Με ανοιχτή ατζέντα αντιπαράθεσης, όχι μόνο για την οικονομία και τους φόρους, αλλά και για τα εθνικά θέματα και την εθνική πολιτική απέναντι στην Τουρκία, η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό του 2025 είναι εφέτος, de facto, πολυδιάστατη…
Με δεδομένο ότι αναμένεται ομιλία του πρώην πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, στη Βουλή, ο οποίος διαγράφηκε από την ΝΔ μετά από επίθεση στον κ. Μητσοτάκη για τα Ελληνοτουρκικά, και καθώς συνεχίζονται οι παρεμβάσεις Καραμανλή εκτός «κομματικών ορίων» για το ίδιο θέμα, η συζήτηση που ξεκινά την Τετάρτη για τον προϋπολογισμό του 2025 ανοίγεται και στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής και της Αμυνας.
Ενας λόγος παραπάνω θα έλεγε κανείς για να πληροφορηθούν οι πολίτες το κόστος που έχει η ένταση με την Τουρκία για το δημόσιο ταμείο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια και πώς αποτυπώθηκε η ένταση της περιόδου 2020-2022 στην οικονομία και τις δαπάνες του προϋπολογισμού που θα απλωθούν και στα επόμενα χρόνια, μέχρι το 2029.
Η αξιωματική αντιπολίτευση, πέρα από την ακρίβεια που πλήττει τα νοικοκυριά αλλά και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, θα επικεντρώσει τα βέλη της στο ερώτημα «πού πηγαίνουν τα υπερ-έσοδα που άντλησε το δημόσιο το 2025”. Σε αυτό το ερώτημα δεν υπάρχουν ούτε εύκολες απαντήσεις, ούτε περιθώρια για φτηνό λαϊκισμό.
Πράγματι, σύμφωνα με τα επίσημα – απολογιστικά πλέον στοιχεία για τη χρονιά που φεύγει στα κρατικά ταμεία μπήκαν 3,7 δισ. ευρώ περισσότερα από αυτά που προβλεπόταν και συγκεκριμένα:
♦ 1 δισ. παραπάνω είναι τα έσοδα από τον ΦΠΑ, που είναι το αποτέλεσμα των υψηλότερων τιμών λόγω πληθωρισμού, του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της επέκτασης των ηλεκτρονικών συναλλαγών,
♦ 1 δισ. επίσης είναι η αύξηση των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων που οφείλεται στη μείωση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών και των αμοιβών η οποία υπολογίζεται σε 5,2% το 2024, και
♦ 1,15 δισ. επιπλέον είναι η αύξηση της φορολογίες κερδών από τα νομικά πρόσωπα
(επιχειρήσεις), και την έκτακτη εισφορά στα διυλιστήρια που ήταν 300 εκατ. ευρώ.
Η ταμειακή όμως αυτή άνεση δεν έδωσε στην κυβέρνηση περιθώρια για μειώσεις ΦΠΑ ή τη μείωση της φορολογίας εισοδήματος (μέσω της τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας η οποία παραμένει αμετάβλητη από το 2019), καθώς το μεγαλύτερο μέρος των υπερεσόδων κατευθύνεται στις δαπάνες για την άμυνα και τα εξοπλιστικά προγράμματα στα οποία υποχρεώθηκε να προχωρήσει η χώρα, τα προηγούμενα χρόνια της έντασης με την Τουρκία τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η αύξηση των δαπανών για την Αμυνα (πηγή: Υπουργείο Οικονομικών):
Είναι χαρακτηριστικό το στοιχείο ότι το μεγαλύτερο μέρος του πλεονάσματος που εμφανίστηκε εφέτος κατευθύνεται στις αμυντικές δαπάνες οι οποίες το 2025 θα ανέλθουν το 2025 σε 6,1 δισ. ευρώ (από 3,5 δισ. ευρώ που ήταν το 2019). Με άλλα λόγια (σχεδόν) διπλασιάστηκαν μέσα σε πέντε χρόνια.
Ταυτόχρονα, το 2025 το κόστος πληρωμής κατά την παραλαβή για τα εξοπλιστικά προγράμματα τα οποία αποφασίστηκαν στην προηγούμενη κυβερνητική θητεία, και υλοποιούνται τώρα από την κυβέρνηση καθώς άρχισαν οι παραλαβές των αεροσκαφών Rafale και των γαλλικών φρεγατών Belharra, θα διπλασιαστεί.
Συγκεκριμένα, οι φυσικές παραλαβές -αναμένεται η ολοκλήρωση της δεύτερης φρεγάτας Belharra– θα αυξηθούν κατά 746 εκατ. το 2025 και να διαμορφωθούν σε 1,6 δισ. έναντι 896 εκατ. το 2024.
Οπως είναι γνωστό, το Ενιαίο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Εκσυγχρονισμού (ΕΜΠΑΕ) των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο του προϋπολογισμού και χρηματοδοτείται απευθείας από τον κρατικό ταμείο κάθε χρόνο ή επιβαρύνει το δημόσιο χρέος ακόμη και με την έκδοση ομολόγων (αν αυτό κριθεί αναγκαίο).
Τα επιχειρήματα της κυβέρνησης απέναντι στην αντιπολίτευση αλλά και στην «εσωκομματική» αμφισβήτηση της πολιτικής των «ήρεμων νερών» που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει ο Πρωθυπουργός με την Τουρκία, είναι ότι η απόφαση να στηριχθούν οι Ενοπλες Δυνάμεις και να θωρακιστεί η χώρα από οποιαδήποτε επιβουλή, έχει κόστος. Και πέραν τούτου οι ανάγκες που διαμορφώνοται και από το διεθνές περιβάλλον: η διαρκής κρίση στη Μέση Ανατολή, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι απειλές Πούτιν προς πάσα κατεύθυνση, ενδεχομένως θα δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερο κόστος.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News