Ο εύθραυστος κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, αλλά, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, αν κερδίσει τον Νοέμβριο ο Ντόναλντ Τραμπ, οι αρχηγοί των τριών κομμάτων του μπορεί να σταματήσουν τους καβγάδες μεταξύ τους και να παραμείνουν στην κυβέρνηση μέχρι τις γερμανικές εκλογές του 2025.
Τις επόμενες εβδομάδες, οι ηγέτες του συνασπισμού καλούνται να πάρουν μια σειρά από κρίσιμες για το μέλλον της κυβέρνησης αποφάσεις, για θέματα όπως, ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός και ένα σαρωτικό νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Βουλευτές τόσο του κεντροαριστερού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) του καγκελαρίου Oλαφ Σολτς όσο και του δημοσιονομικά συντηρητικού Ελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (FDP) έχουν απειλήσει να διαλύσουν τον συνασπισμό εάν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως επιθυμούν.
Η κυβέρνηση του Σολτς βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, όπου τα τρία κόμματα του συνασπισμού -SPD, FDP και Πράσινοι- υπέστησαν συντριβή.
Εκτοτε, οι αρχηγοί των κομμάτων προσπάθησαν να απευθυνθούν στις βάσεις τους, τροφοδοτώντας όμως περισσότερες εσωτερικές συγκρούσεις, όπως υπογράμμισε το Politico και οδηγώντας σε εικασίες ότι η κυβέρνηση θα πέσει πριν από τις προγραμματισμένες ομοσπονδιακές εκλογές που απέχουν λιγότερο από ένα χρόνο.
Αλλά μια νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, θα μπορούσε κάλλιστα να αλλάξει την κατάσταση στο εσωτερικό της έντονα διχασμένης κυβέρνησης της Γερμανίας.
Μια νίκη του Τραμπ θα είχε «τεράστιο αντίκτυπο», μεταξύ άλλων αναγκάζοντας τους πολιτικούς να συνειδητοποιήσουν ότι «η σταθερότητα στη Γερμανία είναι ακόμη πιο σημαντική τώρα», δήλωσε ο Ραλφ Στέγκνερ, ανώτερος νομοθέτης του SPD. «Η πίεση για αυτοσυγκράτηση [εντός του συνασπισμού] θα ήταν μεγαλύτερη».
Ακόμη και ορισμένοι στο FDP -το κόμμα που θεωρείται πιο πιθανό να αποστασιοποιηθεί και να προκαλέσει πρόωρες εκλογές- αφήνουν να εννοηθεί ότι τα πράγματα θα είναι διαφορετικά αν επικρατήσει ο Τραμπ.
«Σε μια συνολικά δύσκολη παγκόσμια πολιτική κατάσταση, εμείς στη Γερμανία δεν έχουμε την πολυτέλεια να προκηρύξουμε με κάποιον τρόπο νέες εκλογές νωρίτερα», δήλωσε ο βουλευτής του FDP, Ράινχαρντ Χούμπεν.
«Αν η πίεση από το εξωτερικό αυξηθεί -και αν υποθέσουμε ότι αυτό θα συμβεί υπό τον Ντόναλντ Τραμπ- θα μπορούσα να φανταστώ ότι η Ευρώπη θα έρθει τότε πιο κοντά».
Ο Κρίστιαν Λίντνερ, υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και επικεφαλής του FDP, έχει επανειλημμένα απειλήσει ότι θα αποχωρήσει από τον συνασπισμό εάν οι αριστεροί εταίροι του -το SPD και οι Πράσινοι- δεν εφαρμόσουν μια πιο λιτή δημοσιονομική πολιτική.
Οφείλει κανείς να έχει το «θάρρος να πυροδοτήσει μια νέα δυναμική όταν φτάσει στα όρια του εφικτού», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Λίντνερ στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα.
Αγεφύρωτα χάσματα
Πάντως, παρά τις προβλέψεις ότι μια νίκη του Τραμπ θα υποχρεώσει τους ηγέτες του γερμανικού συνασπισμού να μην τον διαλύσουν, οι φαινομενικά αγεφύρωτες διαφορές παραμένουν μεταξύ των κομμάτων του.
Ενα από τα βασικά σημεία διαφωνίας παραμένει ένα ζήτημα που έχει επανειλημμένα προκαλέσει προβλήματα στον συνασπισμό: ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός. Το γερμανικό κοινοβούλιο θα ψηφίσει το σχέδιο προϋπολογισμού του 2025 την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, αλλά πρώτα οι νομοθέτες πρέπει να βρουν έναν τρόπο να καλύψουν ένα κενό τουλάχιστον 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ –ίσως και πολύ μεγαλύτερο.
Την Πέμπτη, ο Λίντνερ αναμένεται να παρουσιάσει τα εκτιμώμενα φορολογικά έσοδα της Γερμανίας έως το 2029. Ωστόσο, λόγω των ασθενέστερων του αναμενόμενου οικονομικών επιδόσεων της Γερμανίας, τα φορολογικά έσοδα είναι πιθανό να είναι χαμηλότερα από τις προηγούμενες προβλέψεις.
Οι πολιτικοί της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), της μεγαλύτερης αντιπολιτευτικής δύναμης της χώρας, εκτιμούν ότι το πραγματικό δημοσιονομικό κενό θα ανέλθει σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ.
Υπάρχει διάσταση απόψεων στο εσωτερικό του συνασπισμού για το πώς θα κλείσει η τρύπα. Ο Λίντνερ και άλλοι βουλευτές του FDP προτείνουν περικοπές στις κοινωνικές παροχές, μεταξύ άλλων για τους ουκρανούς πρόσφυγες στη χώρα. Το SPD και οι Πράσινοι θέλουν περισσότερες δαπάνες για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης.
Το άλλο μείζον θέμα για το οποίο τα κόμματα του συνασπισμού διαφωνούν, είναι ένα πακέτο συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που θα αυξήσει τις εισφορές για τους εργαζομένους, προκειμένου να διατηρηθεί το σημερινό επίπεδο παροχών για τους συνταξιούχους. Το FDP δεν συμφωνεί με το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο.
«Ενα συνταξιοδοτικό σύστημα με υψηλότερες εισφορές σημαίνει μικρότερο καθαρό εισόδημα για τους φορολογούμενους και αυτό δεν μπορεί να είναι επωφελές για τη Γερμανία ως επιχειρηματικό χώρο», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του FDP, Μπιζάν Τζιρ-Σαράι.
Λόγω της αντίθεσης του FDP, ο συνασπισμός καθυστέρησε επί μακρόν την ψηφοφορία για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Ομως, οι σοσιαλδημοκράτες βουλευτές ζητούν να διεξαχθεί σύντομα η ψηφοφορία -και ορισμένοι ποντάρουν την επιβίωση του συνασπισμού στην ψήφιση της μεταρρύθμισης.
«Θα ψηφίσουμε τον προϋπολογισμό μόνο αν συμφωνηθεί προηγουμένως το συνταξιοδοτικό», δήλωσε στο Politico ο Τιμ Κλούσεντορφ, βουλευτής του SPD. «Και τότε το FDP θα πρέπει να πει ενεργά ότι δεν θέλει [τη μεταρρύθμιση] και τότε νομίζω ότι θα είναι ένα χρονικό σημείο κατά το οποίο είτε το ίδιο το FDP θα αποχωρήσει είτε θα το διώξουμε εμείς», πρόσθεσε. «Αλλά αυτή θα ήταν πραγματικά η μέγιστη κλιμάκωση».
Μια νίκη της Χάρις μπορεί να διαλύσει τον συνασπισμό
Όπως σημειώνει το Politico, το γερμανικό Κοινοβούλιο πρόκειται να ψηφίσει τόσο για τον προϋπολογισμό όσο και για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος τις εβδομάδες που ακολουθούν τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Τότε, ανάλογα του αποτελέσματος, μπορεί να είναι λίγοι αυτοί που θα επιδιώξουν μία σύγκρουση εντός του συνασπισμού.
Η εκλογή του Τραμπ θα εγκαινιάσει μια περίοδο αβεβαιότητας στην Ευρώπη, ιδίως όσον αφορά τη δέσμευση των ΗΠΑ να υπερασπιστούν τους ευρωπαίους συμμάχους τους και τη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν θα υπερασπιστεί τους «παραβατικούς» συμμάχους του ΝΑΤΟ -εκείνους που δεν δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για την άμυνα- και, σε πρόσφατα σχόλια, φάνηκε να κατηγορεί τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Τζο Μπάιντεν για την εισβολή στην Ουκρανία.
«Μια εκλογή του Τραμπ θα μπορούσε να είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης για τον συνασπισμό να ενωθεί επιτέλους» για τα επείγοντα θέματα εξωτερικής πολιτικής της ημέρας, επισήμανε ο Ντόμινικ Τόλκσντορφ, ειδικός στις διατλαντικές σχέσεις από το Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Σε περίπτωση που η Κάμαλα Χάρις κερδίσει τις εκλογές ωστόσο, οι ηγέτες της γερμανικής κυβέρνησης θα αναπνεύσουν με ανακούφιση -και στη συνέχεια είναι πιθανό να επιστρέψουν στους μεταξύ τους καβγάδες, οδηγώντας ενδεχομένως σε πρόωρο τέλος του συνασπισμού.
«Εάν η Χάρις κερδίσει και επομένως θεωρηθεί ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να αποτελούν άγκυρα σταθερότητας, τότε οι άνθρωποι μπορεί να είναι πιο πρόθυμοι να αναλάβουν ρίσκα όταν πρόκειται για σενάρια εξόδου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κλούσεντορφ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News