Την τελευταία της πνοή άφησε σε ηλικία 79 ετών την Πέμπτη η Βάσω Παπανδρέου, ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, επί χρόνια βουλευτής και υπουργός καθώς και επίτροπος της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ. Τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία όμως κράτησε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, δίνοντας την προσωπική της μάχη με αξιοπρέπεια.

Η κηδεία της Βάσως Παπανδρέου θα γίνει το Σάββατο το μεσημέρι στο Αίγιο.

Η εκλιπούσα υπήρξε εκ των πρωταγωνιστών του μεγάλου μυθιστορήματος του ΠΑΣΟΚ, του κόμματος που κυριάρχησε όσο κανένα άλλο στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Υπήρξε, για παράδειγμα, η πολιτικός με το απόλυτο ρεκόρ σταυρών: το 1993 συγκέντρωσε 256.831 σταυρούς προτίμησης στην εκλογική περιφέρεια Β’ Αθηνών. Ή ήταν στον πολύ στενό πυρήνα της ομάδας που είχε γύρω του ο Ανδρέας Παπανδρέου, ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, στα τέλη των 70s και ως την Αλλαγή το 1981. Και μετά εκείνη που τον αμφισβήτησε περισσότερο από κάθε άλλον στο κόμμα.

Και ως επίτροπος στην ΕΟΚ, η πρώτη γυναίκα σε τέτοιο πόστο, η Βάσω Παπανδρέου συγκρούστηκε με διάφορους συντηρητικούς ηγέτες και κυρίως τη Μάργκαρετ Θάτσερ – τότε τα διεθνή Μέσα την ονόμασαν «Σιδηρά Κυρία».

Και έπειτα ήταν μέρος των «τεσσάρων», των στελεχών που δημιούργησαν την πολιτική πλατφόρμα για την ανάδειξη του Κώστα Σημίτη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, καθώς ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν πια στη δύση της ζωής του και βαριά άρρωστος στο «Ωνάσειο». Η Παπανδρέου εξάλλου ήταν από τα στελέχη που ασκούσαν ιδιαίτερα σφοδρή κριτική στον ιστορικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, στη δεύτερη πρωθυπουργία του.

Παρά τον θρίαμβό της στις εκλογές του 1993, η Βάσω Παπανδρέου δεν βρήκε θέση στις κυβερνήσεις της τελευταίας περιόδου του Ανδρέα. Αντίθετα, ανάμεσά τους κλιμακώθηκε μια αντιπαράθεση που έδωσε το δικό της χρώμα στην ιστορία του κόμματος.

Η ένταση ξεκίνησε στις αρχές του 1990, όταν η ίδια ως Επίτροπος παρέδωσε στον τότε πρωθυπουργό Ξενοφώντα Ζολώτα ένα σημείωμα του Ζακ Ντελόρ που καυτηρίαζε την απορρύθμιση της ελληνικής οικονομίας στα 80s.

Και όπως θα ανέμενε κανείς, η σχέση Βάσως – Ανδρέα επιδεινώθηκε όταν η Δήμητρα Λιάνη άρχισε να δημιουργεί έναν κύκλο γύρω από τον παρηκμασμένο Πρωθυπουργό. Τον Νοέμβριο του 1994 συγκεντρώθηκε στο σπίτι της η περίφημη «ομάδα των τεσσάρων»: Κώστας Σημίτης, Παρασκευάς Αυγερινός, Θόδωρος Πάγκαλος και η ίδια. Σε μια συνεδρίαση της ΚΕ διέσχισε μόνη τον διάδρομο για να δώσει στον Ανδρέα ένα σημείωμα, με το οποίο του ζητούσε τον λόγο – επί προσωπικού. «Γνωριζόμαστε καλά εδώ μέσα», θα της απαντήσει.

Η Βάσω Παπανδρέου γεννήθηκε στα Βαλιμίτικα Αιγίου στις 9 Δεκεμβρίου 1944. Σπούδασε Οικονομικά στην τότε ΑΣΟΕΕ και συνέχισε τις σπουδές της στην Αγγλία όπου έλαβε μεταπτυχιακό από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Reading. Στη συνέχεια δίδαξε στην Οξφόρδη.

Υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και μέλος της ΚΕ. Μετά τη νίκη του κόμματος στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1981, η Βάσω Παπανδρέου διατέλεσε πρόεδρος του ΕΟΜΜΕΧ (1981-1985) και ακολούθησαν κυβερνητικά πόστα: υφυπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας (1985-1986), αναπληρωτής υπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας (1986-1987), αναπληρωτής υπουργός Εμπορίου για τα θέματα της Ελληνικής Προεδρίας στη Κοινότητα (1988-1989), υπουργός Ανάπτυξης (1996-1999), Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (1999-2001) και ΠΕΧΩΔΕ (2001-2004) στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.

Το 1989 ανέλαβε επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΟΚ με αρμοδιότητες την Απασχόληση, τις Εργασιακές Σχέσεις και Κοινωνικές Υποθέσεις, το Ανθρώπινο Δυναμικό, την Εκπαίδευση και Κατάρτιση, και την Ισότητα των δύο Φύλων. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος της Κομισιόν.

Σύμφωνα με το βιογραφικό της, στις ημέρες της θητείας της στις Βρυξέλλες, η Βάσω Παπανδρέου προώθησε νέες ευκαιρίες εκπαίδευσης και την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και της μητρότητας, ενώ δρομολόγησε πρωτοβουλίες για την εμπέδωση της ισότητας των δύο φύλων και έδειξε ιδιαίτερη μέριμνα για τους απόμαχους της εργασίας και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Προώθησε την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα και κατοχύρωσε τον Κοινωνικό Διάλογο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η παρουσία της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε τα διεθνή ΜΜΕ να την αποκαλέσουν «Καρυάτιδα της Δημοκρατίας» αλλά και «Σιδηρά Κυρία».

Στην επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία του 1993 και με προίκα την τεράστια απήχησή της (και το ρεκόρ των σταυρών) στο εκλογικό σώμα, ανέλαβε πρωτοβουλίες για την ανασυγκρότηση του κόμματος, με σύνθημα τον περίφημο εκσυγχρονισμό και διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην εκλογή του Κωνσταντίνου Σημίτη στην πρωθυπουργία.

Ως υπουργός Εσωτερικών θεσμοθέτησε τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Με πρωτοβουλία της κατοχύρωσε νομοθετικά τη συμμετοχή των γυναικών σε ποσοστό 33% στους συνδυασμούς των Νομαρχιακών και Δημοτικών εκλογών 2002.

Πέτυχε την επιτάχυνση και την ολοκλήρωση μεγάλων έργων της χώρας, συνέβαλε καθοριστικά στην προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων.

Ενός λεπτού σιγή στη Βουλή

Ενός λεπτού σιγή κράτησε η Ολομέλεια της Βουλής μετά την γνωστοποίηση του θανάτου του ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ.

«Έφυγε από τη ζωή η Βάσω Παπανδρέου, στέλεχος του ΠΑΚ στα νεανικά της χρόνια, ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, έδειχνε ενδιαφέρον και για τη τελευταία πολιτική διαδικασία του ΠΑΣΟΚ», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος, Πάρις Κουκουλόπουλος και πρόσθεσε: «Δεν έφυγε λεπτό από το χώρο μας, υπηρέτησε με συνέπεια το ΠΑΣΟΚ σε κορυφαίες θέσεις».

Ο Βασίλης Οικονόμου, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση πρόσθεσε: «Συλλυπητήρια προς την οικογένειά της. Σημαντική προσωπικότητα για σειρά ετών, είχα τη τύχη να τη γνωρίζω προσωπικά και ήταν άνθρωπος και πολιτικός που κοσμούσε τα πολιτικά και κοινοβουλευτικά ήθη της χώρας».

Τα συλλυπητήρια τους έδωσαν εκ μέρους του ΚΚΕ ο Θανάσης Παφίλης και της ΝΕΑΡ, η Σία Αναγνωστόπουλου.

Μητσοτάκης: Yπήρξε μια δυνατή προσωπικότητα

«Με θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια της Βάσως Παπανδρέου» ανέφερε στη δήλωσή του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Αν και βρεθήκαμε σε αντίθετες όχθες, οφείλω να αναγνωρίσω ότι υπήρξε μια δυνατή προσωπικότητα. Υπηρέτησε πολλές κυβερνητικές και κοινοβουλευτικές θέσεις, αφήνοντας το δικό της αποτύπωμα και στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή ως Επίτροπος της πατρίδας μας. Θα τη συνοδεύουν, έτσι, η αφοσίωση των φίλων και ο σεβασμός των αντιπάλων της. Στην οικογένεια και τους ανθρώπους της εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια» κατέληξε.

Ανδρουλάκης: Εμβληματική πολιτική προσωπικότητα

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης αποχαιρέτησε τη Βάσω Παπανδρέου με το παρακάτω μήνυμα:

«Αποχαιρετώ με απεριόριστο σεβασμό και συγκίνηση τη Βάσω Παπανδρέου. Μια εμβληματική πολιτική προσωπικότητα και εκ των ιδρυτικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ.
Ως η πρώτη γυναίκα Επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή άνοιξε πρωτοπόρους προοδευτικούς δρόμους με την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα, την κατοχύρωση του κοινωνικού διαλόγου, την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και της μητρότητας καθώς και την εμπέδωση της ισότητας των φύλων.

Υπηρέτησε με σθένος και δυναμισμό χωρίς συμβιβασμούς τις πολιτικές θέσεις της. Ως Υπουργός ταυτίστηκε με σημαντικές μεταρρυθμίσεις εκσυγχρονισμού του κράτους και ανασυγκρότησης του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, ενώ έθετε στην προτεραιότητά της τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και την υπεράσπιση των οικονομικά ασθενέστερων. Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους οικείους της».

Αποχαιρετώ με απεριόριστο σεβασμό και συγκίνηση τη Βάσω Παπανδρέου.
Μια εμβληματική πολιτική προσωπικότητα και εκ των ιδρυτικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ.
Ως η πρώτη γυναίκα Επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή άνοιξε πρωτοπόρους προοδευτικούς δρόμους με την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα, την… pic.twitter.com/ifk1dFuKdP

— Nikos Androulakis (@androulakisnick) October 17, 2024

Σημίτης: «Ηταν μια άξια γυναίκα»

«Με μεγάλη μου λύπη πληροφορήθηκα σήμερα ότι απεβίωσε η Βάσω Παπανδρέου. Συνιδρύτρια του ΠΑΣΟΚ, συμπορευτήκαμε σε μια μεγάλη πολιτική διαδρομή. Σε κρίσιμες στιγμές υπήρξε πλάι μου και στην πορεία των κυβερνήσεών μου, εξελίχτηκε σε στενή μου συνεργάτρια» ανέφερε ο πρώην πρόεδρος του κόμματος Κώστας Σημίτης. Και πρόσθεσε:

«Ήταν μια άξια γυναίκα, που τίμησε τις θέσεις που ανέλαβε και πολλές ευρωπαϊκές πολιτικές κοινωνικού περιεχόμενου φέρουν την υπογραφή της. Η Βάσω χαρακτηριζόταν από την ευρύτατη κατάρτισή της, την εργατικότητά της, τη συνέπειά της, το θάρρος της και την αφοσίωσή της στο ΠΑΣΟΚ».

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (2012-2015), Βαγγέλης Βενιζέλος, ανέφερε για την εκλιπούσα ότι υπήρξε «εμβληματική φυσιογνωμία» του κόμματος και έδωσε το δικό της «χρώμα» στην κυβερνητική και ευρωπαϊκή εμπειρία του ΠΑΣΟΚ.

Γερουλάνος: Τίμησε τη χώρα της από κάθε αξίωμα

Και ο βουλευτής Α’ Αθηνών Παύλος Γερουλάνος αποχαιρέτησε την Βάσω Παπανδρέου αναφέροντας: «Δεν θα ξεχάσω ποτέ το δέος που προκαλούσε η παρουσία της».

Το μήνυμά του:

«Ήταν εκεί όταν γεννήθηκε το ΠΑΣΟΚ. Έζησε την πολιτική εποποιία ενός Κινήματος που έγινε ένα με την κοινωνία. Άνοιξε δρόμους ισότητας με την παρουσία της, το έργο της, την προσωπικότητά της. Στάθηκε απέναντι σε κολοσσούς της Ευρωπαϊκής, και όχι μόνο, Συντήρησης. Ακόμα και όσους δεν λύγισε με την πολιτική της υπεροχή, τούς έκανε να υποκλιθούν στη γνώση, τα πιστεύω και το πάθος της. Τίμησε τη χώρα της από κάθε αξίωμα, εθνικό και ευρωπαϊκό.

Τυχεροί όσοι είχαμε την τιμή να την γνωρίσουμε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το δέος που προκαλούσε η παρουσία της. Και είναι τόσο δύσκολο το αντίο. Καλό ταξίδι, Βάσω».

Ήταν εκεί όταν γεννήθηκε το ΠΑΣΟΚ. Έζησε την πολιτική εποποιία ενός Κινήματος που έγινε ένα με την κοινωνία.

Άνοιξε δρόμους ισότητας με την παρουσία της, το έργο της, την προσωπικότητά της.

Στάθηκε απέναντι σε κολοσσούς της Ευρωπαϊκής, και όχι μόνο, Συντήρησης. Ακόμα και… pic.twitter.com/3hIrTh5Q4E

— Pavlos Yeroulanos (@P_Yeroulanos) October 17, 2024

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News