Δεν ήταν ανάγκη να πάθει η BMW τη ζημιά (θεαματική βουτιά στο Χρηματιστήριο Φρανκφούρτης λόγω ανάκλησης 1,5 εκατ. ελαττωματικών οχημάτων) για να καταλάβουμε ότι η γερμανική οικονομία δεν είναι πλέον ό,τι το Βερολίνο παρουσίαζε επί σειρά ετών –μνημονιακών για την Ελλάδα, σημειωτέον– σαν τευτονικό θέσφατο («ευρωπαϊκή ατμομηχανή», «θεά της ανταγωνιστικότητας», κ.λπ.). Τα δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο έχουν πυκνώσει, και όλα τους μιλούν για «τον μεγάλο ασθενή της Ευρώπης».

Ο Λούκα Αντζελίνι της Corriere della Sera σταχυολόγησε τις ιερεμιάδες διαφόρων σημαντικών αρθρογράφων οικονομικών media, μεταξύ τους και αυτήν του υπεράνω υποψίας Βόλφγκανγκ Μίνχαου, ο οποίος θρήνησε κομψά: «Οι Γερμανοί σήμερα ζουν ανάμεσα στα ερείπια μιας βιομηχανικής στρατηγικής που δεν λειτουργεί πλέον, ενώ δεν έχουν και Σχέδιο Βήτα». Ο Αντζελίνι προσέθεσε πόνο με ανάλογες εκτιμήσεις της Wall Street Journal, όμως και αβίαστο γέλιο, πικρό ίσως για εμάς, τους… «τεμπέληδες Ελληνες».

«Σε τέτοιο πλαίσιο είναι εντυπωσιακό να διαβάζεις ότι οι Γερμανοί θέλουν να δουλεύουν ακόμη λιγότερο». Πώς είπατε; Να περί τίνος πρόκειται. Στη Γερμανία μόλις κυκλοφόρησαν δύο «δοκίμια» που εξηγούν τον λόγο για τον οποίο «οι Γερμανοί συμφωνούν με την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας».

Τα «δοκίμια» λένε ότι «οι Γερμανοί δεν είναι τεμπέληδες», καθότι σε άλλους έβγαλαν το όνομα, «αλλά αγαπούν την οικογένειά τους, τα χόμπι και τις εθελοντικές δραστηριότητες», έτσι αποζητούν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Καλούν, λοιπόν, τους επιχειρηματίες «να αναδιοργανώσουν τις εταιρείες τους, να υιοθετήσουν σύγχρονα εργαλεία και να καταφύγουν στην Τεχνητή Νοημοσύνη». Το εβδομαδιαίο τριήμερο αναπαύσεως και… εθελοντισμού δεν θα μειώσει τους μισθούς των Γερμανών, εξυπακούεται…

Κατά τους συγγραφείς, «στις εταιρείες όπου οι άνθρωποι [οι Γερμανοί] εργάζονται λιγότερο, μειώνονται τα κρούσματα ασθενειών χωρίς να επηρεάζεται η παραγωγικότητα». Κάποιοι από τους υπευθύνους εταιρειών με τους οποίους συνομίλησαν οι δοκιμιογράφοι τόλμησαν να ψελλίσουν μερικά αποσιωπητικά: «Φοβάμαι ότι η τετραήμερη εβδομάδα, χωρίς μείωση μισθού, που είναι αμερικανική ιδέα, πρέπει να μελετηθεί κατά περίπτωση, αφού δεν είναι όλος ο κόσμος Νέα Υόρκη» είπε κάποιος.

Η συζήτηση για την τετραήμερη εργασία στο συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον έχει πάρει φωτιά στη Γερμανία, ωστόσο υπάρχουν και εκείνοι που βλέπουν τα πραγματικά δεδομένα. Οτι, δηλαδή, οι Γερμανοί ήδη εργάζονται πολύ λιγότερο από άλλους, Ευρωπαίους και μη. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, το 2021 ο Γερμανός εργάστηκε 1.349 ώρες, ενώ ο Ελληνας 1.872 ώρες. Και ο μέσος όρος ωρών εργασίας του ΟΟΣΑ ήταν 1.716 ώρες.

Τα παραπάνω στοιχεία αμφισβήτησαν ορισμένοι καθηγητές της Γερμανίας, με το επιχείρημα ότι δεν είναι αντιπροσωπευτικά, ούτε ενδεικτικά. Είπαν ότι, λόγου χάρη, στη Γερμανία περιλαμβάνονται πολλές γυναίκες στο εργατικό δυναμικό, οι οποίες εργάζονται με μερική απασχόληση, κάτι που μειώνει τις μέσες ετήσιες ώρες εργασίας ανά άτομο, κ.ά. παρόμοια.

Τα γερμανικά γκάλοπ, από πλευράς τους, υπογραμμίζουν ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι της Γερμανίας (το 73%) επιθυμούν την τετραήμερη εργασία μεν, αλλά με την προϋπόθεση ότι η αμοιβή τους θα παραμείνει η ίδια. Ενα μικρό ποσοστό γερμανών εργαζομένων (το 8%) θέλει τόσο πολύ την τετραήμερη εργασία (ή το τριήμερο καθισιό), που δέχεται και μείωση αποδοχών. Τέλος, σε ποσοστό 17% οι εργαζόμενοι αρνήθηκαν κατηγορηματικά τη μείωση των ωρών εργασίας τους.

Οι πάντες, ωστόσο, έγραψε ο Αντζελίνι, συμφωνούν ότι κλειδί για να καταλάβουμε αν μπορεί να λειτουργήσει η τετραήμερη εβδομάδα με τον ίδιο μισθό είναι η παραγωγικότητα: η λιγότερη εργασία την αυξάνει ή όχι; Οι απαντήσεις δεν είναι ίδιες. Αλλοι φρονούν ότι η καθιέρωση τετραήμερης εβδομάδας εργασίας είναι αντιπαραγωγική από μακροοικονομική άποψη, άλλοι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η μείωση των ωρών εργασίας μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγικότητα.

Υπολόγισαν, πάντως, ότι οι χαμένες εργατοώρες (η μείωση των ωρών εργασίας κατά 20%) απαιτεί υπερπαραγωγικότητα κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας, δηλαδή αύξηση της παραγωγικότητας κατά 25%, κάτι «μη ρεαλιστικό». Οι μικροβιοτέχνες είναι πρόθυμοι να συζητήσουν το θέμα, υπό την προϋπόθεση της «προσέλκυσης εξειδικευμένων εργατών». Οι υποστηρικτές της μείωσης των ημερών εργασίας προβάλλουν, επίσης, και τις «ωφέλειες σε περιβαλλοντικό επίπεδο».

Η συζήτηση παραμένει ανοιχτή, όμως γίνεται σε περιβάλλον αντίξοο, αφού η συνολική γερμανική παραγωγικότητα μειώνεται συνεχώς. Γιατί μειώνεται; Η απάντηση είναι προφανής και ονομάζεται Κίνα. Οι γερμανοί ειδικοί, όμως, επιμένουν να αποδίδουν την τρέχουσα πτώση στην ενεργειακή κρίση. Η παραγωγή, λένε, μειώνεται λόγω του υψηλότερου ενεργειακού κόστους. Και υπάρχει και ένας άλλος λόγος, λίγο-πολύ άγνωστος στους τρίτους: η γερμανική παραγωγικότητα δεν είναι πολύ υψηλή διότι σε αρκετούς τομείς οι μισθοί είναι, συγκριτικά με άλλους γερμανικούς βέβαια, χαμηλοί.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News