το σπίτι μου» λέει.

Εχει πολλά πρόσωπα η Κύπρος.

Ολα καθρεφτίζονται στα πρόσωπα των ανθρώπων της, που την αγαπούν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News