Εχω πολλά χρόνια να πάω στη Θεσσαλονίκη, οπότε δεν έχω από πρώτο χέρι αντίληψη ούτε για την κίνηση, ούτε για τα έργα του μετρό, ούτε για το ίδιο το μετρό εντέλει. Διαβάζω όμως. Χρόνια τώρα που περιμένουμε να ανοίξει. Και τώρα που άνοιξε.
Διαβάζω, από τη στιγμή που ο πρώτος συρμός άνοιξε τις πόρτες του, πολλά και διάφορα: Τους υπερήφανους και χαρούμενους φίλους Θεσσαλονικείς. Οσους κάνουν χαβαλέ στα σόσιαλ. Και όσους υπενθυμίζουν τις καθυστερήσεις, τις ολιγωρίες, τις προβληματικές αναθέσεις, την υπόθεση με τα αρχαία, το τεράστιο κόστος, τα νερά που έτρεξαν από τη στέγη, όλα αυτά. Και μόνο αυτά. Ακυρώνοντας, στην ουσία, όλο το έργο. Επειδή το έργο δεν έγινε στην ώρα του και με τον τρόπο που ενδεχομένως θα έπρεπε, είναι γι’ αυτούς σαν να μην έγινε ποτέ. Εγινε όμως.
Το Mετρό της Θεσσαλονίκης άργησε πολύ, κόστισε πολλά, είχε πολλά θέματα, πλην όμως άνοιξε. Και λειτουργεί. Και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αυτή θα είναι η διαρκής πραγματικότητα: η Θεσσαλονίκη θα έχει μετρό και όλα τα άλλα θα ξεχαστούν. Κι αν δεν ξεχαστούν, εν πάση περιπτώσει, θα περάσουν στην Ιστορία. Οπως πέρασαν τόσα και τόσα.
Δεν ξέρω αν υπάρχει τέτοιου μεγέθους έργο, παγκοσμίως, που να τελείωσε ακριβώς στην ώρα του, με ακριβώς το προβλεπόμενο κόστος και όλοι να ήταν ευχαριστημένοι. Θα εκπλαγώ αν μου υποδείξετε κάποιο. Αντιθέτως, μπορώ να βρω δεκάδες παραδείγματα αντίστοιχων έργων που είχαν τα ίδια ή και μεγαλύτερα θέματα, από το Λονδίνο έως τη Νέα Υόρκη.
Σημαίνει αυτό ότι πρέπει να κλείνουμε τα μάτια στα προβλήματα; Σε καμία περίπτωση. Ομως την ημέρα που ανοίγει το Μετρό Θεσσαλονίκης, έστω και με μια από τις οροφές να στάζουν, δεν μπορείς να αντιδράς σαν να μην άνοιξε ποτέ.
Η μίρλα αυτού του είδους είναι λίγο εθνικό μας σπορ, και όχι άδικα. Υποδηλώνει, κατά περίπτωση, μια στοχευμένη αντιπολιτευτική διάθεση ή μια γενική απαξίωση προς κάθε τι θετικό συμβαίνει στη χώρα. Γίνονται αντιπλημμυρικά έργα; «Ναι, αλλά πριν γίνουν υπέφερε ο τόπος». Γίνεται κάποια βελτίωση στη δημόσια διοίκηση; «Ναι, αλλά μέχρι προχθές ήταν χάλια». Και ούτω καθεξής.
Στο μεταξύ, αναφορικά με την αντιπολιτευτική διάθεση, όσα χρόνια καθυστερούσε το Μετρό Θεσσαλονίκης την Ελλάδα κυβέρνησαν τρία διαφορετικά κόμματα. Θα καπηλευτεί, λέει, πολιτικά ο Μητσοτάκης τα εγκαίνια. Τι να κάνει ο Μητσοτάκης δηλαδή; Να πει «παιδιά δεν θα το ανοίξω όσο είμαι κυβέρνηση, θα το αφήσω να το εγκαινιάσει ο επόμενος για να μην το καπηλευτώ;». Στ’ αλήθεια τώρα;
Η περάτωση ενός έργου –και μάλιστα τέτοιας σημασίας– από τη μία και η διερεύνηση/επισήμανση των προβλημάτων που το συνόδευσαν από την άλλη, είναι δύο ξεχωριστά θέματα, που δεν αλληλοακυρώνονται. Δεν σου απαγορεύει κανείς διά νόμου να αναγνωρίζεις ταυτόχρονα και ότι τελείωσε το μετρό αλλά και ότι θα μπορούσε να έχει τελειώσει νωρίτερα. Δεν θα σε συλλάβει η αστυνομία της μίρλας.
Μερικές φορές έχω την αίσθηση ότι αρκετοί άνθρωποι δεν θέλουν να γίνεται τίποτε θετικό όσο δεν κυβερνά το κόμμα της επιλογής τους. Γκρινιάζουν (δίκαια συνήθως), αλλά όταν διορθωθεί αυτό για το οποίο γκρινιάζουν, αντί να χαρούν, στραβώνουν. Σου λέει «πώς έγινε αυτό, αφού αυτή είναι μια ΚΑΚΗ κυβέρνηση, δεν δικαιούται να κάνει καλά πράγματα. Κι εγώ τώρα πώς θα γκρινιάζω;». Οπότε συνεχίζουν να γκρινιάζουν, σαν η βελτίωση να μην έγινε ποτέ. Πουλάει κιόλας η γκρίνια, στα σόσιαλ ειδικά.
Προφανώς υπάρχουν, στον αντίποδα, εκείνοι που σφυρίζουν αδιάφορα για όσα γίνονται στραβά, το οποίο είναι μια αντίστοιχη κατάσταση αποκοπής από την πραγματικότητα. Αυτές οι δύο κατηγορίες ανθρώπων δεν συναντιούνται ποτέ και πουθενά και απλώς όταν αλλάζει κυβέρνηση, αλλάζουν ρόλους.
Στη μέση είναι εκείνοι που αφηγούνται ψύχραιμα την ιστορία: «Υπέροχα που άνοιξε το μετρό, αλλά θα μπορούσε και νωρίτερα/καλύτερα»· είναι λίγοι αλλά υπάρχουν.
Και, τέλος, υπάρχει ο μέσος θεσσαλονικεύς επιβάτης. Αυτός, τι λέτε, χαίρεται σήμερα ή μιρλιάζει; Δεν θέλω να στενοχωρήσω τους «επαγγελματίες» γκρινιάρηδες φίλους μου, αλλά εκεί είναι όλη η ουσία.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News