Μπορεί μια αξονική τομογραφία να προβλέψει την υγεία της καρδιάς σε βάθος αρκετών ετών; Η απάντηση, σήμερα, είναι «ίσως». Και από τι εξαρτάται; Από το εάν θα βάλει ένα… χέρι βοηθείας η Τεχνητή Νοημοσύνη. Νεότερα δεδομένα δείχνουν ότι πιθανότατα δεν θα πέφτει έξω στις προβλέψεις της, εντοπίζοντας εκείνους τους ασθενείς που κινδυνεύουν από καρδιακή προσβολή ακόμη και μετά από δέκα χρόνια. 

Μάλιστα, η νέα αυτή τεχνολογία, που χαρακτηρίζεται από τους επιστήμονες ως «game changer», ήδη δοκιμάζεται πιλοτικά σε πέντε νοσοκομεία της Βρετανίας ώστε τους επόμενους μήνες να αποφασιστεί εάν θα ενταχθεί συνολικά στο Σύστημα Υγείας της (NHS). Αντίστοιχο ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και στις ΗΠΑ, όπου η τεχνολογία αυτή βρίσκεται υπό εξέταση, ενώ σύμφωνα με το BBC έχει ήδη εγκριθεί σε Αυστραλία και Ευρώπη. 

Ο λόγος που τα Συστήματα Υγείας ανά τον κόσμο εστιάζουν στη νέα αυτή τεχνολογία; Το συγκεκριμένο μοντέλο ΤΝ φέρεται να ανιχνεύει με υψηλή ακρίβεια φλεγμονές στην καρδιά που δεν είναι διακριτές με «γυμνό μάτι» στις αξονικές τομογραφίες. Είναι αξιοσημείωτο, δε, ότι ήδη οι ερευνητές ετοιμάζονται να ανοίξουν ένα ακόμη κεφάλαιο στην πρόληψη. Οπως αναφέρει το BBC, η εταιρεία Caristo Diagnostics, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανακοίνωσε ότι εργάζεται για την προσαρμογή της τεχνολογίας αυτής στον πρόωρο εντοπισμό των εγκεφαλικών επεισοδίων και του διαβήτη.

«Πρόκειται για τεχνολογία που αλλάζει τα δεδομένα, διότι για πρώτη φορά μπορούμε να ανιχνεύσουμε τις βιολογικές διεργασίες που είναι αόρατες στο ανθρώπινο μάτι και οι οποίες προηγούνται της ανάπτυξης στενώσεων και αποφράξεων των αγγείων της καρδιάς», σημειώνει ο καθηγητής Κιθ Τσάνον, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Το δεύτερο… μάτι της ΤΝ 

Στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος, η αξονική τομογραφία των ασθενών που εκδηλώνουν πόνο στο στήθος και παραπέμπονται για εξέταση, αναλύεται παράλληλα και από το σύστημα ΤΝ CaRi-Heart της Caristo Diagnostics.

Στην πράξη πρόκειται για έναν αλγόριθμο που ανιχνεύει το επίπεδο φλεγμονής των καρδιακών αρτηριών, εντοπίζοντας τυχόν  αλλαγές στον λιπώδη ιστό γύρω από τις αρτηρίες. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα ευρήματα έπειτα αξιολογούνται και επαληθεύονται ως προς την ακρίβειά τους από εκπαιδευμένους χειριστές. 

Αλλωστε, η ΤΝ δεν θα ήταν τόσο… έξυπνη εάν οι επιστήμονες δεν την τροφοδοτούσαν με γνώσεις έπειτα από τεκμηριωμένες παρατηρήσεις ετών. Για την ιστορία, έχει προηγηθεί μια μεγάλη μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το  Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιολογίας (British Heart Foundation), κατά τη διάρκεια της οποίας αναλύθηκαν τα ευρήματα αξονικών τομογραφιών καρδιάς και κλινικών δεδομένων για περισσότερα από 40.000 άτομα σε οκτώ νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι ίδιοι  ασθενείς παρακολουθήθηκαν για μια περίοδο έως και 10 ετών, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν στο μεσοδιάστημα θα εκδήλωναν μείζονα καρδιακά συμβάματα, όπως καρδιακές προσβολές, καρδιακή ανεπάρκεια ή καρδιακό θάνατο.

Και τα συμπεράσματα ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικά, επιβεβαιώνοντας ότι το μέλλον δεν… φανερώνεται με τις ακτίνες «Χ». Συγκεκριμένα, ενώ η μειοψηφία των συμμετεχόντων που διαγνώστηκε με σημαντική στένωση των στεφανιαίων αρτηριών στην αρχική αξονική τομογραφία είχε περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει σοβαρά καρδιακά επεισόδια ή να καταλήξει, τα δύο τρίτα αυτών των σοβαρών καρδιακών επεισοδίων συνέβησαν μεταξύ εκείνων που δεν είχαν σημαντικά ευρήματα στην αρχική αξονική τομογραφία.

Επιπλέον, η ίδια μελέτη, με τίτλο Orfan (Oxford Risk Factors and Non-invasive imaging) –με επικεφαλής τον καθηγητή και πρόεδρο Καρδιαγγειακής Ιατρικής του British Heart Foundation στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Χαράλαμπο Αντωνιάδη–, που δημοσιεύθηκε στο Lancet, έδειξε ότι το 80% των ασθενών έφευγαν από το σύστημα Υγείας χωρίς καθορισμένο σχέδιο πρόληψης ή θεραπείας.

«Τώρα, με αυτού του είδους την τεχνολογία γνωρίζουμε ακριβώς σε ποιον ασθενή έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες, πριν καν αναπτυχθεί η νόσος. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να κινηθούμε έγκαιρα και να αποτρέψουμε την ανάπτυξή της και στη συνέχεια να αποτρέψουμε την εμφάνιση καρδιακών προσβολών», τονίζει ο ίδιος στο BBC. 

Τα στατιστικά της καρδιάς (μας) 

Το Βρετανικό Ιδρυμα Καρδιολογίας (BHF) εκτιμά ότι περίπου 7,6 εκατ. άτομα ζουν με καρδιακές παθήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και το ετήσιο κόστος για το NHS στην Αγγλία ανέρχεται σε 7,4 δισ. λίρες, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία.

Στην Ελλάδα τα νούμερα είναι εξίσου αποκαρδιωτικά: υπολογίζεται ότι περίπου 1 εκατομμύριο άτομα έχουν ιστορικό καρδιακών παθήσεων. 

Τα καλά νέα, σύμφωνα με τον καθηγητή Καρδιολογίας του ΕΚΠΑ, Κωνσταντίνο Τσιούφη, είναι ότι «το 80% των περιστατικών εμφράγματος του μυοκαρδίου και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου μπορούν να προληφθούν με τον έλεγχο των κλασικών παραγόντων κινδύνου – δηλαδή, της υπέρτασης, της υπερλιπιδαιμίας, του διαβήτη και της διακοπής του καπνίσματος.

»Σήμερα η ΤΝ μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων μέσω της πρώιμης ανίχνευσης εκείνων των ασθενών που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για εκδήλωση οξέων καρδιακών επεισοδίων, ώστε να χορηγηθεί εγκαίρως η δέουσα θεραπευτική αγωγή, σώζοντας ζωές και εξοικονομώντας πολύτιμους πόρους». 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News