Οσοι σήμερα διαμαρτύρονται ότι τα ποτάμια στερεύουν, οι πηγές χάνονται, τα ρυάκια δεν έχουν σταγόνα νερό, οι γεωτρήσεις κατεβαίνουν πλέον κάτω από 400 μέτρα για να βρουν φλέβα, οι καλλιέργειες καταστρέφονται, τα νησιά διψάνε, τα δέντρα ξεραίνονται, τα δάση μετατρέπονται σε άνυδρη καύσιμη ύλη, οι πεδιάδες αποκτούν εικόνα ερήμου του Σινά και ούτω καθ’ εξής… ας κάνουν έναν κόπο να αναζητήσουν στο διαδίκτυο το «Ελληνικό Προσχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης». Θα αντιληφθούν αμέσως τι σημαίνει «σύγχρονη Ελλάδα». 

Η «Εθνική Επιτροπή κατά της Απερήμωσης» συγκροτήθηκε το μακρινό 1996 υπό τον εξαίρετο καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Νικόλαο Γιάσογλου, με στόχο να προλάβουμε αυτό που είχε αρχίσει να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Την κλιματική αλλαγή με την άνοδο της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας, την μείωση των χιονοπτώσεων-βροχοπτώσεων, την κάκιστη έως ανύπαρκτη διαχείριση των υδάτινων πόρων μας και την επερχόμενη ερημοποίηση της ελληνικής γης. Η Επιτροπή δημοσίευσε τα προσχέδιό της το 2000 και το τελικό της σχέδιο το 2001, με υπογραφή του τότε υπουργού Γεωργίας (κυβέρνησης Σημίτη) Γιώργου Ανωμερίτη. 

Επρόκειτο για μια μνημειώδη δουλειά 145 σελίδων, στην οποία περιγραφόταν το πρόβλημα στο σύνολο του, η χρονική του (δυσοίωνη) προοπτική, αλλά και προτείνονταν οι αναγκαίες λύσεις ώστε να αντιστραφεί η περιβαλλοντική και παραγωγική κατηφόρα που είχαμε πάρει. Όλη η αφρόκρεμα του ελληνικού επιστημονικού κόσμου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, όλοι οι εκπρόσωποι των παραγωγών και κάθε άλλος ενδιαφερόμενος είχαν συμβάλει στην συγκρότηση αυτής της πολύτιμης «βίβλου» που η εφαρμογή της θα απέτρεπε ακριβώς αυτά που βλέπουμε να παρελαύνουν το φετινό καλοκαίρι στα τηλεοπτική ρεπορτάζ.

Το Προσχέδιο πρόβλεπε κάτι απλό. Αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες δράσεις από το ελληνικό κράτος και από κάθε (ατομικό ή συλλογικό) ενδιαφερόμενο, η Ελλάδα οδεύει σε ερημοποίηση του 50% της γης της, ενώ οι μεγάλες πόλεις δεν θα έχουν νερό να εξυπηρετήσουν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους. Η μελέτη έπεσε μέσα σε όλα, εκτός από ένα. Στον χρόνο. Αυτά που προφήτευε για το 2050, κατέφθασαν πολύ νωρίτερα. Ισχύουν πια για 2030. Και μην ρωτήσετε παρακαλώ, ποια από τα καίρια μέτρα που πρότεινε αυτή η καταπληκτική δουλειά εφαρμόστηκαν από το κράτος που την είχε παραγγείλει. Η απάντηση είναι προφανής. Απολύτως κανένα. 

Τα 23 χρόνια που ακολούθησαν κι ενώ γύρω μας μαζεύονταν τα μαύρα σύννεφα της κλιματικής κρίσης, συνεχίσαμε να μην έχουμε εθνικό σχεδιασμό για την διαχείριση των υδάτινων πόρων μας, να μην κάνουμε μικρά και μεγάλα έργα υποδομής, να σπαταλάμε ασύστολα τα νερά που ακόμα διαθέτουμε, να μην συντηρούμε τα δίκτυα μας με αποτέλεσμα να χάνεται το 50% των αποθεμάτων μας, να μην γίνεται αναδιάρθρωση καλλιεργειών ανάλογα με τις νέες κλιματικές συνθήκες, να μην, να μην, να μην…

Η σπατάλη συνεχίστηκε ακάθεκτη, η ανυπαρξία έργων υποδομής μεγάλωσε, η διαχείριση των υδάτινων πόρων στην ύπαιθρο και στα αστικά κέντρα απλώς είναι ανύπαρκτη, η ερημοποίηση συνεχίζει χρόνο με τον χρόνο την εισβολή της. Το 2040, ο θεσσαλικός κάμπος θα μοιάζει με την έρημο της Σαχάρας. 

Αλλά για να μην αδικούμε εαυτούς, προς το τέλος των 23 αυτών χρόνων από το περίφημο «σχέδιο κατά της απερήμωσης», υπήρξε μια καίρια κρατική παρέμβαση. Τον Ιούνιο του 2021, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός άλλαξε τα μέλη της «Εθνικής Επιτροπής κατά της Απερήμωσης», καθότι τα περισσότερα παλιά μέλη (διορισμένα απ’ τον Τζουμάκα το 1996), είτε ήταν πλέον υπέργηρα είτε είχαν αφήσει οριστικά τον μάταιο τούτο κόσμο. Η Επιτροπή υπό την νέα της σύνθεση, υποθέτω ότι θα παρουσιάσει κάποιο καινούργιο σχέδιο κατά της Απερήμωσης σε δυο-τρία χρόνια, το οποίο θα μπει σε εφαρμογή (σαν το προηγούμενο) μέχρι το 2060. Ευτυχώς… 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News