Αυτή την πόλη την αγαπώ από μικρό παιδί. Ενα σωρό αναμνήσεις, τσακ, τσακ, τσακ, σκάνε εικόνες μέσα μου σαν από view master. (Το θυμάστε εκείνο το παιχνίδι;) Πετάω τη σκούφια μου να την επισκέπτομαι. Εξαιρετική αφορμή η επίσκεψη στο μετρό. Ξεκινάμε, λοιπόν, το περπάτημα από Παραλία. Το Ολυμπος Νάουσα στο ξενοδοχείο ΟΝ Residence με μαγεύει πάντα ως μία από τις πιο ωραίες ανακαινίσεις. Περπατώ, περπατώ, ενώ γεμίζουν τα μάτια μου θάλασσα.

Και μετά ανεβαίνω και ανεβαίνω. Οπωσδήποτε μια στάση στην οδό Τσιμισκή 48, κεράκι για τη Νανά, της το είχε τάξει η ψυχή μου… Τι νέα που πέθανε η Νανά! (Πάντα η ίδια σκέψη). Σε κείνο το κρυμμένο εκκλησάκι, της Παναγίας της Ελεούσας, στα σπλάχνα μιας πολυκατοικίας. Συνεχίζω, συχνά ρωτώντας περαστικούς για το πού βρίσκεται η Στάση «Αγία Σοφία» του μετρό, ίσα ίσα για να ρωτήσω, ώστε επί της ουσίας να βλέπω πώς απαντούν χαρούμενοι, ολόλαμπροι. Ολοι!

Ε, κατ’ αναλογίαν, τόσων και τόσων πρόθυμων χαρωπών, βρέθηκε και ο γρουσούζης. Ενας! «Δεν ξέρω, ούτε με ενδιαφέρει που είναι η στάση. Δεν πρόκειται να το χρησιμοποιήσω το Mετρό». (Η στάση είναι παραδίπλα του). Δεν έχω καλύτερο από το να μελετάω γρουσούζη άνθρωπο. (Ζουν ή ζούμε ανάμεσά τους;). Και ναι, ψιλοφτάνουμε. Δεξιά μας η εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Ενας ναός που κτίστηκε πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής στον 7ο αιώνα.

Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης ως το 1524, οπότε μετατράπηκε σε τζαμί, για να επανέλθει στη χριστιανική λατρεία μετά το 1912 και πλήθος πιστών να χαζεύουν τα μαγευτικά ψηφιδωτά της. Ελλάδα μου, με τα πανωσηκώματα Ιστορίας στη γη σου! Αλλά πλέον, ποιος ναός, πατριώτες; Ποια ψηφιδωτά;.. Αλλο πια είναι το αξιοθέατο! Η ματιά πέφτει στο σήμα του μετρό! Χαρωπό κι αυτό σε κατευθύνει στην είσοδό του. Είναι Σάββατο. Βρέχει σε ένα θαμπό τοπίο. Μα κόσμος και κόσμος με ομπρέλες φωτογραφίζεται ως σε υπαίθριο φωτογραφείο. «Στάσου, στάσου να φωτογραφηθούμε κι εμείς!» πριν πατήσουμε στις κυλιόμενες σκάλες.

Τον προτρέπω κι ας νιώθει αμήχανος. Στηνόμαστε, ξεστηνόμαστε ώστε να στηθούμε καλύτερα… Ετσι! Μια χαρά!.. Μα, γαμώτο, πάντα η ίδια αχρηστία… Καθώς διαπιστώνουμε ότι δεν είναι αρκούντως μακρύ το χέρι μας… Τώρα, τι κάνουμε; Γελάμε, προσπαθούμε αλλιώς… Αλλα ντ’ άλλων πάντα βγαίνουμε. Γέφυρα κάνει το μυαλό σε αντίκα ασπρόμαυρες, κιτρινισμένες φωτογραφίες… Με τι καμάρι στέκονταν ο παππούς και η γιαγιά μου στο νυφικό ταξίδι τους στην Ακρόπολη! Αγέλαστοι, ακίνητοι, στρατιωτάκια. Ή στην άλλη τη φωτογραφία μπροστά από το ξενοδοχείο του Απέργη στην Κηφισιά! (Πάλι, ωστόσο, αγέλαστοι).

Για φαντάσου! Ο,τι της ζωής μας, ετούτη δα η στιγμή μας, είναι «οι αντίκες» τού αύριο! Θα έχουν να λένε τα εγγόνια μας  «Κοίτα πώς καμάρωναν ο παππούς και η γιαγιά για την επίσκεψή τους στο μετρό Θεσσαλονίκης. Δες, δες ημερομηνία! 2024!». Τις σκέψεις αποσπά μια οικογένεια που λένε μεταξύ τους «Σήμερα Σάββατο είναι δωρεάν το Mετρό. Δεν χρειάζεται να στηθούμε για εισιτήρια»… Αχ!.. Τίποτα στη ζωή δεν πλήρωσα ακριβότερα από το «δωρεάν»!.. Αλλά, άσ’ τα τώρα αυτά. Το μετρό Θεσσαλονίκης είναι εδώ. Ξεκίνησε. Κάτι ξεκίνησε.

Κυλιόμενες σκάλες και αυτόματα, συγκινημένος, νιώθεις μια κουκκίδα, μια ψείρα, μια τρίχα μικροϊστορίας σε μια βαθιά, μακριά, μεγάλη Ιστορία αιώνων. Καθώς, εξαιρετικά ευφυώς, στον τοίχο και ενώ εσύ καταβυθίζεσαι, αναγράφεται «Νεώτεροι χρόνοι, Οθωμανικοί χρόνοι, Βυζαντινοί χρόνοι, Ρωμαϊκοί χρόνοι, Ελληνιστικοί χρόνοι».

Ετούτο το Mετρό, αμέσως νιώθεις, ότι είναι άλλο Mετρό. Είναι τρενάκι Ιστορίας. Ο κόσμος κοιτάζει, περιφέρεται σαν σε Μουσείο, γονείς δείχνουν στα παιδιά τους με σιγανή φωνή. Και έρχονται και εκείνες οι προθήκες και σε χτυπάνε στην καρδιά. Κοιτάζεις με δέος θραύσματα αιώνων, μιας καθημερινότητας τόσων και τόσων, πριν από εσένα. Οχι ότι δεν το ήξερες, αλλά, το συνειδητοποιείς αλλιώς, κατάψυχα.

«Ελληνιστικοί χρόνοι, Ρωμαϊκοί χρόνοι, Βυζαντινοί χρόνοι, Οθωμανικοί χρόνοι, Νεώτεροι χρόνοι». Αιώνες σού στέλνουν χαιρετίσματα. Τι είμαστε, μωρέ; Και πόσο σαματά παρουσίας κάνουμε! Μια «ψείρα» μικροϊστορίας… Ετούτο το μετρό, είναι άλλο μετρό. «Σε 1 λεπτό», «Σε 2 λεπτά» διαβάζουμε ενώ στεκόμαστε στην πλατφόρμα. Και όντως. Το ένα λεπτό είναι ένα λεπτό. Τα δύο λεπτά είναι δύο λεπτά. Πας καλά; Πώς υπόγεια «διαβρώνεται» το Σαλονικιώτικο χαΛαρά; Τι λες, ρε φίλε; Από πότε, δηλαδή, το ένα λεπτό είναι όντως ένα λεπτό; Επί μετρό.

Οι πόρτες ανοίγουν. Γρήγορα, γρήγορα, αγχωμένα ως κλειστοφοβική, σπεύδουμε να εντοπίσουμε το λιγότερο ασφυκτικό κόσμου βαγόνι… Γαμώ την κλειστοφοβία μου, γαμώ, που τόσα και τόσα μου έχει στερήσει! Βρίσκουμε! (Τι τραβάει και ο Γιάννης μαζί μου!). Βρίσκω «αεράτο». Το πρώτο πρώτο. Μπαίνουμε. Για τον σταθμό Βενιζέλου. Ητοι, Ελευθερίου Βενιζέλου, Πρωθυπουργού της Ελλάδας και από τους πρωτοστάτες της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης το 1912. Ο σταθμός με τη μεγαλύτερη διαμάχη.

Το επίκεντρο δημοσίων συζητήσεων και μαχών, λόγω της αποκάλυψης σημαντικών αρχαιοτήτων και της έγνοιας για την διαχείρισή τους, έτσι ώστε να μην ακυρωθεί η κατασκευή του πλέον κομβικού σταθμού. Το δίλημμα «Ή Μετρό ή αρχαία», που ευτυχώς, εν τέλει κατορθώθηκε, επί πρωθυπουργίας Μητσοτάκη και υπουργίας Μενδώνη να καταλήξει: «Και Mετρό και αρχαία». Και πλήθος κόσμου, που αμφιβάλλω αν τόσο πολλοί θα επισκέπτονταν ένα μουσείο, θαυμάζουν από απόσταση αναπνοής ελπίδας. Ενα θέαμα μαγευτικό, καθηλωτικό.

Από τον σταθμό Αγίας Σοφίας μέχρι το Σταθμό Βενιζέλου… Μια στιγμή όλη κι όλη. Μέχρι να μπεις-βγαίνεις. Μα, και για όλη, τη μέχρι τώρα γραμμή του Μετρό Θεσσαλονίκης ισχύει το ίδιο. Χαρούμενοι συμπολίτες, ξεσηκωμένοι ονείρων, ό,τι πλέον, μπορούν και να πραγματοποιηθούν, αναμένουν, αναμένουμε τη συνέχεια του. Μια «στιγμή» όλη κι όλη η γραμμή! Και ωστόσο πλημμυρίζεις ένα σωρό συναισθήματά ελπίδας, υπερηφάνειας Ιστορίας, μελαγχολίας.

Βεβαίως, σου χτυπάνε και χίλια καμπανάκια έγνοιας, ανησυχίας, να το διαφυλάξουμε. Καθαρό. Πολύτιμο. Και γι’ αυτό, πολύ χάρηκα το ότι οδηγήθηκε στο αυτόφωρο ένας 19χρονος χαχόλος που συνελήφθη να βάφει με σπρέι τοίχους και τζαμαρίες του σταθμού Βενιζέλου. Αντιστοίχως, ειρωνικά μελαγχο-γελάω με την επίσκεψη του αρχηγού αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκου Ανδρουλάκη, εννέα (9) ημέρες μετά! Πού; Στην πόλη όπου εκλέγεται βουλευτής. ΧαΛαρά. ΧαΛαρά! Για τις εξαγριωμένες δηλώσεις του Βελόπουλου «Δεν χρειαζόταν Mετρό η Θεσσαλονίκη». Για το θράσος Νοτοπούλου «Δεν είπατε κάτι και για μας», για να λάβει την απάντηση «Τι να πω; Για τους μουσαμάδες;». Αχ, χώρα μου! Πάντα διχασμένη στο καλό. Με ένα σωρό τρικλοποδιές για να μη γίνει το καλό και ορθάνοιχτη αγκαλιά για το κακό.

Θεσσαλονίκη και συγκλονιστικό φαγητό είναι ταυτόσημες έννοιες. Είτε στο Clochard όλων των χρόνων, είτε στο Grada Nuevo, είτε στο πατσατζίδικο του Τσαρούχα, είτε στη Διάβαση για σουτζουκάκια, είτε, είτε, είτε… (Για να μην πιάσουμε τα γλυκά)… Θα ευχαριστηθεί η ψυχή του ανθρώπου φαγητό, ανάλαφρη ατμόσφαιρα, παρέες και ωραίες συζητήσεις.

Ετσι κάπως, και πίνοντας κρασί κόκκινο κατακόκκινο, σε μια πόλη αγαπημένη, γεμάτη φωτάκια Χριστουγέννων στολισμένη, έφερα στη σκέψη μου τα παιδιά και πόση χαρά λαμβάνουν από εκείνα τα τρενάκια των χριστουγεννιάτικων αγορών… Ενα τσακ, μια γυροβολιά, όλη κι όλη, και λάμπουν τα μάτια τους, λες και γύρισαν τον κόσμο όλο! «Αλλη μια φορά! Αλλη μια! Ακόμα μια» εκλιπαρούν. Αυτό και για το μετρό Θεσσαλονίκης. «Κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο»… Είναι να μη μάθει στη βολή ο άνθρωπος! Καλή συνέχεια, λοιπόν.

ΥΓ. Υγεία να έχουμε, να πληρώνουμε διπλά και τρίδιπλα ό,τι αξιωνόμαστε, όποτε το αξιωνόμαστε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News