Δεν διαθέτει πολύ χάρισμα ή πάθος, αλλά διατηρεί τον τέλειο ρυθμό και δεν είναι ποτέ επιρρεπής σε εκρήξεις ιδιοσυγκρασίας ενάντια στους μουσικούς. Η MAiRA Pro S είναι το ρομπότ νέας γενιάς που έκανε το ντεμπούτο της ως μαέστρος το περασμένο σαββατοκύριακο στη Δρέσδη.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, οι δύο παραστάσεις που διηύθυνε το ρομπότ στην πόλη της ανατολικής Γερμανίας, έχουν στόχο να αναδείξουν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στους μηχανικούς μαέστρους συμφωνικής ορχήστρας, καθώς και τη μουσική που γράφτηκε ειδικά για τις ανάγκες της τεχνολογίας του 21ου αιώνα.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας (Sinfoniker) της Δρέσδης, Μάρκους Ριντ, είπε στον Guardian ότι η πρόθεση της πρωτοβουλίας του δεν ήταν «να αντικατασταθούν τα ανθρώπινα όντα», αλλά να ακουστεί πολύπλοκη μουσική που οι μαέστροι με σάρκα και οστά θα θεωρούσαν αδύνατο να διευθύνουν.

Η Sinfoniker, γνωστή από καιρό για τις καινοτομίες της και τις πολιτικού περιεχομένου πρωτοβουλίες της, γιορτάζει την 25η επέτειό της με το «Robotersinfonie», σε μια συναυλία χωρισμένη σε δύο μέρη – το πρώτο με διευθυντή μαέστρο και το δεύτερο, μετά το διάλειμμα, με διευθυντή το ρομπότ.

Στο δεύτερο μέρος, η MAiRA αντί για τις κλασικές μπαγκέτες, κρατά τρία… φωτόσπαθα το καθένα με διαφορετικό χρώμα, για να κρατά τους χρόνους της ορχήστρας. Το ανσάμπλ της σύνθεσης χωρίζεται σε τρία μέρη, με το καθένα να ανταποκρίνεται στη διαφορετικών χρωμάτων ράβδο της MAiRA, συνθέτοντας διασταυρούμενους ρυθμούς.

Ο συνθέτης Αντρέας Γκούντλαχ, έγραψε την εύστοχα αποκαλούμενη σύνθεση «Semiconductor’s Masterpiece» (Αριστούργημα Ημι-μαέστρου) για 16 μουσικούς πνευστών και τέσσερις κρουστών, που παίζουν με ακραίες χρονικές αποκλίσεις. Κάποια τμήματα της σύνθεσης ξεκινούν αργά και επιταχύνουν, ενώ άλλα επιβραδύνουν. Ο Γκούντλαχ είπε στον Guardian ότι οι τεχνικές δεξιότητες της MAiRA εξασφαλίζουν ότι η μουσική ακούγεται ομαλά, «σαν να προέρχεται από μόνο μία πηγή».

Για να πραγματοποιήσει ένα όνειρο δύο δεκαετιών, ο Ριντ συνεργάστηκε με ειδικούς από το CeTI (Κέντρο Απτικού Διαδικτύου) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Δρέσδης. Το Κέντρο επιδιώκει μια καινοτομία που βασίζεται στην αρχή ότι τα ρομπότ και οι άνθρωποι μπορούν να συνεργάζονται, αντί να ανταγωνίζονται.

Ο συνθέτης δίδαξε στην MAiRA να διευθύνει την ορχήστρα όπως θα το έκανε ένας άνθρωπος, εμφανίζοντας κινήσεις των χεριών έως και 40 φορές, ώστε να μπορεί να τις ενσωματώσει και να τις υιοθετήσει με ολοένα αυξανόμενη πολυπλοκότητα κατά τη διάρκεια της διετούς ανάπτυξής της.

Κάθε «βραχίονας» της MAiRA έχει επτά αρθρώσεις, που του επιτρέπουν να κινείται και να τεντώνεται προς όλες τις κατευθύνσεις. Αλλά αν γίνει λίγο υπερβολικά δυναμική, χτυπώντας δυνατά το ρυθμό, ένας μηχανισμός ασφαλείας ενεργοποιείται, ώστε να την αποτρέψει από το να κάνει οποιαδήποτε ζημιά στον εαυτό της, ή στους μουσικούς.

Ο Ριντ είχε την ιδέα να παραδώσει τη θέση του σε ένα εξελιγμένο ρομπότ πριν από 23 χρόνια, ενώ έκανε πρόβες σε μια περίπλοκη σύνθεση. Ενας από τους φαγκοτίστες του είπε στον μαέστρο: «Εσύ διευθύνεις τα κλαρινέτα σε χρόνο 3/4 και εγώ έχω 5/8, τελείως διαφορετικό ρυθμό – τι να κάνω, κανείς δεν με διευθύνει», με τον μαέστρο να του απαντά: «Ε, δεν είμαι και ρομπότ».

Τα τοπικά Μέσα ενημέρωσης της Δρέσδης επισήμαναν την ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού στην παγκόσμια πρεμιέρα της συμφωνίας το βράδυ του Σαββάτου, την οποία ακολούθησε μια ζωντανά μεταδιδόμενη μέσω διαδικτύου συναυλία την Κυριακή.

Η MAiRA είναι ίσως το πιο προηγμένο τεχνικά ρομπότ που διευθύνει μουσική, αλλά δεν είναι το πρώτο.

Το 2008, ένα ρομπότ ύψους 1,2 μέτρων διηύθυνε τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ντιτρόιτ σε μια παράσταση του «Αδύνατου Ονείρου» του Μιτς Λι, από το μιούζικαλ του 1965, «Ο Ανθρωπος από τη Λα Μάντσα». Εννέα χρόνια αργότερα, ο Ιταλός τενόρος Αντρέα Μποτσέλι και η ιταλική Φιλαρμονική Ορχήστρα Λούκα εμφανίστηκαν στην Πίζα υπό τη διεύθυνση του YuMi – ο οποίος χαρακτηρίζεται ως «συνεργατικός» μαέστρος-ρομπότ με διπλό βραχίονα.

Και στη Νότια Κορέα, τον Ιούλιο του 2023, ένα ανδροειδές ανέβηκε στο βάθρο του μαέστρου στο Εθνικό Θέατρο της Κορέας της Σεούλ.

Κατά τη διάρκεια των 25 ετών της ζωής της η Sinfoniker της Δρέσδης έχει παρουσιάσει αρκετές μουσικές καινοτομίες. Το 2006, έπαιξε μια διασκευή του σάουντρακ της κλασικής βωβής ταινίας «Θωρηκτό Ποτέμκιν» από τα μπαλκόνια μιας παλιάς κομμουνιστικής οικιστικής εγκατάστασης της στο κέντρο της Δρέσδης – ενώ το βρετανικό ποπ δίδυμο των Pet Shop Boys έπαιξε στην ταράτσα του κτιρίου της.

Το 2017, η Συμφωνική Ορχήστρα της Δρέσδης διοργάνωσε ένα φεστιβάλ «κατά της απομόνωσης και της μισαλλοδοξίας» κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ, κατά μήκος των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού, κοντά στην πόλη Τιχουάνα, παίζοντας με Μεξικανούς και Αμερικανούς μουσικούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News