Όχι, ο Κουίνσι Τζόουνς δεν ήταν ο μουσικός παραγωγός του Μάικλ Τζάκσον. Ήταν και αυτό, αλλά τα τρία άλμπουμ που έκανε με τον Τζάκσον ήταν ένα ψήγμα μόνο από το αποτύπωμα που άφησε πίσω του αυτός ο απίστευτα ταλαντούχος αμερικανός μουσικός, ο οποίος έφυγε από τη ζωή, ήρεμα και cool, στα 91 του, στο σπίτι του στο Μπελ Αιρ.

Δύο από τα πολλά κεφάλαια του μουσικού του βιβλίου ήταν ελληνικά, διότι το μαγικό άγγιγμα του Κουίνσι Τζόουνς χάιδεψε και δύο από τα μεγαλύτερα ταλέντα που έβγαλε το δικό μας πεντάγραμμο.

Ηχογράφηση με ένα χάμπουργκερ

Το ημερολόγιο γράφει Ιούνιος του 1962 και η Νάνα Μούσχουρη έχει ήδη κάνει μεγάλη αίσθηση στην Ευρώπη. Έχοντας συμμετάσχει το 1960 στο Φεστιβάλ Μεσογειακού Τραγουδιού στη Βαρκελώνη κερδίζει το πρώτο βραβείο με το τραγούδι τού Κώστα Γιαννίδη «Ξύπνα αγάπη μου», που αποτέλεσε και το μουσικό διαβατήριο για τη διεθνή καριέρα της. Εκεί την ακούει ο σπουδαίος παραγωγός Κουίνσι Τζόουνς, που μπαίνει με φόρα τότε στη μουσική βιομηχανία ως «φρέσκος», ριψοκίνδυνος και ιδιοφυής. Δεν είναι ο μόνος στα χέρια του οποίου παραδίδει την Ελληνίδα Μούσχουρη το αφεντικό της δισκογραφικής εταιρείας «Mercury», Ιρβινγκ Γκριν. Για να εξασφαλίσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα επιλέγει ως ηχολήπτη μια ακόμη εκκολαπτόμενη ιδιοφυΐα: τον Φιλ Ραμόν, συνεργάτη, εκτός άλλων, της Μπάρμπρα Στράιζαντ και του Φρανκ Σινάτρα.

Κι ύστερα έρχεται η ώρα του ρεπερτορίου και της επιλογής των τραγουδιών, τα οποία θα αποδώσει η ορχήστρα του Torrie Zito. Προέρχονται από διαφορετικές δεκαετίες και περιέχουν πολλαπλές μουσικές επιρροές. Σκοπός είναι το «κορίτσι από την Ελλάδα» -έτσι τιτλοφορήθηκε το άλμπουμ της θυγατρικής Fontana: «The girl from Greece sings»- να ξαφνιάσει σε ένα διαφορετικό ρεπερτόριο πέραν του ευρωπαϊκού. Και το κάνει. Από το κλασικό «Love me or leave me» των Ντόναλντσον – Καν, το δημοφιλέστατο «Hold me, thrill me, kiss me», που είχε γράψει ο Χάρι Νομπλ το 1952, έως το «Smoke gets in your eyes» και το «Till there was you».

«Μόνο όταν τραγουδάς σωστά τη γλώσσα, βγαίνει η αληθινή συγκίνηση» ήταν η συμβουλή του Τζόουνς προς τη Μούσχουρη, όπως καταγράφεται στο συνοδευτικό δίφυλλο του «Nana Mouskouri in New York» –επανακυκλοφορία του παλαιότερου άλμπουμ το 2015 από τη Minos Emi.

Η ίδια η Μούσχουρη καταγράφει επίσης εκεί την εμπειρία της: «Τις τρεις πρώτες εβδομάδες τριγύριζα στη Νέα Υόρκη όλη την ημέρα για να γνωρίσω την πόλη, τους ανθρώπους της και τη νυχτερινή ζωή του Χάρλεμ, με τους αγαπημένους μου τραγουδιστές και μουσικούς: Ελα Φιτζέραλντ, Σάρα Βον, Ντίνα Ουάσινγκτον, Ντιουκ Ελινγκτον, Λούις Αρμστρονγκ, Μάιλς Ντέιβις, Λένα Χορν και άλλους. Όταν ρωτούσα τον Κουίνσι πότε θα τραγουδήσω, μου απαντούσε: “Take it easy, baby, you are in the Βig Αpple, have fun and learn”… Οι μέρες που πέρασα στο στούντιο ήταν αφάνταστα δημιουργικές. Δεν καταλάβαινα τον χρόνο που περνούσε, τραγουδούσα 12 ώρες, και αφού τρώγαμε βιαστικά ένα χάμπουργκερ, πήγαινα να κοιμηθώ για να ξεκουράσω τη φωνή μου».

Λεπτομέρεια: στη βινυλιακή επανέκδοση του 2015 τα τραγούδια δεν είναι δώδεκα, όπως το 1962, αλλά δεκαπέντε. Περιλαμβάνονται, δηλαδή, τρεις ακόμη ανέκδοτες ηχογραφήσεις των «Almost like being in love», «But not for me» και «I get a kick out of you».

Η «Τζοκόντα» στην 5η Λεωφόρο

«Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη, με μουσικές, με χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο, βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το φθινόπωρο του 1963 όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ό,τι συνέβαινε γύρω της, μόνη, έρημη μες στο άγνωστο πλήθος… Δεν ξέρω γιατί όλ’ αυτά μπερδεύτηκαν περίεργα μέσα μου, μαζί μ’ ένα εξαίσιο θέμα του Βιβάλντι που είχα ακούσει πριν από λίγες μέρες… Τα δέκα αυτά τραγούδια γράφτηκαν μ’ ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι η γυναίκα έρημη μες στην μεγάλη πόλη».

Αυτές τις αναμνήσεις μετέφερε στο σημείωμά του ο Μάνος Χατζιδάκις για το «Χαμόγελο της Τζοκόντας», έναν από τους σημαντικότερους και πιο πετυχημένους δίσκους της ελληνικής μουσικής.

Είναι φυσικά η περίοδος που ο κορυφαίος μουσικοσυνθέτης βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, ζει τον κοσμοπολιτισμό της, αφουγκράζεται τάσεις και επιρροές. Θέλει να ξεφύγει από τη «διασημότητα» που τον ακολουθεί στην Ελλάδα μετά τα «Παιδιά του Πειραιά». Το μουσικό ταλέντο του τον οδηγεί τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς στο στούντιο όπου σε παραγωγή του Κουίνσι Τζόουνς ηχογραφούν το «Χαμόγελο». Οι τζαζ αναφορές της ενορχήστρωσης φέρουν την υπογραφή του σπουδαίου παραγωγού. Τα δέκα τραγούδια του δίσκου είχαν γραφτεί αρχικά για να τα ερμηνεύσει η Ζακλίν Ντανό στο Παρίσι το 1962, αλλά τελικά ηχογραφήθηκαν μόνο με ορχήστρα οδηγώντας σε έναν θρίαμβο, καλλιτεχνικό και εμπορικό. Μόνο μέσα στον πρώτο χρόνο το άλμπουμ είχε πουλήσει περίπου 500.000 αντίτυπα. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε επίσης το 1965, με εικαστικό εξωφύλλου της Μαριάννας Ξενάκη, χωρίς τις συνθέσεις «Οι αθλητές» και «Ο στρατιώτης».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News