Στην πρώτη μεγάλη ομιλία του από τότε που έγινε πρωθυπουργός, ο Κιρ Στάρμερ ενημέρωσε τον βρετανικό λαό την Τρίτη 27 Αυγούστου ότι η χώρα τους βρίσκεται σε μια κοινωνική και οικονομική «μαύρη τρύπα» και ότι «τα πράγματα θα χειροτερέψουν προτού βελτιωθούν».

Η ομιλία του βρετανού πρωθυπουργού σκιαγράφησε μια πολύ θλιβερή και δυσοίωνη εικόνα της χώρας. Ο Στάρμερ χρησιμοποίησε επανειλημμένα τη λέξη «σήψη» για να περιγράψει την κατάσταση της Βρετανίας, παρομοιάζοντάς την με ένα σπίτι με σάπια θεμέλια, το οποίο χρειάζεται πολύ περισσότερα από ένα απλό βάψιμο.

Ο Στάρμερ, όπως επισημαίνει η Washington Post, έκανε ακόμη και τους ένθερμους υποστηρικτές του να αναρωτηθούν μήπως υπερβάλλει.

Αλλά ο ίδιος υποστήριξε ότι ήθελε να είναι ειλικρινής, σε αντίθεση με τους προκατόχους του, τους οποίους κατηγόρησε για την τρέχουσα κατάσταση και είπε ότι πούλησαν στον βρετανικό λαό «το φιδέλαιο του λαϊκισμού».

Ο Στάρμερ πρόσθεσε ότι οι φόροι θα αυξηθούν και ότι θα γίνουν περικοπές, ακόμη και για εκείνους που εξαρτώνται περισσότερο από τη δημόσια βοήθεια, όπως οι 10 εκατομμύρια ηλικιωμένοι που περιμένουν επιδότηση των λογαριασμών θέρμανσης τον χειμώνα.

Σε εκλογές της 4ης Ιουλίου, οι βρετανοί ψηφοφόροι έδωσαν μια μεγάλη ευκαιρία στον Στάρμερ και το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα, βάζοντας τέλος σε 14 χρόνια Συντηρητικής διακυβέρνησης και πηγαίνοντας ενάντια στη δεξιά στροφή που παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη.

Αλλά δεν υπήρξε χρόνος για μήνα του μέλιτος.

Η χώρα σοκαρίστηκε από μια επίθεση με μαχαίρι στις 29 Ιουλίου που σκότωσε τρία παιδιά σε ένα μάθημα χορού στο Σάουθπορτ. Η διαδικτυακή παραπληροφόρηση σχετικά με τον δράστη –λανθασμένα ταυτοποιώντας τον ως παράνομο μετανάστη με αραβικό όνομα– προκάλεσε ταραχές που συγκλόνισαν τη χώρα επί μια εβδομάδα.

Χρειάστηκαν έντονη αστυνομική παρουσία, μαζικές συλλήψεις και αυστηρές ποινές φυλάκισης, μαζί με δημόσια καταδίκη, για να τεθεί τέλος στη βία.

Οι βρετανοί εισαγγελείς απήγγειλαν κατηγορίες σε περισσότερα από 600 άτομα για βίαιη αναταραχή και επίθεση σε αστυνομικούς και περιουσίες, με τούβλα και βόμβες βενζίνης. Οι εισαγγελείς έχουν κινήσει επίσης νομικές διαδικασίες εναντίον όσων ένας δικαστής αποκάλεσε «πολεμιστές του πληκτρολογίου», που φέρεται να έχουν ρίξει λάδι στη φωτιά της δημόσιας οργής με αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλές από τις οποίες είναι ψευδείς.

Μια 53χρονη Βρετανίδα καταδικάστηκε σε 15 μήνες φυλάκιση για μια ανάρτηση στο Facebook που ζητούσε την ανατίναξη ενός τζαμιού «με τους ανθρώπους μέσα». Ενας 45χρονος Αγγλος καταδικάστηκε σε 20 μήνες επειδή παρότρυνε τους ακολούθους του να βάλουν φωτιά σε ξενοδοχείο που φιλοξενούσε πρόσφυγες.

Ο Στάρμερ ορκίστηκε ότι εκείνοι που υποκινούν τη βία δεν θα μπορούν να κρυφτούν πίσω από την ανωνυμία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ορισμένοι επικριτές του, όμως, ανησυχούν ότι τέτοιες συλλήψεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ελευθερία του λόγου.

Την Τρίτη, ο βρετανός πρωθυπουργός είπε ότι οι ταραχές αποκάλυψαν «μια βαθιά ασθενή κοινωνία» που «αποδυναμώθηκε από μια δεκαετία διχασμού και παρακμής» και «έχει μολυνθεί από μια σπείρα λαϊκισμού». Η προσπάθεια του κράτους να αντιμετωπίσει  τις ταραχές ανέδειξε επίσης τις αποτυχίες των προηγούμενων κυβερνήσεων, πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι η κυβέρνησή του έπρεπε «να ελέγξει τον ακριβή αριθμό των θέσεων που είχαμε στη διάθεσή μας στις φυλακές και πού βρίσκονταν, για να διασφαλίσουμε ότι θα μπορούσαμε να συλλάβουμε, να κατηγορήσουμε και να καταδικάσουμε ανθρώπους γρήγορα».

«Το να μην έχεις αρκετές θέσεις στη φυλακή είναι θεμελιώδης αποτυχία», είπε ο Στάρμερ, πρώην ανώτατος εισαγγελέας.

Είπε επίσης ότι οι ταραχοποιοί «έπαιζαν» με το σύστημα.

«Δεν ήξεραν απλώς ότι το σύστημα έχει διαλυθεί. Πόνταραν πάνω σε αυτό», είπε. «Σκέφτηκαν: “Δεν θα με συλλάβουν ποτέ. Και αν το κάνουν, δεν θα διωχθώ. Και αν διωχθώ, η ποινή δεν θα είναι μεγάλη”. Είδαν τις ρωγμές στην κοινωνία μας ύστερα από 14 χρόνια αποτυχίας και τις εκμεταλλεύτηκαν».

Ο Στάρμερ κάλεσε 50 πολίτες στην ομιλία: πυροσβέστες, νοσοκόμες, δασκάλους, αστυνομικούς. Ακόμη και την ώρα που ανακοίνωνε τα δυσάρεστα νέα του, τους είπε ότι η κυβέρνησή του είναι αφοσιωμένη σε αυτούς.

Επέλεξε επίσης να κάνει τις ανακοινώσεις του από τον κήπο με τα τριαντάφυλλα της πρωθυπουργικής κατοικίας στο νούμερο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, ακριβώς εκεί όπου κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι υπάλληλοι του τότε πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον πραγματοποίησαν μια από τις συγκεντρώσεις τους, αψηφώντας το lockdown.

«Θυμάστε τις εικόνες, ακριβώς εκεί, με το κρασί και το φαγητό;» είπε ο Στάρμερ. «Λοιπόν, αυτός ο κήπος και αυτό το κτίριο, είναι τώρα ξανά στην υπηρεσία σας».

Κατηγόρησε για την τρέχουσα κατάσταση «ερειπίων και συντριμμιών» τα 14 χρόνια διακυβέρνησης του Συντηρητικού Κόμματος, λέγοντας ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έχει συγκεντρώσει 22 δισ. λίρες σε χρέη και τα είχε κρύψει από το Γραφείο Ευθύνης Προϋπολογισμού, μια ανεξάρτητη και έγκυρη αρχή εποπτείας των δημόσιων οικονομικών, που χρηματοδοτείται από το υπουργείο Οικονομικών.

Ο Στάρμερ άφησε κάποια χαραμάδα ελπίδας για το μέλλον, αλλά προειδοποίησε ότι έρχονται δύσκολες στιγμές. «Ερχεται ένας προϋπολογισμός τον Οκτώβριο και θα είναι επώδυνος», είπε.

Το Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας είναι παραδοσιακός σύμμαχος με τα βρετανικά εργατικά συνδικάτα. Ωστόσο, μετά την ομιλία του Στάρμερ, η Σάρον Γκράχαμ, γενική γραμματέας του σωματείου Unite, εξέφρασε την ανησυχία της, λέγοντας ότι «ένα ζοφερό όραμα της Βρετανίας δεν είναι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα».

Το Κόμμα των Πρασίνων εξέδωσε δήλωση λέγοντας ότι «οι άνθρωποι δεν ψήφισαν για περισσότερο οικονομικό πόνο και δυσκολίες».

Ο προκάτοχος του Στάρμερ, Ρίσι Σουνάκ, με ανάρτηση στο X, είπε ότι η ομιλία της Τρίτης αποκάλυψε μια κρυφή ατζέντα, «αυτό που σχεδίαζαν να κάνουν οι Εργατικοί από την αρχή, να αυξήσουν τους φόρους σας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News