Εκπληκτικός ηθοποιός, πανέμορφος, Γάλλος, Μεσόγειος, ένα ηλιοκαμένο νεανικό κορμί στο «Plein Soleil», η ενσάρκωση της νεότητας στον «Γατόπαρδο», ο «δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο» στο «Le Samouraï», ο σύντροφος της Ρόμι Σνάιντερ στη ζωή και στην «Πισίνα», ο καλόψυχος Ρόκο στον «Ρόκο και τ’ αδέλφια του» του Βισκόντι, ο επί μισόν αιώνα κολλητός του ομορφάσχημου Μπελμοντό, ή κι αν θέλετε, ένας ακόμη απογοητευμένος και πολύ συντηρητικός εκπρόσωπος της γενιάς που διαμόρφωσε τη μεταπολεμική Ευρώπη και δεν της άρεσε πώς έχει «καταντήσει» ο κόσμος και η Γαλλία· ήταν o Αλέν Ντελόν που δεν είναι πια μαζί μας. Ο σπουδαίος γάλλος ηθοποιός έφυγε από τη ζωή στα 88 του, μαζί του σβήνει σιγά σιγά και ο 20ος αιώνας.
Την είδηση του θανάτου του Αλέν Ντελόν ανακοίνωσαν τα παιδιά του:
«Ο Αλέν Φαμπιάν, η Ανουκά, ο Αντονί και (ο σκύλος του) Λουμπό, με βαθιά θλίψη ανακοινώνουν τον θάνατο του πατέρα τους. Έφυγε ειρηνικά από τη ζωή στο σπίτι του στο Ντουσί, περιτριγυρισμένος από τα τρία του παιδιά και την οικογένειά του. Η οικογένειά του σας ζητά να σεβαστείτε την ιδιωτική του ζωή σε αυτή την εξαιρετικά οδυνηρή στιγμή του πένθους».
Ως σύμβολο της Γαλλίας αποχαιρέτησε τον Ντελόν, ο πρόεδρος της χώρας Εμανουέλ Μακρόν.
Monsieur Klein ou Rocco, le Guépard ou le Samouraï, Alain Delon a incarné des rôles légendaires, et fait rêver le monde. Prêtant son visage inoubliable pour bouleverser nos vies.
Mélancolique, populaire, secret, il était plus qu’une star : un monument français. pic.twitter.com/1JTqPfVo5n
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) August 18, 2024
Σε μια πρώτη αντίδραση, η Le Monde σημείωσε ότι ο Αλέν Ντελόν ενσάρκωσε την τελειότητα ως ηθοποιός, βιώνοντας την τέχνη του με απαράμιλλη ένταση. Οντως ο Ντελόν δεν αρκέστηκε ποτέ στην απίστευτη ομορφιά και γοητεία του· δούλεψε πολύ και πολύ καλά, συνεργάστηκε με απαιτητικούς και θρυλικούς σκηνοθέτες και ανέδειξε τους συμπρωταγωνιστές του όσο και τους ρόλους του.
Ο Ντελόν είχε εδώ και κάποιο καιρό παραιτηθεί από τη ζωή. Ίσως από τότε που έφυγε από τη ζωή ο «Bebel», ο αγαπημένος του φίλος, Ζαν-Πολ Μπελμοντό, πριν τρία χρόνια. «Είμαι παντελώς συντετριμμένος… Δείτε, δεν θα ήταν άσχημο να φεύγαμε κι οι δυο μαζί. Είναι μέρος της ζωής μου, ξεκινήσαμε μαζί πριν από 60 χρόνια», είχε πει τότε ο Ντελόν, ο οποίος είχε πρωτοσυνεργαστεί με τον Μπελμοντό από τα τέλη της δεκαετίας του 1950.
Τελικά «έφυγε» κι αυτός, με τρία χρόνια καθυστέρηση και αφού η οικογένειά του είχε βυθιστεί σε μια «σαιξπηρική» διαμάχη για το ποιος θα διαχειριστεί και κληρονομήσει την περιουσία του (υπολογίζεται στα 245 εκατ. ευρώ).
Το να πεις ότι ο Ντελόν ήταν ένας θρύλος του γαλλικού σινεμά είναι τόσο μα τόσο λίγο. Ήταν κι αυτό βέβαια, ένας εργατικός ηθοποιός που ενσάρκωσε εμβληματικούς ρόλους που σφράγισαν την ευρωπαϊκή Έβδομη Τέχνη μεταπολεμικά, όμως ήταν και το πρόσωπο —και πόσο πανέμορφο πρόσωπο!— μιας Γαλλίας, μιας ολόκληρης Ευρώπης, που αναδυόταν από τον εφιάλτη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένας οικουμενικός γόης, ένας άνδρας που άλλαξε το φορμά του σύγχρονου άνδρα· υπό αυτή την έννοια ο Ντελόν ξεφεύγει από τα όρια της ούτως ή άλλως εξαιρετικής φιλμογραφίας του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι νεότερες γενιές, παιδιά που δεν έχουν δει καν τις ταινίες που τον έκαναν διάσημο, διασκεδάζουν με ένα meme στα social media, σε ένα στιγμιότυπο που η Μαριάν Φέιθφουλ κάθεται ανάμεσα στον Ντελόν και τον Μικ Τζάγκερ και δείχνει να απολαμβάνει και να προτιμά την παρέα του Γάλλου: Οταν είσαι ο Μικ Τζάγκερ, αλλά ο άλλος είναι ο Αλέν Ντελόν.
Σε κάθε περίπτωση ήταν μια ολόκληρη εποχή, σχεδόν 20 χρόνια, στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, που οι ταινίες και οι ρόλοι του Ντελόν δεν άφηναν κανέναν αδιάφορο —αν και η αναγνώριση, ένα βραβείο Σεζάρ, ήρθε το 1984 για το φιλμ «Η ιστορία μας».
Το ντεμπούτο του είχε γίνει στα τέλη της δεκαετίας του 1950, αφού είχε απολυθεί από τον στρατό και έκανε δουλειές του ποδαριού, με κάτι μέτριες ρομαντικές κωμωδίες, οι οποίες όμως τον έκαναν γνωστό στον χώρο και έτσι, το 1960 ήρθε η μεγάλη έκρηξη:
Πρώτα με το «Γυμνοί στον ήλιο», τη μεταφορά στο σινεμά από τον Ρενέ Κλεμάν του μυθιστορήματος της Πατρίσια Χάισμιθ «Ταλαντούχος κ. Ρίπλεϊ» και έπειτα με τον «Ρόκο και τ’ αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι —τότε ακόμα και οι New York Times, από την άλλη ακτή του Ατλαντικού θα έγραφαν πως η ερμηνεία του Ντελόν ήταν «συγκινητικά εύκαμπτη και εκφραστική».
Ο δρόμος για το Χόλιγουντ —στο μεταξύ είχε μάθει και αγγλικά— είχε ανοίξει, αν και ο ίδιος επέλεξε να ισορροπεί ανάμεσα σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές παραγωγές. Το 1962 θα έπαιζε στην «Έκλειψη» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, πλάι στη Μόνικα Βίτι, το 1963 στον «Γατόπαρδο» του Λουκίνο Βισκόντι, μαζί με τον Μπαρτ Λάνγκαστερ και την Κλαούντια Καρντινάλε, το 1964 στο «L’ Insoumis» του Αλέν Καβαλιέ.
Παράλληλα ισορροπούσε ανάμεσα στην περσόνα του γόη, την οποία δούλεψε συνετά, και την υποκριτική —μολονότι εξαιρετικά γοητευτικός, ο ηθοποιός Ντελόν ερχόταν πάντα πρώτος. Κι όποιος έχει δει τον «Κύριο Κλάιν», του Τζόζεφ Λόουζι, το 1976, όπου είχε αναλάβει και την παραγωγή, μπορεί να καταλάβει, όχι μόνο το υποκριτικό ταλέντο, αλλά και ότι όλα τα περί «ακροδεξιού τέρατος» που κάποιοι κόλλησαν στον απλώς συντηρητικό «γκωλικό» Ντελόν ήταν μάλλον ανοησίες.
Σε όλη την καριέρα του, αυτός ο θρύλος του γαλλικού και του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, γύρισε περίπου 100 ταινίες, μέσα σε μισό αιώνα. Το 2017 είχε ανακοινώσει ότι αποχωρεί από την ηθοποιία —«ό,τι είχα να πω το είπα», είχε εξηγήσει.
Ο περισσότερος κόσμος, εξάλλου, είχε την αίσθηση ότι ο Αλέν είχε δεκαετίες να πρωταγωνιστήσει σε κάποια ταινία. Και μετά από μια σαχλαμάρα, τον ρόλο του Ιούλιου Καίσαρα στο «Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες», το 2008, δεν είχε δοκιμάσει στο σινεμά, προτιμώντας το θέατρο.
O Ντελόν δεν μεγάλωσε εύκολα, ήταν και αυτό –τα απίστευτα σκληρά παιδικά χρόνια– μέρος της γιγάντιας αντίφασης που τον περιέβαλλε. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν πολύ μικρός και ουσιαστικά τον εγκατέλειψαν. Εστάλη σε ανάδοχη οικογένεια και από τα σχολεία όπου τον έγραφαν έπαιρνε συνεχώς αποβολή ως απείθαρχος —τελικά παράτησε το σχολείο στα 14 του, δούλεψε σε ένα κρεοπωλείο και έπειτα, στα 17 του, κατετάγη στο Πολεμικό Ναυτικό, μάλιστα βρέθηκε αλεξιπτωτιστής στον Α’ Πόλεμο της Ινδοκίνας και στο Ντιέν Μπιεν Φου το 1954. Οταν επέστρεψε, δούλεψε ως αχθοφόρος και σερβιτόρος ώσπου χάρη σε μια γνωριμία του με μια ηθοποιό, πήγε μαζί τις στις Κάννες. Εκεί τον είδαν κάποιοι κυνηγοί ταλέντων –η ζήτηση για ζεν πρεμιέ ήταν πάντα μεγάλη. Και όλα έγιναν κάπως πιο εύκολα. Αλλά όχι πιο απλά.
Ο ίδιος δεν ξεπέρασε ποτέ το γεγονός ότι ουσιαστικά μεγάλωσε χωρίς γονείς. Το 1996, σε μια τηλεοπτική του συνέντευξη, κλήθηκε, μεταξύ άλλων να απαντήσει στο ερώτημα: Αν ο Θεός υπάρχει τι θα θέλατε να τον ακούσετε να σας λέει μετά τον θάνατο σας;
“Si Dieu existe, qu’aimeriez-vous après votre mort l’entendre vous dire, Alain Delon ?”
1996 : Alain Delon répond au questionnaire de Proust de Bernard Pivot pic.twitter.com/L4ZjhyhcuM
— INA.fr (@Inafr_officiel) August 18, 2024
«Λοιπόν, θα σας πω: “Επειδή είναι ο πιο μεγάλος και ο πιο βαθύς καημός σου -το ξέρω-, έλα: θα σε πάω στη μητέρα και στον πατέρα σου, ώστε για πρώτη φορά, επιτέλους να τους δεις μαζί»…
Ναι, ο Ντελόν δίχαζε. Αλλά ποιος αληθινά μεγάλος δεν δίχαζε; Είχε γράψει γι’ αυτόν, το 2019, με αφορμή τότε τη βράβευσή του στις Κάννες, ο αείμνηστος Μισέλ Δημόπουλος:
«Γενικά ο Ντελόν πάντα κουβάλησε μια εικόνα ιδιαίτερα αντιφατική, ταυτόχρονα άγγελος και δαίμονας, ιερό τέρας στην κυριολεξία. Στο πρόσωπο του συνέκλιναν με μοναδικό τρόπο το κακό και το καλό, η αγγελική ομορφιά και η σκληρότητα του μοναχικού λύκου»…
«Adieu, Alain»: Ο καλλιτεχνικός κόσμος αποχαιρετά τον Ντελόν
Από την Μπριζίτ Μπαρντό μέχρι την Κλαούντια Καρντινάλε και τον Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, ο κόσμος της τέχνης αποχαιρέτησε με συγκίνηση τον Αλέν Ντελόν.
Ο χαμός του Ντελόν «αφήνει ένα αβυσσαλέο κενό που τίποτα και κανένας δεν θα μπορέσει να καλύψει», ανέφερε η Μπριζίτ Μπαρντό σε ένα χειρόγραφο μήνυμά της. «Με τον θάνατό του ο Αλέν βάζει τέλος στο μαγευτικό κεφάλαιο μιας περασμένη εποχής, της οποίας υπήρξε το κυρίαρχο μνημείο. Εκπροσώπησε το καλύτερο του “κινηματογραφικού θαύματος” της Γαλλίας. Ένας πρεσβευτής της κομψότητας, του ταλέντου, της ομορφιάς. Χάνω έναν φίλο, ένα άλτερ έγκο, έναν συνεργό. Συμμεριζόμασταν τις ίδιες αξίες, τις ίδιες απογοητεύσεις, την ίδια αγάπη για τα ζώα» πρόσθεσε στο μήνυμά της.
«Ο χορός τελείωσε. Ο Τανκρέντι πήγε να χορέψει στ’ αστέρια…» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η συμπρωταγωνίστριά του στον «Γατόπαρδο», Κλαούντια Καρντινάλε. «Μου ζητούν να το πω με λόγια (…) αλλά η θλίψη είναι πολύ μεγάλη. Per sempre tua. (Για πάντα δική σου), Αντζέλικα», ανέφερε στο μήνυμά της, υπογράφοντας με το όνομα της ηρωίδας του «Γατόπαρδου».
Στο Instagram, ο γιος του Ζαν-Πολ Μπελμοντό ανήρτησε μια φωτογραφία του πατέρα του μαζί με τον Ντελόν, συνοδεύοντάς την με ένα σύντομο μήνυμα: «Αλέν, κάποτε μου είπατε ότι ο πατέρας μου σας έλειπε, σήμερα εσείς θα μας λείψετε τρομερά».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Αντίο, Αλέν Ντελόν. Δεν θα ξεχάσουμε όλο αυτό το ταλέντο, τη χάρη και την ομορφιά που έφερες στον κόσμο. Δεν θα ξεχάσουμε το χάρισμα, αυτή τη φωνή, αυτή τη σιλουέτα, το πρόσωπο και τη μελαγχολία, αυτή τη βαθιά και παράξενη θλίψη που αναδυόταν από σένα (…) Είναι σπάνιο να συναντάς τόση χάρη και τόση θλίψη μαζί στον ίδιο άνθρωπο» έγραψε στο Instagram η τραγουδίστρια Κάρλα Μπρούνι.
«Ο Αλέν Ντελόν τα κατάφερε εκεί όπου οι περισσότεροι συνάδελφοί του απέτυχαν: να θεωρείται ο ωραιότερος άνδρας του κόσμου και ταυτόχρονοα εξαιρετικός ηθοποιός. Σήμερα αφήνει το θνητό σώμα του για να ανέβει στον Όλυμπο των Αθανάτων, τους οποίους δεν θα ξεχάσουμε ποτέ», τόνισε ο Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Βενετίας.
«Το ωραιότερο πρόσωπο του γαλλικού κινηματογράφου έφυγε για τα αστέρια. Με το μεταλλικό βλέμμα και το γατίσιο χαμόγελο, μάγεψε ολόκληρες γενιές θεατών», ήταν το μήνυμα του πρώην υπουργού Πολιτισμού Ζακ Λανγκ.
«Ο Γατόπαρδος υποκλίθηκε», έγραψε στο Instagram η τραγουδίστρια Μιρέιγ Ματιέ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News