Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Μάγιε Μασκ, μητέρα του Ελον, αναγκάστηκε να επιβεβαιώσει ότι γιος της είχε επιστρέψει στο ξενοδοχείο μόνος του, ύστερα από μια λαμπερή τελετή, στο περιθώριο της ετήσιας έκθεσης των Ηνωμένων Εθνών στο Μανχάταν. Στην τελετή, ο Μασκ είχε απονείμει στην ιταλίδα πρωθυπουργό, Τζόρτζια Μελόνι, ένα βραβείο και η χημεία μεταξύ τους ήταν τέτοια, που οι φήμες φούντωσαν. Οι φωτογραφίες των δύο να κοιτάζουν βαθιά ο ένας στα μάτια του άλλου έκαναν τον γύρο του κόσμου.
Η Μελόνι είναι στην Ευρώπη επί του παρόντος, ενώ ο Μασκ πηγαινοέρχεται στο Μαρ-α-Λάγκο, τη «φωλιά» του Ντόναλντ Τραμπ στη Φλόριντα, από την οποία ετοιμάζει την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο. Η δεύτερη θητεία του προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη, γράφει ο Economist, η οποία εξαρτάται από την Αμερική για την άμυνά της, αλλά και για την τύχη των ευρωπαϊκών προϊόντων που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία «μέσα σε μια μέρα», θεωρεί το ΝΑΤΟ ένα τέχνασμα για να εξαπατούν οι Ευρωπαίοι την Αμερική και υπόσχεται να περιορίσει τις εισαγωγές, μέσω υψηλών δασμών. Οι Ευρωπαίοι αναζητούν απεγνωσμένα κάποιον να χαλιναγωγήσει τον αμερικανό πρόεδρο – αν μπορεί να υφίσταται κάτι τέτοιο στην περίπτωσή του. Η Μελόνι είναι εκ των βασικών υποψηφίων για τον ρόλο. Εάν, όμως, αποφασίσει να έρθει πιο κοντά στην Αμερική, αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις της με τους ομολόγους της στην ΕΕ.
Οι Ευρωπαίοι και ο Τραμπ
Δύο ομάδες Ευρωπαίων ανταγωνίζονται για την εύνοια του Τραμπ. Η πρώτη είναι η παλιά φρουρά της ηπείρου –οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας, καθώς και μεγαλόσχημοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ– που παραδοσιακά χειρίζονται την ευρωπαϊκή πλευρά της διατλαντικής σχέσης. Αν και μπορεί να μισούν ιδιωτικά τον Τραμπ, όλοι πιστεύουν ότι έχουν τον τρόπο τους μαζί του. Ο γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, για παράδειγμα, έχει συνυπάρξει πολιτικά με τον Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του και θα τον φιλοξενήσει στο Παρίσι για τα αποκαλυπτήρια του ανακαινισμένου καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων, στις 7 Δεκεμβρίου.
Ομως, αυτή η ομάδα βρίσκεται σε επισφαλή κατάσταση. Ο Μακρόν προεδρεύει στην πιο χαοτική πολιτική σκηνή παγκοσμίως, με την εξαίρεση της κορεατικής χερσονήσου. Ο Ολαφ Σολτς, στη Γερμανία, πιθανότατα θα εκδιωχθεί από την εξουσία τον Φεβρουάριο. Η Πολωνία βρίσκεται με μια διχασμένη κυβέρνηση, τουλάχιστον μέχρι τις προεδρικές εκλογές, την ερχόμενη άνοιξη. Μόνο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν σταθερή ηγεσία. Ο ίδιος ο Τραμπ, όμως, αντιμετωπίζει την ΕΕ με περιφρόνηση, γράφει ο Economist.
Η δεύτερη ομάδα που είναι πιθανό να προσεγγίσει τον Τραμπ είναι οι ιδεολογικοί συγγενείς του. Ο ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπαν, έχει καλλιεργήσει δεσμούς με το κίνημα MAGA του Τραμπ και υποστήριξε δημόσια την υποψηφιότητά του. Μαζί με άλλους που συμμερίζονται τις αυταρχικές τάσεις του, όπως ο Ρόμπερτ Φίκο της Σλοβακίας, έχει παραμερίσει τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες ισορροπίες με τους ίδιους τρόπους που ο Τραμπ επιδιώκει επίσης να το κάνει. Αλλά για αυτόν ακριβώς τον λόγο, ο Ορμπαν δεν μπορεί να αποτελέσει έναν σταθερό σύνδεσμο μεταξύ της ΕΕ και της Αμερικής: Οσο και αν έχει επιρροή στους κύκλους του Τραμπ, δεν τον εμπιστεύεται κανένας στην Ευρώπη. Είναι μια γέφυρα που μπορεί να ξεκινάει από τις ΗΠΑ, αλλά οδηγεί στο πουθενά.
Αντιθέτως, η Μελόνι πατάει με το ένα πόδι στο ένα στρατόπεδο και με το δεύτερο στο άλλο. Προέρχεται από τη σκληρή Δεξιά και είναι ενάντια στους μετανάστες και στα κινήματα woke, όσο και οποιοσδήποτε σε μια συγκέντρωση του Τραμπ ή του Ορμπαν. Πέρα από τους δεσμούς της με τον Μασκ, επί χρόνια ήταν κοντά με τον Στιβ Μπάνον, έναν ιδεολόγο του MAGA, αν και έκτοτε εκείνος την έχει κατηγορήσει ότι προσχώρησε στο κίνημα υπέρ της παγκοσμιοποίησης και οι σύμμαχοί του τώρα την αποκαλούν «ψεύτικη Μελόνι».
Η Μελόνι είναι στην εξουσία από το 2022 και δεν έχει μπροστά της εκλογές για άλλα τρία χρόνια. Ηδη έχει καταφέρει με επιδέξιες κινήσεις να παραμείνει κοντά στις Βρυξέλλες, υποστηρίζοντας, για παράδειγμα, την Ουκρανία, σε αντίθεση με άλλους ηγέτες από το ίδιο πολιτικό στρατόπεδο.
Ο Τραμπ είναι πιθανό να βρεθεί σε αντιπαράθεση με την Ιταλία, η οποία κάνει δύο πράγματα που ο ίδιος θεωρεί καταδικαστέα, γράφει ο Economist. Το πρώτο είναι ότι στέλνει πολλές ακριβές τσάντες και παπούτσια στην Αμερική. Η Ιταλία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών της ΕΕ στην Αμερική μετά τη Γερμανία, ενώ εισάγει ελάχιστα από τις ΗΠΑ. Το δεύτερο είναι ότι ξοδεύει μόλις το 1,5% του ΑΕΠ της για τις ένοπλες δυνάμεις της, πολύ λιγότερο από τον στόχο του 2% που συμφωνήθηκε πριν από μια δεκαετία από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Η Μελόνι αντιμετωπίζει μια μεγάλη πρόκληση, συνεχίζει ο Economist: να επωφεληθεί από την εγγύτητά της με τον Τραμπ χωρίς να αποξενώσει την ΕΕ. Στο παρελθόν, το να έχεις καλές σχέσεις τόσο με την Ευρώπη όσο και με την Αμερική ήταν απόλυτα συμβατό. Σύντομα μπορεί να μην είναι, καθώς οι διατλαντικές ισορροπίες αλλάζουν. Οσον αφορά την Ουκρανία, η Μελόνι μπορεί να αναγκαστεί να επιλέξει ανάμεσα στο «σχέδιο» του Τραμπ και εκείνου που προτιμάται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Ο Τραμπ έχει δοκιμάσει στο παρελθόν την τακτική «διαίρει και βασίλευε» στην ΕΕ, για παράδειγμα στο εμπόριο. Μπορεί να αποδειχθεί δελεαστικό για την Ιταλία να ευθυγραμμιστεί με το νέο κατεστημένο στην Ουάσινγκτον εάν, σε αντάλλαγμα, η παρμεζάνα αντιμετωπίσει χαμηλότερους δασμούς από, ας πούμε, την γκούντα.
Η Ιταλία της Μελόνι θα μπορούσε να καταλήξει μια μεγάλη χώρα της ΕΕ με την ικανότητα να επηρεάζει την Ευρώπη, σύμφωνα με την κοσμοθεωρία του Τραμπ, αλλά μόνο μέχρις ενός σημείου, καταλήγει ο Economist. Η ίδια έχει πολλά να χάσει στις μάχες με τις Βρυξέλλες. Η Ιταλία έχει υψηλά χρέη και χλιαρές οικονομικές προοπτικές και επωφελείται από τα κεφάλαια της ΕΕ, καθώς και από σιωπηρές εγγυήσεις για τα δάνειά της.
Η Μελόνι μπορεί να έχει έναν νέο φίλο στην Ουάσινγκτον, αλλά θα πρέπει να διατηρήσει τις καλές σχέσεις της και με τους παλιούς φίλους της, που βρίσκονται πιο κοντά στο σπίτι της.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News