«Μπορείς να κρίνεις μια νέα τηλεοπτική σειρά από το πρώτο επεισόδιο;», διάβαζα το σχόλιο ενός χρήστη του Twitter για τη νέα κωμική σειρά της ΕΡΤ «Αρχελάου 5», που έκανε πρεμιέρα στις 8 Σεπτεμβρίου.

Αν είναι κωμική η σειρά, ναι, μια χαρά μπορείς να την κρίνεις, θα απαντήσω. Οχι από το πρώτο επεισόδιο, από το πρώτο πεντάλεπτο. Γιατί εκείνο που δίνει την απάντηση, από το ξεκίνημά της κιόλας, είναι ένα: αν θα γελάσεις.

Σε όλα τα κωμικά θεάματα, το γέλιο που θα ακουστεί από την άλλη όχθη, του αποδέκτη, είναι κυρίως αυτό που κρίνει το αποτέλεσμα. Και πρέπει να ακουστεί από το πρώτο δίλεπτο, ίσως και νωρίτερα. Από το πρώτο λεπτό πρέπει να με κάνεις να γελάσω. Και μετά να με ξανακάνεις καμια πενηνταριά φορές κατά τη διάρκεια του επεισοδίου.

Δύσκολο σπορ η κωμωδία. Εκτός αν αποφασίσεις να την τοποθετήσεις σε ένα μεσοβέζικο στρατόπεδο, εκεί όπου συνωστίζονται αποτυχημένες προσπάθειες. Οι περισσότερες κωμικές σειρές στην ελληνική τηλεόραση είναι αυτής της κατηγορίας. Ερχεται να προστεθεί ακόμα μία, και μάλιστα σε μια εποχή που το τηλεοπτικό κοινό διψά για κωμικό θέαμα από έλληνες δημιουργούς. Θέλει διακαώς να δει μια καλή ελληνική κωμωδία στο γυαλί, και ευλόγως απορεί γιατί είναι τόσο δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο.

Ας επιστρέψουμε όμως στο «Αρχελάου 5», το οποίο είναι και από τις πρώτες σειρές που εγκαινίασαν τη σεζόν. Ο μόνος λόγος που σου έρχεται να την υπερασπιστείς είναι το καστ. Παίζουν καλοί ηθοποιοί. Αλλά δεν παίζουν καλά. Γιατί η κωμωδία έχει τους δικούς της κανόνες. Η αρχή είναι το κείμενο. Αν εμπεριέχει μια καλή αναλογία, σε σχέση με τη διάρκεια του επεισοδίου, από αστείες ατάκες και κωμικές συνθήκες, που κουμπώνουν πάνω σε καλοφτιαγμένους κωμικούς ήρωες, ο ηθοποιός έχει τα μισά υλικά για να αποδώσει.

Τα άλλα μισά, όμως, θα καθορίσουν την απόλυτη επιτυχία. Ενα καλό κωμικό κείμενο μπορεί να χαθεί στο κενό και να μην περάσει στον θεατή εάν ο τρόπος που θα το παίξει ο ηθοποιός και η σκηνοθεσία δεν βοηθήσουν. «Να περάσει το αστείο κάτω»: έτσι λένε οι κωμικοί στη σκηνή, αυτοί που δοκιμάζονται στο είδος με συνέπεια και συστηματικότητα. Αυτό το πέρασμα δεν είναι ανώδυνο, έχει μέσα του Συμπληγάδες. Θα το ξαναπώ, δύσκολη η κωμωδία. Η πραγματική κωμωδία, που σε κάνει να γελάς και που δεν σε προβληματίζει για το αν είναι αστεία ή όχι.

Είναι λογικό ότι η πλειονότητα των τηλεθεατών στάθηκε διχασμένη απέναντι στο «Αρχελάου 5». Στη χειρότερη περίπτωση το κατακεραύνωσε, στην καλύτερη το δικαιολόγησε με το επιχείρημα ότι μπορεί να είναι κάπως χλιαρό, αλλά τουλάχιστον είναι μια κωμική σειρά που θα μας ξαλαφρώνει τα βράδια. Να κάτι ακόμα που κυκλοφόρησε, σαν σχόλιο, στα κοινωνικά δίκτυα. Αλήθεια, έχουμε τόσο πολύ συνηθίσει σε μέτριες τηλεοπτικές κωμωδίες που, μοιραία, κάποιοι άρχισαν να θεωρούν φυσιολογικό ότι μια σειρά που βαφτίζεται κωμική δεν τους κάνει να γελάνε;

Το θέμα είναι, βέβαια, γιατί μας συμβαίνει όλο αυτό. Φταίει η πολιτική ορθότητα; Ακουγα που το έλεγε ο Γιάννης Μπέζος στο ραδιόφωνο: «Οι συγγραφείς σήμερα λένε “δεν θα γράψουμε αυτό’’ γιατί θα ενοχλήσει. Η κωμωδία, αν δεν ενοχλήσει, δεν έχει νόημα. Θέλουμε συγγραφείς που να μη φοβούνται».

Η πολιτική ορθότητα σίγουρα παίζει τον ρόλο της. Αν δεις κωμικές σειρές της δεκαετίας του ’90 θα καταλάβεις πόσο πιο ελεύθερα έγραφαν οι σεναριογράφοι. Οχι ότι ήμασταν και τότε πλήρως απελευθερωμένοι, πάντα υπήρχαν ταμπού σε σχέση με το τι θα ειπωθεί στον τηλεθεατή, αλλά πλέον η λίστα του «μη» έχει μεγαλώσει. Και όσο μεγαλώνει αυτή, μικραίνουν τα περιθώρια της κωμωδίας. Της τηλεοπτικής κωμωδίας, γιατί στις πλατφόρμες και στις σκηνές οι κανόνες και τα «μη» της πολιτικής ορθότητας δεν περνάνε σε τέτοιο βαθμό.

Είμαστε, λοιπόν, καταδικασμένοι να μη δούμε ποτέ δυνατή κωμική σειρά στην ελληνική οθόνη; Το ερώτημα θα παραμένει αναπάντητο μέχρι να εμφανιστεί ο πρώτος που θα κάνει τη διαφορά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News